پلاسمید: تفاوت میان نسخه‌ها

پلاسمیدها در [[باکتری]]‌ها، آرکئا (آرکی باکترها)، [[مخمر]] و [[گیاهان]] بطور طبیعی دیده می‌شوند اما می‌توان آنهاآن‌ها را به شکل مصنوعی [[تراریختی]] (ترانسفورماسیون) به [[یاخته|سلول‌های]] جانوری نیز وارد کرد. در طبیعت، پلاسمیدها می‌توانند موجب بهتر زنده‌ماندن ارگانیسم‌ها شوند بطور مثال آن‌ها می‌توانند حامل ژن‌های مقاومت آنتی بیوتیکی باشند. پلاسمیدها از طریق [[انتقال افقی ژن]]‌ها{{به انگلیسی|horizontal gene transfer}} از یک باکتری به باکتری دیگر انتقال پیدا می‌کنند. پلاسمیدها معمولاً به شکل یک مولکول [[DNA]] دورشته‌ای حلقوی هستند (هرچند گونه‌های خطی پلاسمید نیز وجود دارد).

یکی از روش‌های طبقه بندیطبقه‌بندی پلاسمیدها بر اساس انتقال آن‌ها به دیگر باکتری‌هاست. پلاسمیدهای هم یوغی {{به انگلیسی| Conjugative plasmids}} دارای ژن‌های tra می‌باشند که در فرایند هم یوغی (کانژوگاسیون) نقش دارد. در هم یوغی، پلاسمید از یک باکتری به باکتری دیگر منتقل می‌شود. پلاسمیدهای غیر هم یوغی توانایی آغاز هم یوغی در باکتری‌ها را ندارند اما می‌توانند با کمک پلاسمیدهای هم یوغی منتقل شوند.

انواع مختلفی از پلاسمیدها ممکن است در یک سلول وجود داشته باشد. با این حال، پلاسمیدهای مشابه یا هم خانواده اغلب اوقات ناسازگار {{به انگلیسی| incompatible}} هستند بطوریکهبطوری‌که فقط یکی از آن‌ها در سلول باقی خواهد ماند. این امر به دلیل تنظیم عملکردهای حیاتی آن‌ها اتفاق می‌افتد. پس بنابراین می‌توان پلاسمیدها را در گروه‌های ناسازگاری مختلف طبقه بندیطبقه‌بندی کرد.

روش دیگر طبقه بندیطبقه‌بندی پلاسمیدها بر اساس عملکرد آن هاست:

* پلاسمیدهای Col که ژن‌های کد کنندهکدکننده باکتریوسین‌ها را حمل می‌کنند. باکتریوسین‌ها، پروتئین‌هایی هستند که می‌توانند سایر باکتری‌ها را از بین ببرند.

* پلاسمیدهای تجزیه کنندهتجزیه‌کننده {{به انگلیسی| Degradative plasmids}} که این توانایی را به باکتری می‌دهند تا ترکیبات غیر معمولغیرمعمول را تجزیه کنند مانند تولوئن و اسید سالیسیلیک.

پلاسمیدها، عناصری ژنتیکی هستند که ضرورتی چندانی برای سلول ندارند و تنها برخی ویژگی‌ها را به باکتری‌ها می‌دهند که به بقای آنهاآن‌ها کمک می‌کند. در صورتیکه پلاسمیدهای [[سلول]] حذف شوند، [[سلول]] می‌تواند به زندگی خود ادامه دهد. همچنین [[همانند سازی]] پلاسمیدها ارتباطی با [[چرخه سلولی]] و [[تقسیم سلولی]] ندارد. آن‌ها می‌توانند مستقل از [[چرخه سلولی]] به تعداد نامحدود (تعداد را نیاز سلول و شرایط محیطی تعیین می‌کند) تکثیر شوند. در هر سلول ممکن است چندین پلاسمید مشابه وجود داشته باشد. با این وجود، کروموزوم‌ها بسیار برای [[سلول]] حیاتی هستند و درصورت حذف هر یک از کروموزوم‌ها، [[سلول]] خواهد مرد. تعداد دقیق کروموزوم‌ها، بسیار برای تعادل ژنتیکی [[سلول]] ضروری است. حتی اگر یکی از کروموزوم‌های همولوگ حذف شوند، این تعادل بهم خواهد خورد. همانند سازی کروموزوم‌ها دقیقاً منطبق با [[چرخه سلولی]] است و در هر چرخه سلولی فقط یک بار همانند سازی می‌کنند.

بیشتر [[باکتری|باکتری‌های]] دارای پلاسمیدهایی می‌باشند که به آنهاآن‌ها ویژگی‌های تازه‌ای مانند مقاومت به یک [[آنتی‌بیوتیک]] خاص، مصرف نوعی قند یا [[اسید آمینه]]، تولید رنگدانه، بیماریزایی، تجزیه هیدروکربن‌ها یا مولکول‌های پیچیده شیمیایی و غیره می‌دهد.