بث‌شبع: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Dandamayev (بحث | مشارکتها) تبیان معتبر نیست |
Dandamayev (بحث | مشارکتها) |
||
خط ۷۸:
'''بَث‌ْشَبَع''' {{به عبری|בת שבע}} همسر [[اوریای حتی]]، یکی از جنگجویان [[داوود]] در نبرد علیه [[امان]] است (سموئیل دوم، ۱۱). بر اساس متن تورات؛ داوود بث‌شبع را دید و دستور داد که او را به قصرش ببرند. وقتی که داوود فهمید که بث‌شبع توسط او حامله شده، سعی کرد تا اوریا را به خانه‌اش برگرداند (سموئیل دوم، ۱۳-۱۱:۶). وقتی این کارش با شکست مواجه شد، به دنبال بهانه‌ای گشت و پیدا کرد تا اوریا را در نبرد بکشد، سپس با بث‌شبع ازدواج کرد (۱۲-۱۲:۱). ناتان پیامبر داوود را برای این عمل سرزنش کرد (۱۲-۱۲:۱)، اما سرانجام طرف بث شبع را گرفت و از بر تخت نشستن فرزندش سلیمان پشتیبانی نمود (پادشاهان اول، ۱:۸). بعداً بث شبع موافقت کرد تا درخواست آدونیا برای آبیشاگ، همسر صیغه‌ای داود را به عرض سلیمان برساند. بث‌شبع علاوه بر سلیمان، حداقل سه پسر دیگر برای [[داوود]] به دنیا آورد: شیمه‌ئا، شوباب و ناتان (تواریخ اول، ۳:۵). به نظر می‌رسد پسر اول خیلی زود بعد از به دنیا آمدش به خاطر گناهی که پدرش مرتکب شده بود، از دنیا رفت (سموئیل دوم، ۱۲:۱۳).<ref name="Grintz"/>
== دیدگاه اسلام ==
[[پرونده:David&Bathsheba.jpg|200px|بندانگشتی|چپ|داوود و بث‌شبع، اثر [[ژان لئون ژروم]]]]
=== دیدگاه اهل سنت ===
Willem Drost - Batsheba met de brief van koning David.jpg|بث‌شبع در حال نگه‌داشتن نامه پادشاه دیوید'' اثر [[ویلم دروست]]، ۱۶۵۴، [[موزه لوور]]▼
این حکایت در بسیاری از روایات اهل سنت نیز آمده است . البته در این روایات به هیچ رو صحبت از زنا نیست بلکه داود، با انگیزه ازدواج با بتشبع ، دستور داد همسرش را به جبهة جنگ بفرستند؛ و چون او کشته شد، با بتشبع ازدواج کرد. این روایت را به واسطة انس بن مالک (متوفی ۹۳) به محمد نسبت داده اند و از ابن عباس (متوفی ۶۸)، سدی (متوفی ۱۲۷)، حسن بصری (متوفی ۱۱۰)، وَهْب بن مُنَبَّه (متوفی ۱۱۶) و دیگران نیز روایت کرده اند.<ref name="torabi"/>
گروهی از مفسران اهل سنت ، آیات ۲۱ تا ۲۵ از سورة «ص » را ناظر به نکوهش داود به سبب این عمل دانسته اند. بنابر مضمون این آیات ، هنگامی که داود به نماز ایستاده بود، دو نفر از دیوار بالا رفتند و بر او در محراب وارد شدند و دربارة اختلافی که با یکدیگر داشتند، داوری عادلانه خواستند. یکی از آن دو گفت که ما دو برادریم و برادر من ۹۹ میش دارد و من یک میش ، و از من می خواهد که آن را هم به او واگذارم . داود این خواستة برادر را ستم دانست و سپس دریافت که به آزمایش الهی مبتلا شده است . پس ، از پروردگارش آمرزش خواست ، خدا نیز خطای او را بخشید. به نظر این مفسران ، آن دو تن ، فرشتگانی بودند که دعوایی ساختگی مطرح کرده بودند تا داود را به خطایی که در حق اوریا کرده بود، و با داشتنِ همسران متعدد همسر دیگری گرفته بود، متوجه کنند.<ref name="torabi"/>
