بیبیسی فارسی: تفاوت میان نسخهها
[نسخهٔ بررسیشده] | [نسخهٔ بررسیشده] |
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
UnitedPowers (بحث | مشارکتها) |
اضافهکردن نشانی شابک و بایگانیشده منابع. افزودن برچسب، {{بهبود منبع}}، {{مدرک}} |
||
خط ۴۰:
'''بخش فارسی بیبیسی''' زیرمجموعهای از [[بیبیسی|سرویس جهانی بیبیسی]] است، که به [[زبان فارسی]] از طریق [[رادیو]]، [[اینترنت]] و [[تلویزیون]]، فعالیت خبری و رسانهای میکند. هماکنون [[رزیتا لطفی]] ریاست این بخش را برعهده دارد.
این شبکه با بودجه ۲۳٫۴ میلیون دلاری وزارت امور خارجه و مشترکالمنافع بریتانیا اداره میشد اما از آوریل ۲۰۱۴ هزینه آن از طریق حق اشتراک تلویزیون در بریتانیا تأمین میشود.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=ژوئن 2013|وبگاه=[[بیبیسی]]|نشانی بایگانی=https://web.archive.org/web/20171204143212/http://downloads.bbc.co.uk/bbctrust/assets/files/pdf/consult/wsol/wsol_positioning.pdf|نشانی=http://downloads.bbc.co.uk/bbctrust/assets/files/pdf/consult/wsol/wsol_positioning.pdf|تاریخ بایگانی=4 دسامبر 2017|عنوان=BBC World Service A licence fee funded service
== سرویسها ==
=== رادیویی ===
رادیوی فارسی بیبیسی، در تاریخ [[۲۹ دسامبر]] [[۱۹۴۰ (میلادی)|۱۹۴۰]]<ref>[http://www.bbc.co.uk/persian/iran/2009/12/091221_he_ir88_bbc_montazeri.shtml بیبیسی: پارازیت مانع از پخش برنامه تلویزیون فارسی نمیشود]</ref> میلادی (۸ دی ۱۳۱۹ [[گاهشماری هجری خورشیدی|خورشیدی]])<ref name=autogenerated2>[http://www.bbc.co.uk/persian/iran/021224_a-mb-bbc.shtml ۶۲ سال بیبیسی فارسی: از اینجا لندن است؛ تا سایت اینترنتی], بیبیسی فارسی</ref> در اوایل [[جنگ جهانی دوم]] و برای رقابت با [[رادیو برلین]] راهاندازی شد و آماج برنامههای خود را به سود پادشاهی بریتانیا و ضد حکومت [[نازی]] آلمان گذارد. اولین گوینده رادیوی بیبیسی فارسی [[حسن موقر بالیوزی]] بود.<ref name=autogenerated2 /> برنامههای رادیوی فارسی بیبیسی در بدو امر فقط چهار روز در هفته (شبهای [[یکشنبه]]، [[دوشنبه]]، [[سه شنبه]] و [[چهارشنبه]]) پخش میشد که هر نوبت نیز از ۱۵ دقیقه تجاوز نمیکرد و آنهم فقط اختصاص به پخش اخبار داشت. اما پس از سه ماه، برنامه این رادیو به پنج و سپس به هفت نوبت در هفته افزایش یافت. سپس با گذشت دو سال از تأسیس و مقارن با زمانی که ارتش [[متفقین]] درگیر [[نبرد دوم العلمین]] علیه [[ارتش آلمان نازی]] بود، ۱۵ دقیقه دیگر به زمان پخش برنامه رادیوی فارسی بیبیسی اضافه گردید.{{مدرک|date=فوریه ۲۰۱۸}}
برنامههای فارسی رادیو بیبیسی (از جمله بامدادی، نیمروزی، شامگاهی، آسیای میانه و روز هفتم) به صورت زنده بر روی سایت فارسی قابل دریافت است. این رادیو با همکاری گروهی از روزنامهنگاران ایرانی پیشتر ساکن ایران اداره میشود. از جمله برنامههای پرطرفدار رادیوی فارسی بیبیسی، نامهای از لندن است که سری برنامههایی است به قلم و صدای [[علیزاده طوسی]] که در آنها، او هر هفته با صدای خودش به بیان یکی از تجربههای شخصی یا برداشتهایش با امثال و واژگان فارسی میپردازد.{{مدرک|date=فوریه ۲۰۱۸}}
=== تلویزیونی ===
{{اصلی|تلویزیون فارسی بیبیسی}}
