اهواز: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
جز ←جغرافیا و آبوهوا: گسل اهواز -، ابرابزار ، اصلاح ارقام |
FreshmanBot (بحث | مشارکتها) جز اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه/ ویرایش نیمه خودکار با استفاده از AWB |
||
خط ۴۴:
'''اهواز''' ({{تلفظ|Ahvaz.ogg}}) یکی از [[فهرست کلانشهرهای ایران|کلانشهرهای]] [[ایران]] است، که در بخش مرکزی [[شهرستان اهواز]] قرار دارد و بهعنوان مرکز [[استان خوزستان]] شناخته میشود. جمعیّت این شهر طبق آمار رسمی سال ۱۳۹۰ برابر ۱٬۱۱۲٬۰۲۱ نفر میباشد، که بهعنوان هفتمین شهر پرجمعیت ایران بهشمار میآید.<ref name="آمار">[http://www.amar.org.ir/portals/2/Files1385/kolliostan/khozestan/0602.pdf/ پایگاه اینترنتی مرکز آمار ایران]</ref> اهواز در موقعیت جغرافیایی ۳۱ درجه و ۲۰ دقیقه عرض شمالی و ۴۸ درجه و ۴۰ دقیقه طول شرقی، در بخش جلگهای خوزستان و با ارتفاع ۱۲ متر از سطح دریا واقع شدهاست.
شهر اهواز با مساحت ۱۸۶۵۰ هکتار، بعنوان یکی از شهرهای وسیع ایران، محسوب میشود.<ref>سایت وزارت مسکن و شهرسازی</ref> [[شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب]] که بزرگترین تولیدکننده نفت ایران
== تاریخچه نام اهواز ==
خط ۵۵:
(article consists of 11 pages)
Published by: Royal Anthropological Institute of Great Britain and Ireland
Stable URL: http://www.jstor.org/stable/2844282</ref> و [[سوات سوجک]]<ref name="Svat">Arabistan or Khuzistan" Svat Soucekو Iranian Studies Vol. 17, No. 2/3 (Spring - Summer, 1984), pp. 195-213 (article consists of 19 pages) Published by: Taylor & Francis, Ltd. on behalf of International Society for Iranian Studies Stable URL: http://www.jstor.org/stable/4310441%22</ref> [[عبدالمجید ارفعی|عبدلمجید ارفعی]]<ref>روزنامهٔ عصر اوز، شمارهٔ ۴۶، مهرماه ۱۳۸۳، صفحهٔ ۱۴</ref> و جان کورتیس<ref>ایران باستان به روایت موزه بریتانیا، جان کورتیس، ص 36</ref> ریشه نام اهواز را برگرفته از قوم خوزی (یا هوزی) میدانند که ساکنان بومی استان خوزستان بودهاند و زبان
تلاشهایی برای مطابقت دادن اهواز با شهر اگینیس که استرابون از آن نام برده انجام شدهاست، لیکن محتملتر آن است که اهواز در محل شهر قدیم تاریانا هخامنشی که نئارخوس، سردار اسکندر، در مسافرت خود به خلیج فارس در کنار آن لنگر انداخت قرار گرفته باشد.<ref name="lockhart" />
خط ۶۸:
=== پیش از اسلام ===
[[پرونده:Ahwaz in Pahlavi period.jpg|انگشتی|چپ|300px|اهواز در دوران پهلوی]]
اهواز در روزگار ساسانیان از شهرهای عمده خوزستان
=== دوران اسلامی و معاصر ===
خط ۷۴:
اعراب پس از پیروزی در جنگ نهاوند پادگانهایی در شهرهای فتحشده، از جمله در اهواز ساختند. شهرهای خوزستان از جمله اهواز از نخستین پناهگاههای خوارج در ایران بود. در ایام خلافت علی برخی از موالی اهواز که از میزان خراج درخواستی والی آن ناخرسند بودند، به شورش خوارج پیوستند. در زمان خلافت [[یزید بن معاویه]] شهرهای خوزستان از جمله اهواز دستخوش جنگ و گریزهای خوارج با سپاهیان اموی گشت.<ref name="hamedani" />
