مسمومیت با کربن منوکسید: تفاوت میان نسخه‌ها

'''مسمومیت با [[کربن مونوکسید|مونواکسید کربن]]''' یا '''گازگرفتگی''' مسمومیتی است که به خاطر تنفس گاز خطرناک [[کربن مونوکسید]] ایجاد می‌شود. این مسمومیت که به وسیلهٔ انواع وسایل گازسوز از جمله بخاری، آبگرمکن، پیک نیک و حتی [[زغال]] ایجاد می‌شود اغلب در زمستان دیده می‌شود. به این دلیل که اگر دودکش یا تهویهٔ یک مکان مسدود باشد، گاز [[کربن مونوکسید]] منتشر شده از موارد مذکور امکان خروج نمی‌یابد، در محیط ساختمان منتشر شده و سبب مسمومیت و در نهایت مرگ می‌شود. مرگ بر اثر گازگرفتگی را «مرگ خاموش» می‌نامند. علائم گازگرفتگی مانند [[سرماخوردگی]] است. علائمی مانند سردرد، سرگیجه و سوزش چشم.<ref>[{{یادکرد وب|نویسنده=خبرنگار «حوادث»|کد زبان=fa|تاریخ=۲۰ بهمن ۱۳۹۲|وب‌گاه=خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)|نشانی=http://www.isna.ir/fa/news/92112014037/مرگ-خاموش-ره-آورد-افت-فشار-گاز|عنوان=مرگ خبرگزاریخاموش، ایسنا]ره‌آورد افت فشار گاز}}</ref>

مونو اکسید کربن، یک گاز سمی است که طعم و بو ندارد. این گاز می‌تواند با [[آلودگی هوا|هوای آلوده]] به داخل تانک غواصی راه یافته باشد و غواص را مسموم نماید.

منواکسید کرین گازی است که در اثر سوختن ناقص [[سوخت سنگواره‌ای|سوخت‌های فسیلی]] مانند نفت، گاز، بنزین، گازوئیل و زغال چوب حاصل می‌شود و چون گازی بی‌رنگ، بی‌بو، بی‌مزه و غیر محرک است مسمومیت با آن به سادگی رخ می‌دهد. میل ترکیبی منواکسید کربن با هموگلوبین بسیار بیشتر از اکسی‍ژن بوده و در خون با هموگلوبین ترکیب پایداری تشکیل می‌دهد به تدریج با بالا رفتن میزان مونواکسید کربن در خون، میزان هموگلوبین آزاد و در دسترس برای انتقال اکسیژن کاهش یافته و در نتیجه اکسیژن رسانی به بافتهای بدن از جمله مغز را کاهش میدهدو سبب بروز مسمومیت شده و [[سیستم عصبی]] دچار اختلال می‌گردد و قدرت هر گونه اقدامی از فرد مسموم سلب می‌شود. [[هموگلوبین]] که بخشی از سلول‌های قرمز خون و حامل اکسیژن به بافتهای بدن است با مونوکسید کربن (CO) بسیار سریعتر از اکسیژن ممزوج شده و بنابراین هیچ مکانی برای حمل اکسیژن توسط هموگلوبین باقی نمی‌ماند.

سیگار کشیدن باعث افزایش مونواکسید کربن و کاهش توانائی بدن در انتقال اکسیژن گردد. از سیگار کشیدن باید ۱۰ تا ۱۲ ساعت قبل و بعد از غواصی اجتناب شود. سیگار کشیدن همچنین خطر آسیب انبساط ریه (overexpansion) را افزایش داده چرا که بافت ریه توسط [[هویت شیمیایی|مواد شیمیایی]] موجود در دود سیگار آسیب دیده‌است.

پیشگیری از مسمومیت با گاز CO بسیار ساده است. استفاده از وسایل گرمایشی استاندارد در پیشگیری از این مسمومیت از اهمیت بالایی برخوردار است. کنترل و انسداد منافذ مسیر دودکش قبل از راه اندازی بخاری بهترین راه پیشگیری از بروز حوادث مسمومیت به‌شمار می‌رود.

دقت و توجه به داغ بودن دودکش نیز بهترین آزمایش برای کارکرد مناسب دودکش است. اگر لوله دودکش بخاری شما سرد است دلیل آن خارج نشدن محصولات احتراق وگازهای سمی از دودکش است دراین صورت باید ضمن رفع نقص، به طور موقت با بازکردن قسمتی از دریا پنجره تهویه درمحیط ایجاد نمائید. همچنین داشتن کلاهک مخصوص برای دودکش در پشت بام‌ها برای جلوگیری از عدم بروز خاموشی بخاری و به دنبال آن انتشار گاز CO اهمیت بالایی دارد.

دودکش و اتصالات آن باید از جنس مقاوم وبدون هیچگونه منفذ یا نشتی درسرتاسر آن باشد. شیب لوله‌های افقی درداخل واحدها باید مثبت و روبه بالا و ارتفاع عمودی لوله دربیرون حداقل سه برابر طول افقی آن باشد. قطر لوله دودکش باید مساوی یا بزرگتر از قطر لوله خروجی دستگاه گازسوز باشد.

از قراردادن لوله خروجی بخاری به داخل ظرف آب جدا خود داری کنید. از به کار بردن وسایل گرمایشی بدون نصب دودکش یا دارای نقص در دودکش جدا خودداری کنید.

آب گرمکن‌های دیواری گازی اگر به مدت طولانی روشن باشند خطرناک می‌شوند. به‌کارگیری آب گرمکن‌های دیواری درفضاهای بسته یا مکان‌های فاقد جریان هوا، مجاز نیست.

هر وسیله گازسوز باید دارای یک دودکش مستقل و منتهی به فضای بیرون باشد. سرتاسر مسیر دودکش هارا به منظور اطمینان از هدایت مناسب محصولات احتراق به فضای بیرون کنترل و اطمینان حاصل کنید. هیچگاه کباب‌پز یا منقل را درون خانه، گاراژ یا محوطه بسته استفاده نکنید.