در سال [[۲۰۰۷ (میلادی)|۲۰۰۷]] میلادی، [[بخش جهانی بیبیسی]] اعلام کرد که در پی تأسیس یک تلویزیون به [[زبان فارسی]] است.<ref>
تلویزیون فارسی بیبیسی پخش برنامههای خود را از روز [[۱۴ ژانویه|۱۴ ژانویهٔ]] [[۲۰۰۹ (میلادی)|۲۰۰۹]] میلادی، (۲۵ دی ۱۳۸۷ خورشیدی) آغاز کرد و هر روز از ساعت ۱۷:۰۰ به وقت ایران و ۱۳:۳۰ به [[وقت گرینویچ]] شروع به کار میکند.<ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.bbc.co.uk/persian/iran/2009/01/090108_sh_ptv_launch.shtml| عنوان =
سطر ۶۱ ⟵ ۵۹:
وبگاه فارسی بیبیسی، سایت خبری [[زبان فارسی|فارسیزبان]]، [[رادیو بیبیسی]] است که در سال ۱۳۷۹ راهاندازی شد.<ref name=autogenerated2 />
سایت فارسی بیبیسی در ماه [[مه (ماه)|مه]] [[۲۰۰۱ (میلادی)|۲۰۰۱]] راهاندازی شد. این سایت در چندین صفحهٔ جداگانه مانند صفحهٔ نخست (خبرهای جهان، ایران و منطقه)، صفحهٔ [[ایران]]، [[افغانستان]]، [[تاجیکستان]]، جهان، فرهنگ و هنر، دانش و فن، اقتصاد و بازرگانی، نگاه ژرف، جدیدترین اخبار، عکس و ویدئو، گزارشها و تحلیلها را در این زمینهها به کاربران ارائه میدهد. هم اکنون این وبگاه توسط حکومت جمهوری اسلامی، از دسترس خارج شدهاست.{{مدرک|date=فوریه ۲۰۱۸}}
این وبگاه رتبه هشتم را از نظر تعداد بازدید از بین وبگاههای فارسیزبان را دارد.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://www.alexa.com/topsites/category;1/Top/World/Persian |عنوان= پربازدیدترین وبسایتهای فارسی زبان | ناشر = |تاریخ =۳۰ مرداد ۱۳۹۳ |تاریخ بازبینی=}}</ref>
سطر ۶۷ ⟵ ۶۵:
== انتقادات ==
=== کودتای ۲۸ مرداد ===
دولت بریتانیا برای پیشبرد تبلیغات خود علیه مصدق از رادیوی فارسی بیبیسی هم استفاده میکرد و بارها مطالب ضدّ مصدق از این رادیو پخش شد به طوری که کارمندان ایرانی این رسانه دست به اعتصاب زدند. در بیست و یک ژوئیه ۱۹۵۱ میلادی یکی از مقامهای وزارت امور خارجه بریتانیا از سفیر کشورش در ایران به خاطر پیشنهادهای وی در بهبود برنامههای رادیویی علیه مصدق تشکر کردهاست: «بیبیسی تا اینجا اغلب نکاتی که شما فهرست کردهاید انجام دادهاست. اگر اطلاعات بیشتری بدهید که چگونه میتوان برنامهها را مؤثرتر کرد تا به همان ترتیب اجرا شود. ضمناً باید از حمله به طبقات حاکم اجتناب کنیم؛ چرا که احتمال دارد بخواهیم با حکومتی که از همان طبقات بعد از سقوط مصدق تشکیل میشود کار کنیم».<ref>[http://www.youtube.com/watch?v=X5Xge4MQtCs مستند مصدق، نفت و کودتا (دقیقهٔ ۷ و ۸) منتشره از برنامهٔ آپارات بیبیسی فارسی]</ref> براساس گزارش [[دونالد ویلبر]]، کارشناس سیا در ایران، [[اسدالله رشیدیان]] به شاه گفت که از رادیو فارسی بیبیسی هم درخواست کمک شده تا شاه اطمینان یابد که دولتهای آمریکا و بریتانیا طرح کودتا را تأیید کردهاند. او میگوید که قرار شد که رادیوی فارسی بیبیسی جمله «الان نیمه شب است» را به «الان دقیقاً نیمه شب است» تغییر دهد تا شاه آن را بشنود و مطمئن شود که طرح سرنگونی را آمریکا و بریتانیا حمایت میکنند. به نظر میرسد که این موضوع صرفاً برای جلب حمایت شاه از کودتا با او در میان گذاشته شده باشد. زیرا رادیوی فارسی بیبیسی هرگز برنامهای در دوازده شب نداشتهاست.