اما بسیاری دیگر از مفسران و متکلمان اهل سنت ، این حکایت را دروغ و ساخته و پرداختة حَشویّه می دانند و آیات یادشده را به گونه ای دیگر تبیین می کنند. ابن حزم آن را ساخته یهود می داند و معتقد است که این آیات دربارة تنازع دو انسان (نه دوفرشته ) برسرگوسفندان است ، و استغفار حضرت داود علیه السّلام را در این آیه ، راجع به این موضوع نمی‌داند.<ref name="torabi"/>
فخررازی بر این نظر بوده است که حتی حشویّه نیز، که هرگونه روایتی را می پذیرند، حاضر به قبول چنین نسبتی به خودشان نیستند. بنابراین ، چگونه ممکن است چنین نسبتی به داود پیامبر داده شده باشد، در حالی که خداوند او را در آیات قبل و بعد به بیست صفت پسندیده ستوده است . او در تفسیر این آیات می گوید گروهی که قصد کشتن داود را داشتند، برای رسوا نشدن خود این داستان را ساختند و داود خواست آنان را مجازات کند، اما منصرف شد و از این قصدش توبه کرد. عضدالدین ایجی و جرجانی نیز با او همعقیده اند و جرجانی اضافه می کند که شاید استغفار داود برای آمرزش گناه متعرضان بوده باشد.<ref name="torabi"/>
البته آن گروه از علمای اهل سنت که این آیات را راجع به همان روایت داود و همسر اوریا می دانند، چون معتقدند که خطای داود از نوع گناه صغیره بوده است و در ارتکاب گناهان صغیره برای پیامبران اشکالی نیست ، آیات مذکور را به چندگونه تفسیرکرده اند که این اقوال در کتابها دسته بندی شده است.<ref name="torabi"/>
=== دیدگاه شیعه ===
در تفاسیر سنّی و شیعه، از علی بن ابی طالب نقل شده است که هر کس این ماجرا را به گونه‌ای نقل کند که قصه پردازان می گویند، او را ۱۶۰ ضربه تازیانه خواهد زد؛ هشتاد ضربه برای قَذْف و هشتاد ضربه برای اینکه این قذف در حق یکی از پیامبران صورت گرفته است. از جعفر صادق نیز علاوه براین مضمون ، روایات دیگری رسیده است. از جمله ، قمی روایتی از آن حضرت ، مطابق با روایات اهل سنت ، نقل می کند، لاکن علمای شیعه آن را بر تقیّه حمل کرده اند. علی بن موسی الرضا نیز این حکایت را تکذیب کرده و ماجرای ازدواج داود و بتشبع را به این صورت یاد کرده است که در آن روزگار مرسوم بود سربازانی که در جبهه جنگ کشته می شدند، همسرانشان حق ازدواج نداشتند، و چون خداوند ازدواج داود را با همسر اوریا پس از اتمام عدّه مباح کرد، این ازدواج بر مردم گران آمد.<ref name="torabi">{{یادکرد وب |نام خانوادگی=ترابی|نام=اکبر|عنوان=بَتْشَبَع|نشانی=http://encyclopaediaislamica.com/madkhal2.php?sid=478 |بازبینی=11/15/2013 |اثر=[[دانشنامه جهان اسلام]] |تاریخ= |ناشر=بنیاد دائرةالمعارف اسلامی|نشانی بایگانی= |تاریخ بایگانی=}}</ref>
▲[[پرونده:Willem Drost - Batsheba met de brief van koning David.jpg|بندانگشتی|بث‌شبع در حال نگه‌داشتن نامه پادشاه دیوید'' اثر [[ویلم دروست]]، ۱۶۵۴، [[موزه لوور]]]]
== پانویس ==
| |||