شهر اهواز در سدههای نخستین اسلامی بهواسطه سدی که بر کارون بسته شده بود، از بزرگترین و آبادترین شهرهای خوزستان
اهواز تا اواخر سده ۵ق شهری آباد بود، اما از این زمان به بعد رونق خود را از دست داد، به گونهای که مرکزیت خوزستان از آنجا به شوشتر منتقل شد. در سده ۶ق اهواز به شهری ویران و خالی از سکنه تبدیل شد. حافظ ابرو از آن به عنوان قصبهای نام میبرد و به اشتباه اهواز را با سوق الاربعا (چهارشنبه بازار) یکی میداند.<ref name="hamedani" />
در قرن چهارم هجری نهری کوچک به طول سیصد متر و عرض بیست متر از کارون منشعب شده، شهر را به دو قسمت تقسیم کرده بود؛ محله غربی را «جزیره» میگفتند و محله شرقی «مدینه» نام داشت. این دو بخش بهوسیله پلی به نام «پُل هندوان» به هم وصل میشدند.<ref name="autogenerated8">ابوعبدالله محمدبن احمد مقدسی، «احسن التقاسیم فی معرفه الاقالیم»، ترجمه علینقی منزوی، شرکت مؤلفان و مترجمان ایران، تهران، ۱۳۶۱، جلد دوم، ص ۶۱۴</ref> در آن دوره اهل شهر دو دسته بودند و دربارهٔ اصحاب پیامبر دو نظر داشتند، این شهر انبار بصره و بارانداز فارس و اصفهان بود.<ref name="autogenerated8" />{{سخ}}
اما علیرغم رشد و توسعه اهواز در قرون اولیه اسلامی، در نیمه دوم قرن چهارم هجری این شهر رو به ویرانی گذاشت و مردم آن پراکنده شدند.<ref>ابن حوقل، «سفرنامه ابن حوقل»، ترجمه جعفر شعار، انتشارات امیرکبیر، تهران، ۱۳۶۶، ص ۲۴</ref> و کار به جایی رسید که در اوایل قرن ششم این شهر
علت ویرانی اهواز بهدرستی مشخص نیست. هرآنچه تاکنون گفته شده حدس و گمان است که بهوسیله وقایعنگاران و مورخان متأخر نوشته شدهاست. احمد کسروی «ویرانی اهواز کهن را یکی از معماهای تاریخ خوزستان دانسته که نه زمان و نه علت آن را در جایی ننوشتهاند.» او در ادامه میگوید: «آنچه ما از جستجو به دست آوردهایم زمان آن را آخرهای قرن پنجم یا آغاز قرن ششم بوده.»<ref>احمد کسروی، همان، ص ۱۹۶</ref> این سخن کسروی نیز درست نیست چون ابن حوقل که در نیمه دوم قرن چهارم میزیسته، ویرانی اهواز را از قرن چهارم روایت کردهاست.<ref>قیم، عبدالنبی، همان</ref> با وجود این کسروی علت ویرانی را دو چیز پنداشته: یکی شکستن بند و دیگری برگشتن مسرقان از جوی خود و پیوستن آن به دجیل [کارون].<ref>احمد کسروی، همان</ref>
از قرن ششم هجری قمری به بعد بهعلت خراب شدن [[سد شادروان]] و پایین رفتن سطح آب رونقدهنده شهر و نیز جنگها و اغتشاشات داخلی و بروز بیماریهای [[وبا]] و [[طاعون]]، اهواز رو به خرابی رفت تا آن که در سال ۱۸۶۹ م (۱۲۴۸ ش) همزمان با حفر کانال سوئز که منجر به کوتاه شدن مسیر تجارت دریایی اروپاییان و توجه
[[سیدعبدالله جزایری]] که در قرن دوازدهم یعنی قرنها پس از ویرانی اهواز میزیسته، فتنه صاحبالزنج را عامل عدم اعتنا و بیرغبتی خلفا دانسته که «بعد از تسکین فتنه چون خلفا را به عمارت آن ولایت رغبت باقی نماند و واماندگان آنجا از عمده ضبط آن همه نیشکر و ادای مال و جهات دیوانی آنها بیرون نتوانستند آمد، لاجرم اکثر جلای وطن نمودند و…»<ref name="autogenerated13">سید عبدالله جزایری، ''تذکره شوشتر''، ص ۳۴</ref>
خط ۱۰۸:
=== بندر ناصری و اهواز امروز ===
[[پرونده:Ahwaz 2010 10000 wiki.png|بندانگشتی|260px|چپ|نقشهٔ اهواز]]