<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=X5Xge4MQtCs مستند مصدق ، نفت و کودتا (دقیقه ۳۸ و ۳۹) منتشره از برنامه آپارات بیبیسی فارسی]</ref><ref name="ToolAutoGenRef1">{{Cite web|url=http://www.bbc.com/persian/indepth/bbcpersian_75th_anniversary|title=۷۵ سال با بیبیسی فارسی|date=|accessdate=|website=بیبیسی فارسی|publisher=|last=|first=|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180110155153/http://www.bbc.com/persian/indepth/bbcpersian_75th_anniversary|archivedate=Jan 2018}}</ref>
=== انتقاد از سوی حکومت محمدرضا پهلوی ===
در دوره حکومت [[محمدرضا پهلوی]]، گزارش بیبیسی فارسی دربارهٔ مرگ [[ناصر عامری]]، دبیرکل حزب مردم، دریک حادثه رانندگی و همچنین پخش همزمان برنامه انتقادی پانوراما از تلویزیون بیبیسی در انگلیس، منجر به بسته شدن دفتر بیبیسی و اخراج مسئول این دفتر از ایران شد.<ref>
=== انتخابات ریاست جمهوری ۸۸ ===
در پی [[پیامدهای اعلام نتایج انتخابات ریاست جمهوری ایران (۱۳۸۸)|اعتراضات سراسری]] به نتایج [[دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران]]، بیبیسی و بخصوص بخش فارسی بیبیسی، از سوی مقامات [[نظام جمهوری اسلامی ایران]]، متهم شد که «در کانون [[جنگ روانی]] قرار دارد و تظاهرات خیابانی را سازمان میدهد».<ref>
== جوایز و افتخارات ==
{{بهبود منبع بخش|تاریخ=فوریه ۲۰۱۸}}
* در سال ۲۰۰۶ میلادی، [[آکادمی جهانی هنر، ادبیات و رسانه]] به سایت فارسی بیبیسی، جایزهٔ بهترین سایت خبری فارسی آکادمی جهانی هنر، ادبیات و رسانه را اهدا کرد.<ref>[http://www.bbc.co.uk/persian/iran/story/2006/10/061025_an-bbcperisna-award.shtml جایزهٔ شیر بالدار طلایی برای سایت فارسی بیبیسی]</ref>
* در سال ۲۰۰۹، اتحادیه رادیو و تلویزیونهای بینالمللی (AIB) جایزه 'واضحترین پوشش یک حادثه خبری' را به تلویزیون فارسی بیبیسی داد.{{مدرک|date=فوریه ۲۰۱۸}}
* این جایزه به خاطر گزارشی ۲۶ دقیقهای به نام «انتخاباتی که ایران را لرزاند» به بخش فارسی بیبیسی داده شد که بر اساس حوادث پس از انتخابات ریاست جمهوری ایران، مشترکاً توسط سیما علینژاد، [[مجید خیامدار]] و پاتریک هوبارد تهیه شده بود.{{مدرک|date=فوریه ۲۰۱۸}}
* در سال ۲۰۰۹ بخش تلویزیونی بیبیسی فارسی موفق به کسب جایزه
* [[نیوزویک]]، در سال [[۲۰۰۹ (میلادی)|۲۰۰۹]] میلادی، بخش فارسی بیبیسی را در رده «۱۸امین شخصیت قدرتمند در ایران» قرار داد.<ref>{{Cite web|url = http://www.newsweek.com/20-most-powerful-people-iran-80061|title = The 20 Most Powerful People in Iran|date = |accessdate = |website = Newsweek|publisher = |last = |first =}}</ref>
* کسب جایزهٔ بهترین برنامهٔ سال را از طریق کمپانی یوتلست برای مستندِ «از کابل تا لندن با شکسپیر»، که تهیهکنندگی آن را طاهر قادری بر عهده داشتهاست.{{مدرک|date=فوریه ۲۰۱۸}}
* در سال ۲۰۱۴ میلادی، [[جشنواره بینالمللی نیویورک]]، برنامه رادیویی ''چمدان'' از برنامههای بیبیسی فارسی را در فهرست برترین آثار مستند رادیویی جهان در سال ۲۰۱۳ قرار داد.<ref>[http://www.bbc.co.uk/persian/arts/2014/06/140623_u02_chamedan_new_york_festival.shtml مدال نقره جشنواره نیویورک به 'چمدان' از بیبیسی فارسی رسید]، بیبیسی فارسی</ref>
== کارکنان ==
