گلونی: تفاوت میان نسخه‌ها

'''گُلوَنی''' (به فارسیگونه‌ای '''گلبندی'''<refسربند name=ToolAutoGenRef7و />)روسریِ بهایرانی گونه‌ایگفته سربندمی‌شود. وبیشترین روسریِاستفاده زناناین روسری در میان [[مردم لک|زنان لک]]<ref>{{یادکرد وکتاب |نام خانوادگی= رشیدی مفرد|نام= ناهید|کتاب= گزارش تکمیلی [[مردم لرنگاری شهرستان الشتر|لر]] گفتهناشر= می‌شود.پژوهشکده مردم شناسی اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری و صنایع دستی استان لرستان|سال= تیر - مرداد ۱۳۸۵}}</ref><ref>صفحه name۹۸۹ فرهنگ کیانی</ref><ref>https://commons.wikimedia.org/wiki/File:گلونی.jpg</ref><ref>http://rigakurdistan.ir/postID=ToolAutoGenRef74833/سیری-در-جایگاە،-ریشە-شناسی-و-تجزیە-و-تحل</ref>قائدرحمت<ref>http://sassanids. عیسیcom/گُلوَنی-زنده-می-شود/</ref><ref>http://www. 1393tabnak.ir/fa/news/500772/پاسداشت-روسری-زنان-لر-با-جشن-گلونی</ref><ref>سارا لباسشرفی، لرهایگزارشی فیلی.انتشاراتاز مطیع.تحقیقات 135باستان‌شناسی صفحهدر دلفان، پژوهشکده مردم شناسی اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری و صنایع دستی استان لرستان|سال= بهمن - اسفند ۱۳۸۹</ref> [[مردم لر| زنان لر]]<ref name=clothing>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://www.iranicaonline.org/articles/clothing-xxv |عنوان =CLOTHING xxv. Clothing of the Baḵtīārīs and other Lori speaking tribes | ناشر =[[دانشنامه ایرانیکا]] |تاریخ =۲۵ اکتبر ۲۰۱۱ |تاریخ بازدید = ۸ مارس ۲۰۱۵}}</ref><ref name=ToolAutoGenRef5>{{یادکرد کتاب | نام خانوادگی =برازنده کار| نام = هما | عنوان = رنسانس در پوشش‌های مردم ایران از دیرباز تا کنون | سال = ۲۰۱۷ | ناشر = نشر کتاب | شابک = 0692799567 | نشانی = https://books.google.com/books?id=LzHjDQAAQBAJ&pg=PT133&dq=گل+ونی&hl=fa&sa=X&ved=0ahUKEwj74JqBg8zUAhXCYJoKHSHdD3YQ6AEIIDAA#v=onepage&q=گل%20ونی&f=false | زبان = فارسی}}</ref><ref name=ToolAutoGenRef1>[http://www.mehrnews.com/news/2407461/تب-تند-شبکه-های-اجتماعی-برای-روسری-3000-ساله تب تند شبکه‌های اجتماعی برای روسری 3000 ساله - خبرگزاری مهر]</ref><ref name="tasnimnews.com">[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1394/02/26/741815/گُلوَنی-نماد-حجاب-و-عزت-زنان-قوم-لُر-با-قدمتی-3-هزار-ساله «گُلوَنی» نماد حجاب و عزت زنان قوم لُر با قدمتی ۳ هزار ساله - خبر گزاری تسنیم]</ref><ref>[http://www.tabnak.ir/fa/news/500772/پاسداشت-روسری-زنان-لر-با-جشن-گلونی پاسداشت روسری زنان لر با جشن «گلونی» - تابناک]</ref><ref name=ToolAutoGenRef2>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی= پهلوانی|نام= لیلا|کتاب= مستندنگاری البسه محلی لرستان | ناشر= اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری و صنایع دستی استان لرستان – معاونت صنایع دستی |سال= بهار ۱۳۹۲}}</ref><ref name=ToolAutoGenRef7>قائدرحمت. عیسی. 1393. لباس لرهای فیلی.