آزادی کشتیرانی در کارون سفلی (از [[محمره]] تا اهواز) در سال ۱۳۰۶. ق (۱۸۸۸. م) بر روی کشتیهای خارجی، باعث رشد و رونق تجارت در ایالت و به ویژه شهرهای محمره و اهواز گردید. افزایش حجم مبادلات و داد و ستد، صادرات کالا به خارج و واردات کالا به محمره، سبب گردید تا مردم اندک اندک به شهرهای مزبور مهاجرت کرده بر جمعیت
کسب امتیاز آزادی کشتیرانی در رود کارون توسط انگلیسیها در درجهٔ اول به منظور تسخیر بازارهای داخلی و مرکزی کشور بود و بدون ارتباط کارون با مناطق مرکزی کشور، آزادی کشتیرانی چندان مطلوب نبود. از این رو در اکتبر سال ۱۸۹۶. م (۱۳۱۳. ق) شرکت برادران لینچ پیشنهاد احداث جاده کاروان رو بین اهواز و اصفهان را به دولت ایران ارائه داد. پس از مذاکرات طولانی بین انگلیسیها و دولت ایران، بالاخره در تاریخ سوم مارس ۱۸۹۸. م قرارداد احداث جاده مزبور بین چارلز هاردینگ دبیر اول سفارت انگلیس در تهران و [[علیقلی خان سردار اسعد|علیقلیخان سردار اسعد]] به امضاء رسید.<ref>- برای آگاهی بیشتر از روند مذاکرات و همچنین مفاد قرارداد، نگاه کنید به: جن. راف. گارثویت، همان، ص ۱۸۸–۱۷۲</ref>
خط ۱۱۴:
همین امر یعنی احداث جادهٔ اهواز ـ اصفهان، اهمیت و نقش اهواز را به عنوان حلقهٔ وصل و پل ارتباطی محمولههای آبی و محمولههای خشکی<ref>چارلز عیسوی، همان، ص ۱۲۷ «محمولههای آبی، کالاهای حمل شده در آبراه کارون، و محمولههای خشکی، کالاهای حمل شده در جاده کاروان رو لینچ.»</ref> بیش از پیش متجلی ساخت.
به دلیل وجودصخرههای طبیعی موجود در رودخانه و آثار برجای مانده از سد باستانی شادُروان اهواز، ادامه حرکت کشتیها به طرف [[شوشتر]] (مرکز آن زمان خوزستان) مقدور نبود؛ لذا کالاها قبل از مانع مذکور از کشتی تخلیه شده و با حمل
با آزادی کشتیرانی در رود کارون و به ویژه پس از احداث جاده کاروان رو لینچ و افزایش حجم مبادلات تجاری، ساختمانها و مستحدثات قبلی، جوابگوی این حجم وسیع از مبادلات نبودند. از این رو پس از آزادی کشتیرانی در رود کارون در سال ۱۳۰۶. ق (۱۸۸۸. م) حسین قلیخان نظامالسلطنه حکمران جدید خوزستان مأموریت یافت که در آن ناحیه
نظامالسلطنه نیز در محلی پایینتر از این صخرهها، که محل تخلیه محمولههای کشتی بود، ساختمانهایی بنا نهاد و برای حفظ کالاها و محمولههای تخلیه شده، سرباز و پاسبان در آنجا بنشاند.<ref>آنچنانکه از گزارش نظامالسلطنه به امینالسلطان صدر اعظم وقت برمیآید، وی در خلال سالهای ۱۳۰۹–۱۳۰۷. ق (۱۸۹۱–۱۸۸۹. ق) مبلغ ۶۵ هزار تومان جهت ایجاد اماکن دولتی در اهواز هزینه کردهاست.</ref>
خط ۱۲۹:
از آنجایی که آزادی کشتیرانی در رود کارون و افتتاح جاده کاروان رو اهواز ـ اصفهان موجب رونق و توسعه اهواز شده بود و به اعتباری دیگر اصلیترین بخش اقتصادی آن، همان تخلیه کالا در بندر ناصری و سپس بارگیری آن در اهواز بود، لذا رفته رفته نام اهواز تحتالشعاع نام ناصری قرار گرفت، آن یکی را بندر ناصری نامیدند و شهر اهواز را ناصری یا ناصریه گفتند.{{مدرک}}
