حسن حسن‌زاده آملی: تفاوت میان نسخه‌ها

[[پرونده:Hasan Zadeh's home door in Ira village.JPG|260px|بندانگشتی|چپ|در ورودی منزل حسن‌زاده آملی در روستای [[ایرا (آمل)|ایرا]] لاریجان{{سخ}}اتاقک با بام سبزرنگ، مقبره همسر وی است که در گوشه حیاط منزلش دفن شده استشده‌است.]]

[[خودزندگی‌نامه|خودزندگی‌نامهٔ]] مشهوری از وی منتشر شده استشده‌است که اینگونهاین‌گونه آغاز می‌شود:<ref>http://www.tafrid.ir/بیوگرافی-علامه-حسن-زاده-آملی/</ref>

با تحیّت و سلام: ارباب معرفت دانند که احیای آثار و تراجم احوال بزرگان علم تا چه اندازه برای همه طبقات اجتماع از هر حیث مفید است ولی این کمترین دربارهٔ خود چه بنگارد که نه تألیفی شایان تعریف دارد، و نه تصنیفی سزاوار تحسین. نه عقده‌ای را به بنان خود گشوده است، و نه مشکلی را به بیان خود حلّ کرده استکرده‌است. نه اهل حلّ و عقد است، و نه مرد رتق و فتق. نه به مقامی واصل شده است، و نه بهره‌ای از او حاصل. گویی دربارهٔ وی گفته آمد:{{سخ}}

* در ضمن تصحیح و اعراب گذاریاعراب‌گذاری اصول کافی نیز به درخواست علامه شعرانی توسط ایشان صورت گرفته استگرفته‌است.<ref>http://www.azha.ir/thread-4177-post-15310.html#pid15310</ref>

در ۱۹ خرداد ۱۳۹۰ از سوی مجمع عالی حکمت اسلامی قم، طی مراسمی از تلاش‌ها و خدمات علمی علامه حسن حسن‌زاده آملی تجلیل شد. در این مراسم، [[عبدالله جوادی آملی]]، شخصیت علمی حسن‌زاده آملی را ستود و گفت: «ایشان از حکمای ذوفنون معاصر به شماربه‌شمار می‌رود.»<ref>http://www.tabnak.ir/fa/news/169537/تجليل-از-مقام-علمي-آيت‌الله-حسن‌زاده-آملي</ref>

میرزا [[ابوالحسن شعرانی]] دربارهٔ وی می‌نویسد: مولانا الاجلّ الموفق نجم الدین و نور الصبایه و مصباح العلم و شمس الهدایه شیخ حسن آملی معروف به حسن زاده در علم قرآن: لفظ و معنایش، باطن و ظاهرش، قرائت و کتابتش و دیگر امور متعلق به آن بر اقران خویش فائق و در تتبع احادیث و علوم ادبی مورد نیاز در آن بر غیر خویش برتر گشته است. کلمات کتاب شریف کافی را ضبط کرده و آن را به نحوه شگفت‌آور اعراباعراب‌گذاری گذاری کرده استکرده‌است. در علم نجوم و ریاضیات وابسته ید طولایی دارد و در استخراج افلاک و کسوفین دارای مهارت است. او در علوم شرعیه عقلیه و نقلیه سوار کار ماهر میدان مسابقه است. من او را بر استنباط فروع از اصول توانا دیدم و به او اجازه دادم روایاتی که نقل آن برای من صحیح است، از من روایت نماید.

در این زمینه وی معتقد است وحدت وجود از مهمّات مسائل توحیدیست. صوفیه و عرفاً و متشرّعه و اصحاب حدیث، حتی فرنگیها هم عدّه‌ای در این مسئله وارد شده‌اند. اهل حدیث و متشرعه هم با تفسیر از احادیث بیان داشته‌اند او (تعالی) وحدت عددیه ندارد. وی در معنای وحدت وجود گفته است که «در عالم یک حقیقت موجود است و آن خداست، و موجودات دیگر قابل اینکه به آنهاآن‌ها چیز گفته شود نیستند. … زیرا موجود آن است که اثر داشته و کار از او ساخته باشد. وقتی مقایسه کنیم می‌بینیم که موجودات دیگر کاری نمی‌توانند بکنند مگر به اذن خدا.»<ref>http://samtekhoda.ir/fa/وحدت-وجود/وحدت-وجود.html</ref><ref>http://www.ebnearabi.com/367/سؤالات-شاگردی-از-استاد-حسن-زاده-آملی.html</ref>