انتشارات مطیع. 135 صفحه</ref><ref>[http://article.tebyan.net/319578/26-اردیبهشت-روز-گلونی 26 اردیبهشت روز گلونی - تبیان]</ref><ref>[http://www.bartarinha.ir/fa/news/110727/گلونی-سربند-زیبای-بانوان-لُر-عکس گلونی، سربند زیبای بانوان لُر +عکس - پرتال خبری برترین‌ها]</ref><ref>[http://iana.ir/fa/news/30575/گلونی-سنتی-۳۰۰۰-ساله گلونی سنتی ۳۰۰۰ ساله - ایلناایانا]</ref> این روسری حدود ۳٬۰۰۰ سال قدمت دارد و ریشه آن بهزنان [[کاسیان|زنان کاسیتکرد]] (اجداد [[مردم لر|قوم لر]]می‌باشد.<ref>[httpshttp://www.tasnimnews598.comir/fa/news/1394126285/02/26/741815/گُلوَنیلباس-نمادکردی-پوششی-کهن-با-حجاب-وکامل‌-عزتتصاویر</ref><ref>http://www.hawzah.net/fa/Magazine/View/3992/8035/105637/لباس-زنان-قوم-لُر-باکرمانشاهی-قدمتی-3به-هزاربلندای-سالهتاریخ</ref><ref>پ. «گُلوَنی»ا. نماداندروز حجاب(1382)؛ ولباس عزتکردی زنانکرمانشاه، قومترجمهٔ لُرپیمان بامتین، قدمتیتهران: ۳امیرکبیر، هزار ساله]ص278</ref>) می‌رسد<ref>http://www.akabanoo.com/article/akadaneshha/ainha-marasem-iran-word/news201743019595058302.html</ref name><ref>http://ostani.hamshahrilinks.org/Print?itemid=ToolAutoGenRef1 289188</ref><ref>http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13920129000827</ref><ref>http://yazdbanoo.ir/-/لباس-کردی؛-پوششی-کهن-با-حجاب-کامل‌-تصاویر</ref><ref>http://www.isna.ir/news/8605-10259.58528/لباس-هاي-كردي-براساس-طبيعت-طراحي-مي-شوند</ref> واین درروسری زبانحدود فارسی۳٬۰۰۰ بهسال صورتقدمت گُلبَندیدارد تلفظو می‌شودریشه کهآن بربه گرفتهزمان از[[ساسانیان]] واژهو گُلزنان بَدن،[[آشوری]] نوعیبر پارچه هندی ابریشمی و لطیف، استمی‌گردد.<ref name=ToolAutoGenRef7 /><ref name="گلبندی - لغتنامه دهخدا">[httpshttp://www.vajehyabmehrnews.com/dehkhodanews/گل+بندی گلبندی 2049276/حفظ- لغتنامه دهخدا]پوشش-کردی-نشان-اصالت-فرهنگی-باید-بیش-از-این-به-فکر-حفظ-اصالت</ref><ref name="گل بدن >http://sassanids.com/گُلوَنی- لغتنامه دهخدا"زنده-می-شود/</ref>[https<ref>http://www.vajehyabmehrnews.com/dehkhodanews/گل+بدن گل بدن 2407461/تب- لغتنامه دهخدا]تند-شبکه-های-اجتماعی-برای-روسری-3000-ساله</ref> گلونی'''اندروز''' درمحقق واقعانگلیسی نوعیدر تَرهٔبررسی (tarā){{معنی؟}} رنگین است که [[مردم لر|زنان لر]]پوشش‌ها در مراسماتایران جشنآنرا وبه سرورعنوان آنپوششی راکردی رویکه ترهبیشتر معمولیدختران می‌بندند.<ref name=ToolAutoGenRef5 /> این روسری امروزه به نمادجوان [[مردم لر|قوم لرکرد]] بدلاستفاده شده‌استمی‌کنند معرفی نموده‌است.<ref>[httpshttp://www.tasnimnewshawzah.comnet/fa/newsMagazine/1394View/023992/268035/741815105637/گُلوَنی-نماد-حجاب-و-عزتلباس-زنان-قوم-لُر-باکرمانشاهی-قدمتی-3به-هزاربلندای-سالهتاریخ</ref><ref>پ. «گُلوَنی»ا. نماداندروز حجاب(1382)؛ ولباس عزتکردی زنانکرمانشاه، قومترجمهٔ لُرپیمان بامتین، قدمتیتهران: ۳امیرکبیر، هزار ساله - خبرگزاری تسنیم]ص278</ref>