رشد و گسترش تجارت و احداث بندر ناصری سبب گردید تا بسیاری از بازرگانان شهرهای شوشتر و دزفول از آن شهرها مهاجرت کرده و در بندر ناصری رحل اقامت گزینند.<ref>احمد کسروی، تاریخ پانصد ساله خوزستان، ص ۱۹۹</ref> فتنهانگیزی و آشوبهای شهر شوشتر و دودستگی میان مردم نیز مزید بر علت بود تا روند مهاجرت را تسریع بخشد، در شهر دزفول نیز دار و دسته شیخ محمدطاهر با شرارتهای خود آرامش را از مردم سلب کرده بود، همین امر سبب شد تا بازرگانان آن شهر تمایل و رغبت بیشتری به مهاجرت نشان دهند.<ref>نجمالملک، همان، ص ۱۳۱</ref> در حقیقت این اولین مهاجرت شوشتریها و دزفولیها به اهواز بود{{مدرک}}، همین امر سبب شد تا چند سال پس از آزادی کشتیرانی در رود کارون یعنی در سال ۱۸۹۲. م (۱۳۱۰. ق) و حتی پیش از افتتاح جاده کارون رو اهواز ـ اصفهان، معینالتجار، کاروانسرایی با ۲۴ دهنهٔ مغازه در اهواز احداث کند و به قول کنسول انگلیس او درصدد است بر تعداد
[[پرونده:Imam Street Ahvaz.JPG|بندانگشتی|خیابان امام در اهواز]]
خط ۱۳۵:
قسمت شرقی شهر بیشتر بازار و مراکز اقتصادی شهر را در خود جای داده، خیابانهای نادری (سلمان فارسی) و امام خمینی (پهلوی سابق) و آزادگان (۲۴متری سابق یا رضا شاه کبیر سابق) و شریعتی (۳۰ متری سابق) و باغ شیخ (ادهم) مرکز قسمت شرقی شهر هستند و همچنین محلههای معروف پادادشهر، آریاشهر، باهنر، رسالت، منبع آب، [[کوروش]]، [[زیتون کارمندی]]، [[شهرک نفت (اهواز)|شهرک نفت]] در این قسمت از شهر واقعاند.
در حال حاضر پروژههای عمرانی بزرگی در اهواز در دست احداث میباشد که با افتتاح
تیمهای فوتبال [[فولاد خوزستان]] و [[استقلال اهواز]] از جمله تیمهای مطرح در صحنهٔ فوتبال معاصر هستند.
خط ۱۴۲:
[[میدان نفتی اهواز]] [[میدانهای نفتی ایران|چهارمین میدان بزرگ نفتی ایران]] است، که در سال ۱۳۳۷ با حفر چاه شماره۶ اهواز کشف گردید. در حال حاضر ظرفیت تولید میدان اهواز بطور میانگین معادل ۷۵۰ هزار بشکه در روز میباشد.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://www.nioc.ir/portal/home/?generaltext/97296/96775/12898/ |عنوان=آشنایی با شرکت بهرهبرداری نفت و گاز کارون | ناشر =[[شرکت ملی نفت ایران]] |تاریخ = |تاریخ بازبینی=}}</ref> میزان نفت درجای این میدان معادل ۳۷ میلیارد بشکه است.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://press.jamejamonline.ir/Newspreview/2134279684585042175 |عنوان=میدان اهواز با خصوصیاتی ویژه | ناشر = [[روزنامه جام جم]]|تاریخ = |تاریخ بازبینی=}}</ref>
اولین چاه اکتشافی در میدان نفتی اهواز، در مرداد ۱۲۹۱ تا عمق ۱۱۰۰ متری حفاری شد و در پی اقتصادی نبودن تولید از آن، عملیات اکتشاف متوقف شد.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://www.shana.ir/fa/newsagency/51732/اسدی-میدان-نفتی-اهواز-آسماری-بیشترین-تولید-را-داشته-است |عنوان=میدان نفتی اهواز آسماری بیشترین تولید را
تولید از [[بنگستان|مخزن بنگستان]] میدان نفتی اهواز در سال ۱۳۵۰ آغاز گردید. حجم ذخیره درجای نفت خام مخزن بنگستان میدان اهواز در حدود ۳۱ میلیارد بشکه برآورد میشود. تاکنون بیش از ۴۶۰ حلقه [[چاه نفت]] در میدان اهواز حفاری
=== جنگ مردم اهواز و عثمانیها با انگلستان ===
خط ۱۵۰:
