زبان اویغوری: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش |
فدایی جوان (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱:
{{بدون منبع}}{{Infobox language|name=اویغوری|altname=Uighur|nativename={{ug-textonly|ئۇيغۇرچە}} / {{ug-textonly|ئۇيغۇر تىلى}}|pronunciation=<span style="font-size:115%">{{IPA|[ʊjʁʊrˈtʃɛ], [ʊjˈʁʊr tili]}}</span>|image=Uyghurche.png|image_size=165px|imagecaption=واژهٔ «اویغور» نوشته‌شده با الفبای فارسی-عربی|states=[[سین‌کیانگ]]، [[چین]]|ethnicity=[[اویغورها|اویغور]]|speakers=۲۵ میلیون|ref=|date=۲۰۱۶|familycolor=Altaic|fam1=[[زبانهای ترکی|ترکی]]|fam2=[[زبانهای ترکی رایج|ترکی رایج]]|fam3=[[زبانهای قرلقی|قرلقی]]|ancestor=[[زبانهای ترکی میانه|ترکی میانه]]|ancestor2=[[زبان جغتایی|جغتایی]]|ancestor3=ترکی شرقی|script=[[الفبای اویغور عربی]]<br /> [[الفبای اویغور لاتین]]<br /> [[الفبای اویغور سیریلیک]]|nation={{پرچم|چین}}
* [[اویغور|اویغورهای]] [[سین‌کیانگ]]<ref>{{cite web |title=China |url=http://www.ethnologue.com/country/CN/status |website=Ethnologue}}</ref>|agency=[[سین‌کیانگ]]|iso1=ug|iso1comment=Uighur, Uyghur|iso2=uig|iso2comment=Uighur, Uyghur|iso3=uig|iso3comment=Uighur, Uyghur|glotto=uigh1240|glottoname=اویغور|map=Uyghur language geographical extent.svg|mapalt=Uyghur is spoken in northwest China|mapcaption=محدودهٔ جغرافیایی اویغورها در چین|notice=IPA}}'''اویْغوری''' یا زبان '''تُرکی اُیغوری''' زبان مردم [[اویغور]] است که در ترکستان شرقی واقع در غرب [[جمهوری دمکراتیک چین|جمهوری خلق چین]] در [[خودمختاری|ناحیهٔ خودمختار]] [[سین‌کیانگ]] زندگی می‌کنند.
اصطلاح تاریخی اویغور، که به ساکنان ترک‌زبان سین‌کیانگ و زبانشان اطلاق می‌شود، در دههٔ ۱۳۰۰ هـ. ش (۱۹۲۰ میلادی) در پی ملی‌گرایی نوین به وجود آمد. قبل از آن، اصطلاح «ترکی» متداول بود که نزدیکی این زبان را با ازبکی (که آن اصطلاح نیز نوظهور است و امروزه جای اصطلاح «ترکی» را در ازبکستان گرفته) بهتر بیان می‌کرد.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://www.encyclopaediaislamica.com/madkhal2.php?sid=4025 |عنوان=تورفان (یا طُرفان) | ناشر =encyclopaediaislamica |تاریخ = |تاریخ بازبینی=}}</ref>
سطر ۱۴ ⟵ ۱۳:
== خط ==
{{اصلی|خط اویغوری}}
در زمان [[چنگیزخان]] چون [[مغول|مغول‌ها]] هنوز کتابت به زبان خود نداشتند، خط اویغوری اولین خط رسمی حکومتهای مغول شد. بعد از [[مسلمان]] شدن اویغورها، خط عربی جایگزین خط اویغوری گردید. شیوه بهبودیافته خط عربی امروزه به عنوان الفبای رسمی این زبان در منطقه خودمختار شنجیانگ [[پرونده:UEY ULY Elipbesi Kichik.jpg|بندانگشتی|230px|الفبا های معاصر ترکی ایغوری(لاتین و عربی) با مثال ها]]
اویغور شناخته شده و به شکل گسترده چه توسط مردم و چه توسط دولت منتصب از مرکز محلی استفاده می‌شود. == جستارهای وابسته ==
| |||