گلونی را بیشتر زنان [[لر]] و [[لک]] در هنگام مراسمات شادی استفاده می‌کنند.<ref name=ToolAutoGenRef5 /><ref>صفحه ۹۸۹ فرهنگ کیانی</ref><ref>https://commons.wikimedia.org/wiki/File:گلونی.jpg</ref> اما از دوره قاجار به بعد مردان نیز شروع به استفاده از آن کردند. مردان گُلوَنی را دور «شو کلاو» یا همان کلاه لری مرسوم در منطقه لرستان می‌بستند و به گاه مهمانی یا جنگ، به منظور تزیین و یا نگهدارنده کلاه از آن استفاده می‌کرده‌اند.<ref name=ToolAutoGenRef1 /> زنان لر در زمان گذشته کت و گُلوَنی را باهم می‌پوشیدند به‌طوری‌که " کَت " را جدا زیر گُلوَنی می‌بستند تا موهای سر به‌خوبی پوشیده ومهارشوند.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1394/02/26/741815/گُلوَنی-نماد-حجاب-و-عزت-زنان-قوم-لُر-با-قدمتی-3-هزار-ساله «گُلوَنی» نماد حجاب و عزت زنان قوم لُر با قدمتی ۳ هزار ساله - خبر گزاری تسنیم]</ref> این روسری در بین [[مردمان کرد|کردهای جنوبی]] و [[سورانی]] کاربرد گسترده مهارشونددارد.<ref>http://www.hawzah.net/fa/Magazine/View/3992/8035/105637/لباس-زنان-کرمانشاهی-قدمتی-به-بلندای-تاریخ</ref><ref>پ. name="tasnimnewsا.com" اندروز (1382)؛ لباس کردی کرمانشاه، ترجمهٔ پیمان متین، تهران: امیرکبیر، ص278</ref><ref>http://www.akabanoo.com/article/akadaneshha/ainha-marasem-iran-word/news201743019595058302.html</ref><ref>http://shooshmall.com/blog/لباس-سنتی-کرد؛-آمیزه-ای-از-رنگ-و-زیبایی/</ref><ref>http://yazdbanoo.ir/-/لباس-کردی؛-پوششی-کهن-با-حجاب-کامل‌-تصاویر</ref><ref>http://ostani.hamshahrilinks.org/Print?itemid=289188</ref><ref>http://www.isna.ir/news/8605-10259.58528/لباس-هاي-كردي-براساس-طبيعت-طراحي-مي-شوند</ref>

[[دهخدا]] در وصف [[گلونی|گلبندی]] می‌نویسد:<ref>[https://www.vajehyab.com/dehkhoda/گلبند name="گلبندیگلبند - لغتنامه دهخدا" ]</ref><ref>[https://www.vajehyab.com/dehkhoda/گلبندگل+بندی گلبندگلبندی - لغتنامه دهخدا]</ref>

[[ملا مفید بلخی]] در بیت زیر به این پارچه اشاره کرده‌است:<ref>[https://www.vajehyab.com/dehkhoda/گل+بدن name="گل بدن - لغتنامه دهخدا" ]</ref>

{{ب|اگرترا سر آرایش است چون طاووس |لباس [[گلونی| گلبدن]] داغ می‌توان پوشید}}

[[میریحیی شیرازی]] نیز در بیت زیر نام این پارچه را برده‌است:<ref>[https://www.vajehyab.com/dehkhoda/گل+بدن name="گل بدن - لغتنامه دهخدا" ]</ref>

{{ب|هوایش کار پوشش مختصر کرد|چو گلبن [[گلونی|گلبدن]] باید به برکرد.}}