پس از ابلاغ فتوا عشایر عرب خوزستان منجمله [[دشت آزادگان]] از مناطق [[سوسنگرد]]، [[بستان]]، [[حمیدیه]]، [[هویزه]] و روستاهای اطراف به سوی اهواز به حرکت درآمدند و پس از تقریباً ۵۰ کیلومتر پیادهروی در دشتی بین اهواز و حمیدیه برابر قشون انگلیس صفآرایی کردند. بسیاری از طوایف دشتآزادگان در این جنگ حضور داشتند.<ref>[http://www.rasanews.ir/NSite/FullStory/?id=99152 ایکنا]</ref>
نیروهای انگلیس از چندین لشکر مجهز به توپخانه و سلاح سنگین تشکیل شده بودند و «ویلسون» یکی از قوای انگلیسی با همکاری شخصی بنام «کوکی» به شعیبه و بصره و خرمشهر به اهواز آمد و در آنجا متمرکز شد. ویلسون، نخست نامهای به عشایر منطقه دشتآزادگان نوشته، و اعلام کرد که قشون انگلیس هیچگونه دشمنی با
عشایر خوزستانی در اهواز با رد پیشنهاد انگلیس به [[ویلسون]] نوشتند که به هیچ وجه اجازه عبور به قوای انگلیس را نخواهد داد و برای جنگ با لشکریان ویلسون به خط اول جبهه آمدند. سلاح عشایر مناطق در این جنگ «تفنگ»، «فاله»، «چماق قیری» (مگوار) نیزه و شمشیر بودهاست.
خط ۱۷۸:
{{bar percent|سایر|yellow|۰٫۵}}
}}
اهواز سکونتگاه اقوام مختلفی است که از آن جمله میتوان به [[عربهای ایران]]<ref>[http://unpo.org/members/7857 Ahwazi-UNREPRESENTED NATIONS AND PEOPLES ORGANIZATION]</ref> و [[مردم بختیاری]] اشاره کرد.<ref name=iranicaonlinebaktiari>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی =http://www.iranicaonline.org/articles/baktiari-tribe |عنوان =BAḴTĪĀRĪ TRIBE | ناشر =Encyclopaedia Iranica |تاریخ = |تاریخ بازدید = ۳ فوریه ۲۰۱۴}}</ref> [[دانشنامه ایرانیکا]] و [[دانشنامه جهان اسلام]] این شهر را بخشی از قشلاق و سکونتگاه [[لر بختیاری|لرهای بختیاری]] معرفی میکنند.<ref name=iranicaonlinebaktiari /><ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی =http://www.encyclopaediaislamica.com/madkhal2.php?sid=661 |عنوان =بختیاری | ناشر =دانشنامه جهان اسلام |تاریخ = |تاریخ بازدید = ۳ فوریه ۲۰۱۴}}</ref>{{سخ}}اقوام دیگری نیز در دورههای مختلف در این شهر ساکن بودهاند که از آن جمله میتوان به کلیمیان اشاره کرد. جمعیت کلیمیان اهواز در قرون وسطی به سرعت رو به رشد بود
اهواز مرکز اقلیت دینی [[مندائیان]] در ایران است که اکثراً در پیشه [[نقرهکاری]] فعالیت دارند.<ref>[http://www.iranicaonline.org/articles/mandaeans-4 MANDAEANS iv. COMMUNITY IN IRAN ]</ref> اهواز یکی از اسقفنشین مسیحیان کاتولیک کلدانی است و شماری از [[آشوریان]] را در خود جای داده است.<ref>[http://www.iranicaonline.org/articles/assyrians-in-iran ASSYRIANS IN IRAN]</ref>
خط ۲۳۵:
[[پرونده:Ahvazmap.jpg|بندانگشتی|300px|چپ|نقشهٔ اهواز]]
بخش بزرگی از استان خوزستان، [[جلگه]]است و شهر اهواز نیز در بخش جلگهای جای دارد ولی کمبود شدید پوشش گیاهی سبب گرمی و خشکی اهواز شده و آن را در رده گرمترین مناطق ایران جای دادهاست. در زمستان سرما تا پنج درجه سانتیگراد کاهش و در تابستان تا پنجاه درجه سانتیگراد افزایش مییابد. البته از سال ۱۳۸۱ برنامههای سودمندی برای افزایش سرانه فضای سبز شهری در اهواز انجام شده که از
=== آلودگی هوا ===
خط ۲۴۸:
=== بحران زیستمحیطیِ ریزگردها ===
{{اصلی|بحران ریزگردهای استان خوزستان}}
