کنستانتین تسیولکوفسکی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۱:
مدتی بعد یک پست جدید معلمی در شهر «[[کالوگا]]» به او پیشنهاد شد. این شهر از شهرهای قبلی بزرگ‌تر بود و منابع بیشتری برای مطالعه و پژوهش در اختیار تسیولکوفسکی قرار می‌داد. وی به آن جا رفت و تا سال ۱۹۲۰ که بازنشسته شد، به شغل معلمی ادامه داد. او در کالوگا به دانش فضانوردی علاقه‌مند شد و شروع به پژوهش در این زمینه کرد. اما دههٔ ۱۹۱۰ برای او مصیبت‌هایی به همراه داشت. پسرش در ۱۹۰۲ خودکشی کرد و در حادثه سیل ۱۹۰۸ بسیاری از دست‌نوشته‌هایش از بین رفت. دخترش نیز در سال ۱۹۱۱ به دلیل فعالیت‌های انقلابی دستگیر شد. با این حال او در تمام این مدت به فعالیت‌های علمی‌اش ادامه داد. در ۱۸۹۸ نتایج تحقیقاتش را در قالب یک رساله سنگین علمی برای نشریه ای به نام «مطالعات علمی» فرستاد. آن‌ها در مورد ارزش علمی این رساله تردید داشتند و آن را پنج سال بعد در ۱۹۰۳ منتشر کردند. اما با انتشار رساله نیز توجه چندانی از سوی دانشمندان روسیه به آن نشد. از آنجا که این رساله فقط به زبان روسی نوشته شده بود، در خارج از روسیه نیز کسی از آن مطلع نشد. با این حال او به تحقیق و انتشار مقالات علمی ادامه داد. تا قبل از انقلاب روسیه توجه چندانی به کارهای تسیولکوفسکی نشد. او در این باره می‌نویسد: «برای من مشکل بود که سال‌ها به تنهایی کار کنم بی آن که حتی امکان امید یا کمکی باشد.»
 
سپس [[جنگ جهانی اول]] و پس از آن [[انقلاب روسیه]] رخ داد. در تمام این دوران او به شغل معلمی و پژوهش‌های خود مشغول بود. اولین مطلب او پس از انقلاب روسیه، یک داستان [[علمی–تخیلی]] با عنوان «خارج از کره زمین» بود که تمام مطالب فنی آن به دقت محاسبه شده بود. وی در این داستان به تشریح یک ایستگاه فضایی پرداخت که به دور خود می چرخد و برای ساکنانش جاذبهٔ مصنوعی ایجاد می کند. در آن دوران به لطف کارهای دانشمندانی مانند [[رابرت گدارد|رابرت گُدارد]] در ایالات متحده آمریکا و [[هرمان اوبرت]] در آلمان، دانش و فناوری موشک‌ها شروع به پیشرفت و توسعه کرد و همین فعالیت‌ها باعث شد توجه دولت شوروی به موضوع موشک و سفر در فضا جلب شود. دولت در سال ۱۹۲۱ برای تسیولکوفسکی یک مستمری دائمی برقرار کرد تا او بتواند تمام وقتش را به پژوهش‌های علمی اختصاص بدهد. رساله‌ها و مقالات قبلی او نیز مجدداً چاپ شدند و برای او شهرت زیادی به ارمغان آوردند. در سال ۱۹۳۲ جشن تولد هفتاد و پنج سالگی او با شکوه برگزار شد و نشریه‌های شوروی به معرفی او و کارهایش پرداختند. تسیولکوفسکی سه سال بعد، پس از انجام یک عمل جراحی به خاطر سرطان معده، در شهر کالوگا در گذشت.<ref>ویلیامز، اپشتاین، پیشروان موشک‌سازی، ۷۱–۷۹</ref>
 