در [[زبان لری|زبان لُری]] گلونی به گونه‌ای از سربند یا روسری چهارگوش که معمولاً از جنس [[ابریشم]] با نقش‌های سنتی است گفته می‌شود. این پوشش، بخشی از [[لباس لری|پوشاک مردم لر]] است که زنان [[مردم لر|لُر]] به طرز خاصی به سر می‌کنند<ref name=ToolAutoGenRef7ToolAutoGenRef2 /><ref name=ToolAutoGenRef2ToolAutoGenRef7 /> و دختران نسل جدید از نوع کوچک آن به عنوان روسری استفاده می‌کنند. این [[روسری]] یکی از سوغات‌های لرستان است. این سربند در گذشته در لباس مردان هم به کار می‌رفت و به طور کلی سربند و دستار از زمان [[ماد]]ها و [[هخامنشیان]] در لباس مردان و زنان منطقه ایران استفاده می‌شد.<ref name="mehrnews">{{یادکرد وب|نویسنده=آتوسا رحمتی|کد زبان=|تاریخ=۳۰ فروردین ۱۳۹۳|وب‌گاه=|نشانی=http://www.mehrnews.com/news/2407461/تب-تند-شبکه-های-اجتماعی-برای-روسری-3000-ساله|عنوان=تب تند شبکه‌های اجتماعی برای روسری ۳۰۰۰ ساله|ناشر=مجله مهر|تاریخ بازبینی=۵ اردیبهشت ۱۳۹۳}}</ref><ref name=rashidimofrad>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی= رشیدی مفرد|نام= ناهید|کتاب= گزارش تکمیلی مردم نگاری شهرستان خرم‌آباد| ناشر= پژوهشکده مردم شناسی اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری و صنایع دستی استان لرستان|سال= مرداد - شهریور ۱۳۸۵}}</ref> گُلوَنی (Golvani) نوعی سربند است که از واژه «گلبندی» با تبدیل حرف «ب» به «و» و حذف حرف «د» گرفته شده‌است و به نوعی پارچه [[ابریشم]]ی رنگین اطلاق می‌شود.<ref>{{یادکرد nameکتاب |نام خانوادگی="ReferenceA" یاوریان |نام= اکبر |کتاب= واژه‌نامه لری | ناشر= افلاک |سال= ۱۳۸۵، صفحه ۶۱۷}}</ref> علیمردان عسکری عالم در کتاب ادبیات شفاهی قوم لُر، گُلوَنی را دستمال بزرگ ابریشمی و رنگارنگی می‌داند که ویژه سربند زنان جوان و دختران لُرستانی است. گاهی مردان هم از آن به عنوان سربند استفاده می‌کنند و آن را دور کلاه نمدی می‌پیچند. [[کَت]] و گلونی به همراه [[شال]] و [[ستره]] از لباس‌های سنتی و محلی لرستان است.<ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی= عسکری عالم |نام= علیمردان |کتاب= ادبیات شفاهی قوم لُر | ناشر= آرون |سال= ۱۳۸۸، صفحه ۸۱}}</ref> در کتاب لُرها هم، به جوه یا جوما اشاره شده‌است و گفته شده که زنان لُر، جامه‌ای بلند می‌پوشند به نام جوه یا جوما که روی آن پیراهنی چاک‌دار و چین‌دار قرار می‌گیرد. آنان سربندی دستار مانند دارند که موها را با آن می‌پوشانند. پوشاک زنان لُر شاد و روشن است و با مهره‌های شیشه‌ای، سکه‌ها و منجوق‌ها تزئین می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی= ابراهیمی |نام= معصومه |کتاب= لُرها | ناشر= مرکز پژوهش‌های فرهنگی مؤسسه انتشارات امیرکبیر |سال= ۱۳۸۵}}</ref> سعید شادابی در کتاب خود به نام فرهنگ مردم لرستان در بخش مربوط به لباس عروس