این بحران باعث
;نیمهتعطیل شدنِ شهر در پیِ آلودگی هوا
خط ۲۶۱:
;زنجیره انسانی حمایت از کارون
پس سه بار [[زنجیره انسانی]] توسط دوستداران [[محیط زیست]] اهوازی چهارمین زنجیره حمایت از کارون نیز با عنوان زنجیره سکوت به دلیل شفاف نبودن سخنان مقامات مسئول ملی و محلی، روز جمعه ۹ آبان ۱۳۹۲ در ساحل غربی رودخانه کارون در اهواز برگزار شد. در این زنجیره که با حضور هزاران
=== گسل اهواز ===
گسل اهواز به طول تقریبی ۱۰۰ کیلومتر مهمترین گسل شهر اهواز است که از میانه شهر عبور میکند. گسل اهواز از نوع واژگون و در برخی مناطق از نوع راندگی است و دستکم سازههای قدیمی تر از [[میانهزیستی]] را جابهجا
|نویسندگان=بهمن اسمعیلی؛ محمود الماسیان؛بهرام آقا ابراهیمی سامانی؛ علی امیری سامانی
|مقاله=سنیابی لرزهخیزی گسل اهواز و جابهجایی مسیر رودخانه کارون با استفاده از ترمولومینسانس و مطالعات ژئوتکنیک و شناسایی گسلهای نوشناخته در پروژه قطار شهری اهواز
خط ۳۲۶:
اهواز کنونی به دلیل وجود دانشگاههای بزرگ و معتبر از لحاظ آموزش عالی در جایگاه بسیار ممتازی در سطح [[کشور]] میباشد. یکشنبه ۲ مهرماه سال ۱۳۳۴ [[دانشگاه]] گندیشاپور<ref>فرهنگ [[فارسی]] معین، چاپ ششم ۱۳۶۳، جلد پنجم (اعلام)، زیر عنوان دانشگاه گندیشاپور</ref> تأسیس شد که چندی بعد به جندیشاپور تغییر نام داد و تا آغاز [[انقلاب ایران (۱۳۵۷)|انقلاب اسلامی]] به همین نام شناخته میشد. دانشکدهٔ [[کشاورزی]] اولین دانشکدهٔ راهاندازیشده در دانشگاه و رشتههای [[کشاورزی]]، [[ادبیات]]، [[ریاضی]] و [[پزشکی]] از اولین رشتههای ارائهشده در دانشگاه جندیشاپور میباشد. یکشنبه ۲۵ خرداد ۱۳۳۷ نخستین گروه سی و هشت نفری فارغالتحصیلان دانشکدهٔ [[کشاورزی]] دانشگاه جندیشاپور طی مراسمی گواهینامهٔ خود را دریافت داشتند. دانشکدههای مهندسی، الهیات در بدو شروع انقلاب اسلامی و مجتمع [[دزفول]] در سال ۱۳۶۶ و مابقی دانشکدهها پیش از [[انقلاب]] اسلامی شروع به فعالیت نمودهاند. با توجه به صنعتی بودن ناحیهٔ [[خوزستان]] فعالیتهای تحقیقاتی دانشگاه [[شهید چمران]] از اهمیت ویژهای برخوردار است و دهها تألیف و ترجمه و صدها طرح تحقیقاتی حاصل تلاشهای محققین این دانشگاهاست.{{مدرک}}
هم اینک بیش از ۱۷۰ رشته در ۵۷ گروه آموزشی و ۱۳ دانشکده در حال فعالیت در این دانشگاه میباشند و رشتههای پزشکی نیز به دانشگاه مستقلی تحت نام دانشگاه علوم پزشکی جندیشاپور اهواز تبدیل شدند. هم اکنون در اکثر رشتهها دورهٔ لیسانس و فوق لیسانس و در رشتههای کشاورزی، علوم تربیتی و روانشناسی، ریاضی، دامپزشکی، شیمی دورههای دکتری برگزار میشود. دانشگاه شهید چمران دارای فضای آموزشی بسیار وسیع و مناسبی میباشد
;[[دانشگاه شهید چمران اهواز]]: قدیمیترین دانشگاه این شهر است که در بخش غربی شهر و مشرف بر کنارهٔ رود کارون تأسیس شدهاست. دانشکدهٔ ادبیات و زبانهای خارجی این دانشگاه از پردیس اصلی جدا است و به عنوان یکی از نمادهای شهر اهواز شناخته میشود. دانشگاه شهید چمران اهواز یکی از بزرگترین دانشگاههای جنوب غرب کشور است. در سال ۱۳۸۷ تعداد ۵۰۹ عضو هیئت علمی در آن فعالیت داشتهاند، و بیش از ۱۴۰۰۰ دانشجو در آن مشغول به تحصیل بودند.