بیست و دو سال پس از مرگ وی، دولت اتحاد جماهیر شوروی نخستین ماهواره جهان موسوم به «[[اسپوتنیک]]» را به افتخار صدمین سالگرد تولد تسیولکوفسکی به فضا پرتاب کرد.<ref name="b">آسیموف، دایرةالمعارف دانشمندان علم و صنعت، ج۲، ۱۲۸۶</ref>
خط ۲۸:
== هوانوردی ==
[[پرونده:Tsiolkovsky with his steel dirigibles.jpg|بندانگشتی|250px|تسیولکوفسکی در کنار ماکت‌های فولادی [[کشتی هوایی|کشتی هوایی‌اش]]]]
تسیولکوفسکی از اواسط دهه ۱۸۸۰ شروع به تحقیق در زمینه آیروستاتیک (هواایستایی) کرد. او یک [[کشتی هوایی]] تمام‌فلزی با بدنهٔ چین‌دار طراحی کرد که حجم آن قابل تغییر بود و از موتور برای هدایت آن استفاده می‌شد. وی در ۱۸۹۲ این طرح را در مقالهٔ «بالن فلزی هدایت‌پذیر» بسط داد. همچنین در مقالهٔ «دربارهٔ پرواز با بال» که در ۱۸۹۰ منتشر شد، اندازهٔ نیروهای وارد بر یک صفحهٔ متحرک را بررسی کرد. او در این مقاله برای اولین بار کوشید اثر طول صفحهٔ متحرک بر نیروهای آیرودینامیکی را به‌طور کمی ارزیابی کند. بخشی از این پژوهش در ۱۸۹۱ با عنوان «فشار سیّال بر صفحه‌ای که به طور یکنواخت در آن حرکت می‌کند» به چاپ رسید. این اولین اثر چاپ شده تسیولکوفسکی بود. سه سال بعد، مقالهٔ «هواپیما یا ماشین پرواز پرنده‌مانند» را در نشریه‌ای به نام «علم و زندگی» منتشر کرد. در این اثر طرحی برای هواپیمایی با بدنهٔ فلزی، مانند هواپیماهای امروزی پیشنهاد کرد. این هواپیما بدنه‌ای [[دوک (نخ‌ریسی)|دوکی‌شکل]]، چرخ‌هایی در زیر بدنه و [[موتور درون‌سوز]] داشت. وی همچنین ایدهٔ استفاده از [[ژیروسکوپ]] را برای هدایت خودکار هواپیما مطرح کرد. او در حین کار بر روی این طرح‌ها، متوجه شد که برای به دست آوردن داده‌های دقیق، نیاز به انجام آزمایش‌هایی درون [[تونل باد]] دارد. از این رو در ۱۸۹۷ اولین تونل باد تاریخ هوانوردی روسیه را ساخت و در آن به آزمایش پرداخت.
 
سپس توجه او به هواپیما معطوف شد. در مقالهٔ «دربارهٔ پرواز با بال» که در ۱۸۹۰ منتشر شد، اندازهٔ نیروهای وارد بر یک صفحهٔ متحرک را بررسی کرد. او در این مقاله برای اولین بار کوشید اثر طول صفحهٔ متحرک بر نیروهای آیرودینامیکی را به‌طور کمی ارزیابی کند. بخشی از این پژوهش در ۱۸۹۱ با عنوان «فشار سیّال بر صفحه‌ای که به طور یکنواخت در آن حرکت می‌کند» به چاپ رسید. این اولین اثر چاپ شده تسیولکوفسکی بود. سه سال بعد، مقالهٔ «هواپیما یا ماشین پرواز پرنده‌مانند» را در نشریه‌ای به نام «علم و زندگی» منتشر کرد. در این اثر طرحی برای هواپیمایی با بدنهٔ فلزی، مانند هواپیماهای امروزی پیشنهاد کرد. این هواپیما بدنه‌ای [[دوک (نخ‌ریسی)|دوکی‌شکل]]، چرخ‌هایی در زیر بدنه و [[موتور درون‌سوز]] داشت. وی همچنین ایدهٔ استفاده از [[ژیروسکوپ]] را برای هدایت خودکار هواپیما مطرح کرد. او در حین کار بر روی این طرح‌ها، متوجه شد که برای به دست آوردن داده‌های دقیق، نیاز به انجام آزمایش‌هایی درون [[تونل باد]] دارد. از این رو در ۱۸۹۷ اولین تونل باد تاریخ هوانوردی روسیه را ساخت و در آن به آزمایش پرداخت.
پس از آن توجه تسیولکوفسکی به دانش فضانوردی جلب شد و شروع به تحقیق در این زمینه کرد.
 
پس از آن توجه تسیولکوفسکی به دانش فضانوردی جلبروی شدآورد و شروع به تحقیق در این زمینه کرد.
 
حدود بیست سال بعد، در دهه ۱۹۲۰ مجدداً به پژوهش‌های هوانوردی روی آورد. وی نظریهٔ پرواز [[هواپیمای جت|هواپیماهای جت]] را تدوین کرد و مقاله‌های متعددی در این باره منتشر کرد. او همچنین ایدهٔ وسیله نقلیه‌ای که روی بالشتکی از هوا حرکت می‌کند را پروراند و در مقاله‌های «مقاومت هوا و قطار تندرو» (۱۹۲۷) و «شرایط کلی برای حمل و نقل» (۱۹۳۴) این ایده را بسط داد. تسیولکوفسکی در مقالهٔ «شرایط رسیدن به [[پوش‌کره]]» در ۱۹۳۲، شرایط لازم سوخت انفجاری برای موتورهای جت را برشمرد.<ref name="a">گیلیپسی، زندگینامهٔ علمی دانشوران، ج۴، ۱۸۹</ref>