و پوشش زنان عشایر به سرون (Sarvan) اشاره کرده‌است که همان حجاب و پوشش موهای سر و گیسوان عروس به وسیله چارقدهای ظریف و نازک گلدار ابریشمی در رنگ‌های مختلف است. این پوشش به نحو خاصی است زیرا سر عروس را با چند تخته از این چارقدها می‌پوشانند و دنباله آنها را از پشت سر آویزان می‌کنند. همان‌جا توضیح داده شده‌است که گلونی همان سرون‌های رنگی هستند و چارقدهای ساده و بزرگتر که حاشیه‌های رنگی دارد و ریشه دار هستند کت (Kat) نام دارد.<ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی= شادابی |نام= سعید |کتاب= فرهنگ مردم لرستان | ناشر= افلاک |سال= ۱۳۷۷ صفحات ۱۰۱ و ۱۰۲}}</ref> در گزارش مردم نگاری شهرستان الشتر آمده‌است که زنان مسن گلونی‌های سیاه به سر می‌کرده‌اند و زنان جوان رنگهای سبز، قرمز، نارنجی، آبی و … را به سر می‌بستند.<ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی= رشیدی مفرد|نام= ناهید|کتاب= گزارش تکمیلی مردم نگاری شهرستان الشتر| ناشر= پژوهشکده مردم شناسی اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری و صنایع دستی استان لرستان|سال= تیر - مرداد ۱۳۸۵}}</ref> رشیدی مفرد در گزارش مردم نگاری دورود در بخش سرپوش زنان به «چار گلونی» اشاره می‌کند و می‌نویسد که چارگلونی عبارت است از چهار عدد روسری ابریشمی چهار گوش به ضلع تقریبی ۵/۱ متر و با رنگ زمینه مشکی و حاشیه‌های قرمز، آبی و سبز که زنان مسن و جا افتاده آنها را به هم دوخته و روی سر می‌بستند. لازم است ذکر شود که به شکل کلی بستن سرپوش‌های فوق بر روی سر، سرون sarvan یا ساوه sâwa می‌گویند.<ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی= رشیدی مفرد|نام= ناهید|کتاب= گزارش تکمیلی مردم نگاری شهرستان ذورود| ناشر= پژوهشکده مردم شناسی میراث فرهنگی لرستان|سال= تابستان ۱۳۸۲}}</ref>گلونی در واقع نوعی تَرهٔ (tarā){{معنی؟}} رنگین است که [[مردم لر|زنان لر]] در مراسمات جشن و سرور آن را روی تره معمولی می‌بندند.<ref name=ToolAutoGenRef5 /> این روسری امروزه به نماد [[مردم لر|قوم لر]] بدل شده‌است.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1394/02/26/741815/گُلوَنی-نماد-حجاب-و-عزت-زنان-قوم-لُر-با-قدمتی-3-هزار-ساله «گُلوَنی» نماد حجاب و عزت زنان قوم لُر با قدمتی ۳ هزار ساله - خبرگزاری تسنیم]</ref> و '''ونی که گیاهیست با خاصیت رفع تشنگی''' در سربند زنان کرد نقش بسته زیرا که اینان با حمل ظروف کوزه‌ای و سفالین در دست و بر سر مسئول تأمین آب خانوار بوده‌اند و همانند گل ونی تشنگی خانواده را بر طرف نموده‌اند از این رو گلونی را نماد زندگی، بخشندگی و پاکی زنان کرد می‌دانند.<ref>http://rigakurdistan.ir/postID=4833/سیری-در-جایگاە،-ریشە-شناسی-و-تجزیە-و-تحل</ref> لباس‌های کردی از جمله گلونی بر اساس طبیعت طراحی شده‌اند.<ref>http://www.isna.ir/news/8605-10259.58528/لباس-هاي-كردي-براساس-طبيعت-طراحي-مي-شوند</ref>