خط ۳۴۵:
=== جاذبههای مذهبی ===
[[پرونده:Ali mahziar.JPG|بندانگشتی|150px|آرامگاه [[علی بن مهزیار اهوازی]]]]
'''علی ابن مهزیار اهوازی'''، که در قرن سوم قمری میزیستهاست، از فقها و محدثان معروف شیعه و از نزدیکان [[علی بن موسی|رضا]]، [[محمد بن علی تقی|جواد]]، [[علی نقی|هادی]]، و [[حسن عسکری]] بوده و احکام دینی را نزد
علی ابن مهزیار از مردم دورق (شادگان امروزی) بود که بعداً در اهواز ساکن شد. محل تولد او هندیجان میباشد ولی با توجه به اینکه در قرن سوم ه.ق هندیجان از توابع شهر دورق بود لذا او را اهل دورق معرفی کردهاند. پدر وی مذهب نصرانی داشت و سپس مسلمان شد و علی نیز به تبعیت از پدر در نوجوانی مسلمان گردید. بقعه [[علی بن مهزیار اهوازی]] در محلهٔ عامری و در کنار رود کارون اهواز واقع شده. این محل همه ساله محل برپایی مراسمات مختلف مذهبی از جمله مراسمات حسینی و مراسمات مربوط به ماه رمضان است.<ref>[http://www.mahzyar.net/ سایت علی بن مهزیار اهوازی]</ref>
خط ۴۳۰:
دولت ایران در سال ۱۳۸۴ و در اعتراض به محتوای سلسله گزارشهای الجزیره از مناطق عرب نشین خوزستان، دفتر این شبکه را در تهران تعطیل و عباس ناصر خبرنگار لبنانی آن را از ایران اخراج کرد اما در تیرماه ۱۳۸۵ فعالیت دفتر الجزیره در تهران از سر گرفته شد.
هم اکنون الجزیره نسبت به دیگر شبکههای خبری عربی، تحولات ایران را با نگاه مثبت پوشش میدهد.<ref>[http://www.asriran.com/fa/news/182090 عصر ایران]</ref>{{سخ}}
در یک پژوهش انجام شده این نتیجه به دست آمده که ۶۷ درصد مردم عرب تحت نظرسنجی اهواز از شبکه الجزیره به عنوان اولین رسانه خبری استفاده میکنند،
=== پلها ===
{{اصلی|پل سفید اهواز|پل سیاه اهواز}}
یکی از مهمترین جاذبههای گردشگری شهر اهواز پلهای اهواز هستند. هم اکنون ۷ [[پل]] بر روی [[کارون]] در اهواز وجود دارد که اولین
همچنین در حال حاضر عملیات ساخت [[پل]] هشتم بر روی رودخانه [[کارون]] در حال اجراست. این پل که بزرگترین پل کابلی [[ایران]] خواهد بود محله امانیه را در حد فاصل سیلو و [[گمرک]] به خیابان زند در قسمت شرقی [[شهر]] متصل میکند و تا حدودی از بار ترافیکی دیگر پلها میکاهد. عملیات ساخت دو [[پل]] دیگر نیز بر روی [[اتوبان]] کمربندی اهواز در حال اجراست که پیشبینی میشود عملیات ساخت این دو [[پل]] تا پایان سال ۸۹ خاتمه یابد.<ref>[http://www.shasa.ir/newsdetail-91954-fa.html شبکه اطلاعرسانی ساختمان ایران]</ref>
خط ۵۴۵:
== آداب و رسوم ==
* '''عید فطر'''
یکی از اعیاد مذهبی اهواز و خوزستان است. بارها استان خوزستان برای عید فطر از امتیاز تعطیلی چند روزه برخوردار بودهاست و نماینده اهواز و استاندار خوزستان دلیل این امر حضور مردم عرب در این استان است که عید فطر از اهمیت بالایی نزد