{{بهبود منبع بخش|تاریخ=فوریه ۲۰۱۸}}
* [[صادق صبا]] متولد [[رشت]]، رئیس سابق بخش فارسی بیبیسی است. او مدیر [[رادیو بیبیسی|رادیو]]، [[تلویزیون فارسی بیبیسی|تلویزیون]] و [[وبگاه]] بیبیسی فارسی بودهاست. [[کارشناسی]] [[علم حقوق|حقوق]] خود را از [[دانشگاه تهران]]، [[کارشناسی ارشد]] را از [[انگلستان]] و [[دکتری|دکترای]] خود را از [[مدرسه اقتصاد لندن]] گرفتهاست. او به مدت ۲۰ سال در بیبیسی کار کرد.<ref name="ToolAutoGenRef1" />
* [[رزیتا لطفی]]، رئیس فعلی بخش فارسی بیبیسی و جایگزین صادق صبا است. وی فارغالتحصیل زبان انگلیسی از دانشگاه تهران است و در مدرسه مطالعات شرقشناسی و آفریقای دانشگاه لندن در رشته مطالعات خاورمیانه تحصیل کردهاست. او در سال ۱۹۹۶ به عنوان تهیهکننده به بخش فارسی پیوست و مسئولیتهای مختلفی در بخشهای خبری بیبیسی داشتهاست.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://www.bbc.com/persian/world/2016/01/160112_lotfi_appointed_head_of_bbc_persian |عنوان=رزیتا لطفی رئیس بیبیسی فارسی شد | ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازبینی=}}</ref>
* [[نادر سلطانپور]]، حرفه خبرنگاری را در هفتهنامهای بهنام «صدای فارسی» در [[کانادا]] آغاز کرد که در شهر [[اونتاریو]] برای فارسیزبانان ارایه میشد. سلطان پور از زمانی که بیبیسی فارسی راهاندازی شد بهعنوان یک مجری اصلی کار خود را آغاز کرد و برنامههای سیاسی و مصاحبه با اشخاص برجسته سیاسی داخلی و خارجی را بر عهده دارد و بهعنوان یکی از مجریان اصلی برنامههای خبری این شبکه معرفی شد.<ref name="autogenerated4">
* [[جمال الدین موسوی]] از مجریان برنامههای خبری و سیاسی تلویزیون فارسی بیبیسی است.<ref>{{Cite web|url = http://www.bbc.co.uk/pressoffice/pressreleases/stories/2009/01_january/08/persian3.shtml|title = BBC Persian TV - services|date = |accessdate = |website = BBC|publisher = |last = |first =}}</ref> او روزنامهنگاری را از شهر مشهد شروع کرد و سالها سردبیر یک نشریه محلی در این شهر بود. نشریهای که برای پناهندگان افغان چاپ میشد. در همین حال جمال الدین موسوی مدیر یک پروژه کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان در مشهد بود که به آموزش کامپیوتر و روزنامهنگاری به افغانها میپرداخت. او از سال ۲۰۰۱ کارش را بیبیسی با برنامه «بازگشت» شروع کرد. برنامهای مشترک بین کمیساریای عالی سازمان ملل متحد و بخش فارسی بیبیسی. بعد از آن او همکاری اش را با رادیو و سایت فارسی بیبیسی ادامه داد و به استخدام این شبکه درآمد. در سال ۲۰۰۹ و با آغاز کار تلویزیون فارسی بیبیسی او از جمله اولین مجریان این شبکه خبری بود.<ref>{{Cite web|url = http://www.bbc.com/persian/afghanistan/2009/01/090108_dn_persian_tv_afghanistan.shtml|title = مجریان افغان از تلویزیون فارسی بیبیسی میگویند|date = |accessdate = |website = بیبیسی|publisher = |last = |first =}}</ref> جمال الدین موسوی سالها در افغانستان، ایران، امارات متحده عربی و بریتانیا به عنوان خبرنگار بیبیسی کار کردهاست و مقالات متعددی از او در سایت فارسی بیبیسی منتشر شدهاست. او حالا از مجریان برنامهٔ «شصت دقیقه» و برنامهٔ «صفحه دو» بیبیسی فارسی است.