این سربند در گذشته در لباس مردان هم به کار می‌رفت و به طور کلی گفته می‌شود که سربند و دستار «پوششی با سه هزار سال قدمت» است و از زمان [[ماد]]ها و [[هخامنشیان]] در لباس مردان و زنان [[ایران‌زمین]] استفاده می‌شد. به گفته عطا حسن پور، باستان‌شناس، «بر اساس بیان مورخانی چون [[هرودت]] ریشه سربند آن هم سربند لُریگلونی به [[دوره هخامنشیان]] و [[دوره ماد]] برمی‌گردد. براساس شواهد و نوشته‌های تاریخی، سربند از اجزای لباس‌های ایرانی همه ایرانیان، وابسته به آن و جدایی ناپذیر است. [[دیاکونوف]] روسی در کتاب ''[[تاریخ ماد (کتاب)|تاریخ ماد]]''، پوشش ایرانی را توصیف می‌کند و سربند را در مورد زن و مرد ایرانی، هر دو به کار می‌برد. وجود دستاری به دور سر در [[نقش برجسته]]‌های تاریخی تأیید می‌شود. در دوران میلادی و حتی پیش از مادها هم زنان و هم مردان دستار یا همان سربند بر سر دارند. در سالنامه‌های [[آشوریان]] نیز می‌بینیم که این دستار هم بر سر زنان و هم بر سر مردان وجود دارد و در توصیف اقوام زاگرس، آشوریان، [[عیلامی‌ها]] و مادها از این سربند یاد می‌شود و در میان نقش برجسته‌های به جامانده این سربند به وضوح دیده می‌شود."<ref name=ToolAutoGenRef6>{{یادکردریشه وباین |نویسندهروسری =به آتوسازمان رحمتی[[ساسانیان]] |نشانی=و زنان [[آشوری]] بر می‌گردد.<ref>http://webzinewww.mehrnews.com/FullStorynews/News2049276/حفظ-پوشش-کردی-نشان-اصالت-فرهنگی-باید-بیش-از-این-به-فکر-حفظ-اصالت</ref><ref>http://sassanids.com/گُلوَنی-زنده-می-شود/</ref><ref>http://www.mehrnews.com/news/2407461/?NewsId=12560|عنوان=تب -تند شبکه‌های -شبکه-های-اجتماعی -برای -روسری ۳۰۰۰ -3000-ساله | ناشر =مجله مهر |تاریخ = 30 فروردین 1393 |تاریخ بازبینی=5 اردیبهشت ۱۳۹۳}}</ref> در حفاری گورستان سه هزار ساله بابا جیلان'''باباجیلان''' (باباجان) در غرب [[شهرستان دلفان]] انگشتری پیدا شده که روی انگشتر انسانی دوبال از دل خورشیدی بیرون آمده که کفش مادی و شلوار مادی و باشلوق مادی که شبیه مقنعه‌های امروزی بر سر دارد که کلاهی روی آن قرار دارد و دور کلاه دستاری شبیه به گلونی امروزی قرار دارد.<ref>سارا شرفی، گزارشی از تحقیقات باستان‌شناسی در دلفان، پژوهشکده مردم شناسی اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری و صنایع دستی استان لرستان|سال= بهمن - اسفند ۱۳۸۹</ref>

در همان مصاحبه عطا حسن‌پور می‌گوید: «مثلاً در حفاری گورستان [[عصر آهن]] (سه هزار ساله) باباجیلان در غرب [[شهرستان دلفان]]، دامنه کوه سرکشتی انگشتر [[مفرغ]]ی‌ای به دست آمد که به جای نگین آن، نقش‌کنده‌ای وجود داشت. این نقش‌کنده، نقش یک انسان با دو بال است که از دل خورشید بیرون می‌آید. این نماد را در فرهنگ پیش از تاریخ، با عنوان [[فروهر|فَروَهَر]] یا همان «انسان خدای‌گونه» می‌شناسیم. این نماد