«امام معصوم، خورشید آسمان حیات معنوی بشر است و طلوع و غروب ایشان در صحنه حیات بشر تابع قواعدی شبیه قواعد طبیعی خورشید است اگر مقوله غیبت و ظهور حضرت به طوربه‌طور دفعی و بدون هیچ زمینه‌ای واقع شود، مسلماً جوامع بشری تاب این تحول شدید را نخواهد داشت. بدین علت حکمت الهی مقتضی تدریجی بودن این اتفاق عظیم است با بررسی تاریخ حیات بابرکت حضرت در میابیم که این اتفاق در مورد غیبت حضرت واقع شده استشده‌است غیر از اینکه حیات سه امام همام قبل از امام عصر (عج) تقریباً به حالت غیبت بوده و نوعی تمرین برای شیعیان برای زندگی مومنانه بدون ارتباط فیزیکی با امام بود.»<ref>http://jahannews.com/vdcbw8ba5rhbg9p.uiur.html</ref>

* [[دهان]] و [[عقل]]: دهان باب‌الله است، صادرات و وارداتش را کنترل کنید، دهان گوش جان است، سعی کنید چانه‌تان را عقل بچرخاند. انسان دو دهان دارد؛ یکی گوش که دهان روح او است و دیگر دهان که دهان تن او است. این دو دهان خیلی محترم اندمحترم‌اند. انسان باید خیلی مواظب آنهاآن‌ها باشد. یعنی باید صادرات و واردات اینها را خیلی مراقب باشد. آنهایی‌که هرزه خوراک می‌شوند، هرزه کار شده و کسانی که هرزه شنو می‌شوند، هرزه گو می‌شوند.

# دیوان اشعار (کتاب «تنظیم و تصحیح دیوان اشعار علامه حسن‌زاده آملی» مجموعه‌ای است از اشعار وی که توسط [[سید سعید هاشمی]] جمع‌آوری شده و انتشارات «الف. لام. میم» آن را منتشر کرده استکرده‌است.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://www.ibna.ir/vdcfvcdy0w6dtva.igiw.html |عنوان= «تنظیم و تصحیح دیوان اشعار علامه حسن‌زاده آملی» منتشر شد | ناشر = خبرگزاری کتاب ایران|تاریخ =18 دی ۱۳۹۱ |تاریخ بازبینی=}}</ref>)

الهی نامه یکی از کهن‌ترین و مهم‌ترین متون عرفانی فارسی است که شامل مناجات‌ها، دعاها و سخنان وجد آمیز عرفانی در قالب نثری مسجع و موزون است. از این رو، هم از لحاظ عرفانی و هم از نظر ادبی اثری ارزشمند است. [[خواجه عبدالله انصاری]] نخستین نویسنده‌ای است که معانی بلند عرفانی را در قالب نثر مسجّع بیان داشته استداشته‌است. حسن‌زاده آملی نیز اثری با عنوان الهی نامه دارد. وی در الهی نامه از لطیف‌ترین احساس‌های خویش و به تعبیری تجربه‌های درونی، در قالب الفاظ سخن می‌گوید و خوانندگان را به دنیای پاک عارفانه و سیر و سلوک خویش می‌برد و دربارهٔ معنویت می‌گوید.

این کتاب حاوی دروسی است در علم هیئت و دیگر رشته‌های ریاضی که حسن حسن‌زاده آملی آنهاآن‌ها را در روزهای پنجشنبه و جمعه دوران تحصیلی حوزه علمیه، برای عده‌ای از طلاب و محصلین علوم دینی تدریس نموده استنموده‌است. علم هیئت که از آن با نامهای دیگر چون اخترشناسی، علم الفلک و مجسطی و …. نیز یاد می‌شود، یک بخش از چهار بخش علم ریاضی حساب، هندسه، موسیقی، هیئت است و از حالات اجرام بسیطه علوی و سفلی و اشکال و اوضاع آنهاآن‌ها و ابعاد بین آنهاآن‌ها و حرکات افلاک و کواکب و مقادیر آنهاآن‌ها بحث می‌کند.

حسن‌زاده آملی در همان سن و سال کم به مطالعه کتاب‌های گلستان و بوستان [[سعدی]] و بهارستانِ [[جامی]] روی آورد. یکی از آثار حسن‌زاده آملی دیوان اشعار است که حدود پنج هزار بیت دارد و در قالب‌های غزل، رباعی، قصیده و ترجیع بند سروده شده استشده‌است اما بیشتر اشعار در قالب غزل و در خصوص سیر و سلوک عرفانی است.

دیوان اشعار علامه به سبک شاعران گذشته همچون [[حافظ]]، [[مولوی]] و [[شیخ محمود شبستری]] سروده شده استشده‌است.