* [[فرناز قاضیزاده]]، سالها در روزنامههای ایرانی فعالیت کردهاست. او از سال ۱۳۷۵ کارش را در مطبوعات شروع کرده و در سالهای طولانی توقیف و باز توقیف مطبوعات، در روزنامهها و مجلههای زیادی کار کرد او در سال ۱۳۷۹ در صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران نیز بهعنوان مجری در یک برنامه علمی به نام کاوش فعالیت میکرد. فرناز قاضیزاده همسر [[سینا مطلبی]] است که درسال ۱۳۸۲ به دلیل نوشتههایش بازداشت شد و این دلیلی شد که فرناز به همراه خانوادهاش، ایران را ترک و به هلند و سپس به انگلستان برود. در سال ۲۰۰۵ او به همراه [[مسعود بهنود]]، [[نوشابه امیری]]، [[هوشنگ اسدی]] و [[حسین باستانی]]، عضو گروه اولیه بود که روزنامه اینترنتی [[روزآنلاین]] را راهاندازی کردند و برای مدتی درآن کار کرد. در فوریه ۲۰۰۵، فرناز به عنوان تهیهکننده رادیو، به استخدام بیبیسی فارسی درآمد و علاوه بر تهیه گزارش، به عنوان مجری برنامههای رادیویی، جام جهاننما، چشمانداز بامدادی، روز هفتم و صدای شما کار کرد تا اینکه در سال ۲۰۰۹ به عنوان مجری تلویزیون فارسی بیبیسی کار خود را آغاز کرد.
سطر ۹۷ ⟵ ۹۶:
* [[سیاوش اردلان]]، مدت زیادی با [[رادیو فردا]] کار میکرد اما سپس در بخش فارسی بیبیسی مشغول به کار شد. او یکی از مجریان اصلی برنامه «نوبت شما» است و گاهی با او به عنوان کارشناس امور سیاسی گفتگو میشود.
* فرزاد کاظمزاده
* [[ستار سعیدی]]، روزنامهنگار افغان است. او در سال ۱۳۵۴ خورشیدی در شهر [[هرات]] [[افغانستان]] متولد شد و در شهر [[مشهد]] [[ایران]] رشد یافت.<ref name="autogenerated5">[http://www.bbc.co.uk/persian/afghanistan/story/2008/08/080821_hn_kt_sattar.shtml مصاحبه با ستار سعیدی در بیبیسی فارسی]</ref> سعیدی از سال ۱۳۷۷ خورشیدی در مشهد در برخی نشریات ایرانی و نشریات مهاجرین افغان فعالیت داشت. در سال ۱۳۸۱ او به هرات رفت و با نشریه [[آوای نو]] همکاری داشت. پس مدتی به عنوان خبرنگار بیبیسی ابتدا در کابل و سپس در لندن فعالیت داشت<ref name="autogenerated5" /> اما به علت اینکه فارسی را با [[لهجه ایرانی]] صحبت میکرد فعالیت او بیشتر در وبسایت خبری بیبیسی فارسی بود. با افتتاح تلویزیون فارسی بیبیسی او هم اکنون همراه با سیاوش اردلان و پونه قدوسی یکی از مجریان برنامه [[نوبت شما]] است؛ او بیشتر روی موضوعات مربوط به افغانستان کار میکند. هرچند وی بیشتر به عنوان مجری ثابت برنامه مذکور تلقی نمیشود و نسبت به سیاوش اردلان و پونه قدوسی نقش فرعیتری دارد.
* [[ناجیه غلامی]]، خبرنگار افغانی شبکه تلویزیونی بیبیسی فارسی است. وی در سال [[۲۰۰۱ (میلادی)|۲۰۰۱]] حرفه خبرنگار رادیویی و تلویزیونی را بهعنوان گزارشگر بیبیسی در شهر [[مشهد]] آغاز کرد. غلامی اولین خبرنگاری بود که ازسوی شبکه بیبیسی در ایران برای فعالیتهای خبری خود، از مسئولان [[جمهوری اسلامی ایران]] مجوز کار گرفت و برای مدتی نیز کار خبری را در ایران دنبال کرد.<ref name="autogenerated4" />
* [[مسعود بهنود]]، نویسنده، روزنامهنگار و فیلمساز ایرانی است. وی کارش را به عنوان روزنامهنگاری از سال ۱۳۴۲ شروع کردهاست. او بیش از بیست روزنامه و مجله را تأسیس کردهاست و تاکنون پانزده کتاب تألیف کردهاست. پس از راهاندازی شبکه تلویزیونی بیبیسی بخش فارسی با این شبکه همکاری میکند.
* [[بهزاد بلور]]، مدتها مجری برنامه «روز هفتم» در رادیو بیبیسی فارسی بود که ترانههای درخواستی شنوندگان را پخش میکرد یا با هنرمندان عرصه موسیقی مصاحبه میکرد. او با راهاندازی تلویزیون فارسی به این شبکه پیوست و مجری برنامه «کوک» شد که با خوانندگان و نوازندگان معروف یا نوپای ایرانی، افغان و تاجیک مصاحبه میکند و برنامههایی را درمورد زندگی و فعالیتهای ایشان پخش میکند.
|