شکلی روحانی دارد و لباس بر تن دارد. با نمادشناسی انجام شده روی اندام این نقش، کفش مادی، شلوار مادی و باشلوق مادی یعنی سربندی که مانند کلاه دور سر قرار می‌گیرد مشخص شده‌اند. این سربند همچون مقنعه‌های امروزی گوش، گردن و سینه را می‌پوشاند. روی این باشلوق مادی، کلاهی قرار دارد و دور کلاه دستاری شبیه گلونی‌های امروزی قرار گرفته‌است. این نماد یکی از قدیمی‌ترین نمادها در لرستان به‌شمار می‌آید و در مجموع مرد را با جنبه الوهیت او و دستاری به سر آن هم شبیه گلونی نشان می‌دهد. همچنین چندین نمونه مفرغ‌های دیگر در لرستان به دست آمده‌است که تصاویر مرد و همچنین زن را با سربند و دستار نشان می‌دهد و بیشتر مورخان در توصیف‌هایشان از پوشش اقوام ایرانی به این دستار یا همان سربند اشاره واضح و مشخص داشته‌اند. در دوره‌های متاخر نیز کاربرد گُلوَنی شکل رایج‌تری پیدا می‌کند و به عنوان مثال در در دوره قاجار در عکس‌های گرفته شده مردان با پوشش گُلوَنی دیده می‌شوند. مردان گلونی را دور «شو کلاو» یا همان کلاه لریانی مرسوم در منطقه لرستان می‌بستند و به گاه مهمانی یا جنگ، به منظور تزیین یا نگهدارنده کلاه از آن استفاده می‌کرده‌اند. در نقش آناهیتا بر روی یک پلاک گچبری در محوطه برزقباله لرستان، [[آناهیتا]] درست مانند زنان لر، سربندی به دور سر بسته‌است و گیسوان بافته و طناب پیچش از زیر آن هویداست. همچنین در [[دوران ساسانی]] نمونه‌ای از سربند دیده می‌شود که بسیار شبیه گلونی امروزی لرستان است.»<ref name="mehrnews" /> در گزارش مردم نگاری خرم‌آباد نیز به پوشیدن گلونی توسط مردان هم اشاره شده‌است و از آن به صورت سرپوشی از جنس [[ابریشم]] یاد شده که مردان در مراسم شادی و سرور روی [[کلاه نمدی]] به دور سر می‌پیچیدند.<ref name=rashidimofrad /> علاوه بر کاربرد گلونی به عنوان پوششی برای بانوان، مردان به ویژه [[لک]] زبان‌ها از گلونی به عنوان معرفی و نشان اصالت خود در جشن‌ها یا در جنگ‌ها استفاده می‌کردند.<ref>https://www.tasnimnews.com/fa/news/1393/02/08/352691/گلونی-معرف-فرهنگ-ناب-و-چندهزارساله-لرستان-است</ref>{{خالی بماند}}

بر اساس یک ایده، به همت جمعی از دختران خرم‌آبادی، روز [[۲۶ اردیبهشت]] به عنوان روز روسری لُری نام‌گذاری شده‌است. قرار است هر ساله در بهار و تا ۲۶ اردیبهشت دختران لُر با به سر کردن روسری لُری، این پوشش اصیل و زیبا را را به دیگران معرفی کنند. در روز ۲۶ اردیبهشت ۱۳۹۳ هم برنامه ویژه‌ای در [[خرم‌آباد]] برگزار می‌شود که اطلاع‌رسانی خواهد شد. بسیاری از دختران لُر اعم از معلمان، استادان، روزنامه‌نگاران، دانشجویان و فعالان فرهنگی جزو حامیان این حرکت هستند<ref name=">[https://www.tasnimnews.com"/fa/news/1394/02/26/741815/گُلوَنی-نماد-حجاب-و-عزت-زنان-قوم-لُر-با-قدمتی-3-هزار-ساله «گُلوَنی» نماد حجاب و عزت زنان قوم لُر با قدمتی ۳ هزار ساله - خبر گزاری تسنیم]</ref>