براساس یک سنت دیرینه مردم خوزستان عید را در کنار اعضای خانواده، دوستان و دیگر مسلمانان با شکرگزاری به درگاه خداوند سپری کرده یا پس از بازگشت از نماز عید فطر افراد کوچکتر به خانه بزرگترهای خود میروند تا عید را به یکدیگر تبریک بگویند. این بازدیدها در محلهها به صورت دسته جمعی صورت میگیرد.<ref>[http://www.asriran.com/fa/news/135414 عصر ایران]</ref>
خط ۵۷۴:
}}</ref>
* '''قهوه خوری و دله قهوه'''
مردم عرب اهواز همچون دیگر مردم کشور ایران فرهنگ خاص خود را دارند. مراسم قهوه خوری جز آثار ثبت ملی در [[ایران]] است.<ref>[http://www.sabairan.com/fa/news/42002/همایش-قهوه-خوری-ثبت-ملی-شد ثبا ایران]</ref><ref>[http://www.khouznews.ir/fa/news/12892 خوز نیوز]</ref> دله قهوه یکی از اشیاء و ابزارهای فرهنگی مردم عرب است که در مراسمهای رسمی چه در کشورهای همسایه در مراسمات بینالمللی و حتی در برگزاریهای هیئت دولت در خوزستان، و بازدیدشان از مردم عرب ایران، همواره از این وسیله در پذیراییها به عنوان نماد فرهنگی استفاده شدهاست. در برنامهای در اهواز عشایر عرب خوزستان یک "دله قهوه "(ظرف مخصوص دم کردن قهوه مخصوص عشایر عرب) را
هنگامی که [[قهوه]] آماده سرو باشد آن را در ظرف کوچکتری به نام «دله» که شبیه همان «گم گم» است ریخته و سپس این مراسم آئینی شیوه خاص فرد
این قهوه دادن همواره به همراه قوانینش در اکثر مراسمهای رسمی و غیررسمی به خصوص در مراسم خواستگاری، مهمانیهای رسمی منجمله عید فطر و در مراسم سوگواری اجرا میشود. دلههای قهوه، فنجانهای مخصوص و کوچکی دارند.<ref>حکایت بازار قدیمی عبدالحمید و دله عربی، روزنامه اعتماد، قاسم منصور آل کثیر، پنج شنبه، ۵ آبان ۱۳۹۰ - شماره ۲۲۹۶</ref><ref>دله قهوه، اشیای هویتی مردم عرب ایران، روزنامه شرق، قاسم منصور آل کثیر، شماره ۱۳۸۲ دوشنبه، ۹ آبان ۱۳۹۰</ref><ref>[http://khabarfarsi.com/ext/1344311 ایسنا خوزستان]</ref>
خط ۷۱۶:
سد اهواز دارای سه دریچه بود که زمینهای اطراف رودخانهٔ کارون به وسیلهٔ آن آبیاری میگردید و در زمان بالا آمد آب دریچههای مزبور باز میشد تا از خطر سیل جلوگیری شود. نوع معماری سد حاکی از این است که این بنا متعلق به دورهٔ ساسانیان میباشد.<ref>تقیزاده، محمد: تاریخ اهواز از دوران باستان تا انقلاب اسلامی، نشر مؤسسهٔ فرهنگی هنری بشیر علم و ادب، چاپ اول، ۱۳۸۴، صفحهٔ ۱۴۲</ref>
تاریخ شکسته شدن سد مذکور دقیقاً ثبت نشدهاست، ولی احتمالاً در قرن پنجم یا ششم هجری قمری بودهاست. زیرا تا قبل از تاریخ مذکور، سد اهواز هنوز سالم بودهاست.
در زمانی که سد هنوز تخریب نشده بود از آن به عنوان پل جهت عبور و مرور نیز استفاده میشد.<ref>اعتمادالسلطنه، محمدحسنخان: مرآتالبلدان، ج ۱، به کوشش پرتو نوریعلا و محمدعلی سپانلو، انتشارات اسفار، تهران، ۱۳۶۴، ص ۱۳۵</ref> ابودُلَف تاریخنگار سدهٔ چهارم هجری قمری جایگاه این سد را روبهروی مسجد علی بن موسی الرضا گزارش کردهاست.<ref>تقیزاده، محمد: تاریخ اهواز از دوران باستان تا انقلاب اسلامی، نشر مؤسسهٔ فرهنگی هنری بشیر علم و ادب، چاپ اول، ۱۳۸۴، صفحهٔ ۱۶۷</ref>
|