چلوکباب: تفاوت میان نسخه‌ها

سیاح دیگری در دوره [[آغا محمدخان]] نیز از «کباب‌هایی که از گوشت بره و [[مرغ]] و [[گوسفند]]» ترتیب داده شده سخن گفته‌است.<ref name=olev>{{یادکرد|فصل=شیوه زندگانی مردم|کتاب=سفرنامه اولیویه|نویسنده = اولیویه|ترجمه=[[محمد طاهر میرزا]]|ناشر =انتشارات اطلاعات|چاپ=اول|شهر=تهران|کوشش=دکتر غلامرضا ورهام|صفحه=۱۶۶|سال=۱۳۷۱}}</ref> با این‌حال اختراع غذای مستقلی به نام چلوکباب را به [[ناصرالدین‌شاه]] هم نسبت می‌دهند.<ref name="aftab" /> اعتمادالسطنهاعتمادالسلطنه نیز در نوشته‌هایش تصریح کرده است که نخستین چلوکبابی در ایران نامش «چلوکبابی نایب» بود که در بازار قدیم تهران فعالیتش را آغاز کرد و شبیه رستوران‌های آن روزگار اروپاییان به مردم غذا می‌داد، اما اسناد معتبر دیگری نیز وجود دارد که نشان می‌دهند، نخستین چلوکبابی در تبریز و نزدیک مرز قفقاز تأسیس شده بود و براساس مطالبی که در کتاب «تاریخ قاجار» توسط محمدرضا معتمدالکتابمعتمدالدوله آمده است، به دستور شخص ناصرالدین‌شاه کباب‌های قفقازی به سیخ کشیده شده‌اند و به شکل امروزی تغییر کرده‌اند و پیش از کباب‌های به سیخ کشیده‌شده ایران، شیوه استفاده از کباب‌ها، شبیه کباب‌های قفقازی رایج بوده است؛ شیوه‌ای که امروز نیز در برخی از رستوران‌های تهران به‌ویژه کباب قفقازی‌های خیابان ستارخان دارای مشتریان انبوه و خاص خود هستند.<ref name=Gostaresh>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://gostareshonline.com/culture-arts/1360315-%DA%86%D9%84%D9%88%DA%A9%D8%A8%D8%A7%D8%A8-%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D8%A7%D9%87-%D9%88-%DA%86%D9%84%D9%88%DA%A9%D8%A8%D8%A7%D8%A8%DB%8C-%D9%87%DB%8C%D8%AA%D9%84%D8%B1.html |عنوان=تاریخ غذای ایرانی: چلوکباب ناصرالدین شاه و چکوکبابی هیتلر | ناشر =وبگاه روزنامه گسترش |تاریخ =۹۲/۸/۱۷ |تاریخ بازبینی= ۹۲/۸/۱۵}}</ref> همچنین، یکی از نخستین چلوکبابی تهران که زنان نیز به همراه خانواده حق حضور در آن را یافتند، ''چلوکبابی عباس شمرونی'' (بعدها چلوکبابی فرد شمیرانی) واقع در [[میدان امین‌السلطان]] بود.<ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.ravy.ir/content2589899.html| عنوان = یک شغل خوشمزه| تاریخ بازدید = ۲۰ شهریور ۸۹| ناشر = سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران}}</ref>

براساس گزارش‌های متعددی در نشریات قدیمی ازجمله روزنامه‌های کیهان و اطلاعات؛ حوالی سال‌های ۱۳۳۰ تا ۱۳۳۵، یک سیخ کباب کوبیده در تهران، ۵/۳ ریال قیمت داشت، اما در شهرهای دیگر ایران، دو سیخ کباب همراه با نان و گوجه‌فرنگی ۸ ریال بفروش می رسید و در صورت سفارش لیموناد یا نوشابه ۴–۲ ریال دیگر نیز به آن اضافه می‌شد که جمعاً ۱۰ تا ۱۲ ریال قیمت تمام‌شده آن بود و فرد با پرداخت ۱۲ ریال می‌توانست یک پرس غذای کامل بخورد. در سال ۱۳۵۲ قیمت چلوکباب برگ همراه با کره و گوجه‌فرنگی کباب‌شدهکباب شده و پیاز و سماق مبلغ ۶۰ ریال بود و اغلب افرادی که شاغل بودند و نمی‌توانستند به منزل برگردند، چلوکباب می‌خوردند. دانشجویان که درآمد بهتری داشتند، معمولاً جوجه‌کباب سفارش می‌دادند که قیمت آن ۱۲۰ریال بود.<ref name="Gostaresh" />

از گذشته تاکنون، یکی از معروف‌ترین چلوکبابی‌هایچلوکبابی های تهران، [[چلوکبابی شمشیری|چلوکباب شمشیری]] نام داشت که مالک او [[محمدحسن شمشیری|حاج‌حسن شمشیری]] بود. شعبه اصلی آن از دوران قدیم در قسمت شرقی سبزه‌میدان تهران (خیابان بوذرجمهری قدیم) قرار داشت و فعالیتش را از زمان رضاشاه آغاز کرده بود. حاج‌حسن شمشیری از یاران وفادار و حامیان نهضت ملی شدن صنعت نفت ایران توسط [[محمد مصدق|دکتر محمد مصدق]] بود و در آن روزگار (۱۳۲۰) با پرداخت مبلغ یک میلیون ریال (۱۰۰ هزار تومان) که در آن زمان مبلغ زیادی محسوب می‌شد، اوراق قرضه حمایت از ملی شدن صنعت نفت را خریداری کرد و پس از [[کودتای ۲۸ مرداد]] نیز دستگیر و روانه زندان و به [[جزیره خارگ]] تبعید شد.<ref name="Gostaresh" /> هم‌زندانی او در [[جزیره خارگ|خارگ]] که نامش «کریم کشاورز» بود در خاطرات شخصی‌اش نوشته است که حاج حسن شمشیری متعهد شده بود که بهترین کباب کوبیده و برگ را به هم سلولهایش بدهد که متأسفانه این شانس را نداشت به این گفته‌اش جامه عمل بپوشاند.<ref name="aftab" />

* [[کباب کوبیده]] - نوع چرخ شده برگ و ترکیب شده با تخم مرغ وپیازو پیاز چرخ شده و جوش شیرین در سیخهائیسیخهایی پهن‌تر