جمعیت نسوان وطنخواه: تفاوت میان نسخه‌ها

جمعیت نسوان وطنخواه در سال [[۱۳۰۱ (خورشیدی)|۱۳۰۱]] توسط تعدادی از زنان روشنفکر ایرانی به اهتمام [[محترم اسکندری]] تشکیل شد و تعداد قابل ملاحظه‌ای از اعضای آن گرایش‌های [[چپ‌گرایی|چپ]] داشتند.^*<ref>*پروین پایدار (بر اساس آبراهامیان) این جمعیت را به واسطهٔ همسر [[محترم اسکندری]] که وی را [[سلیمان میرزا اسکندری]] می‌داند، در ارتباط با [[حزب سوسیالیست (ایران)]] می‌داند. البته منابع دیگر مانند پوران فرخزاد، مهرانگیز دولتشاهی و عبدالحسین ناهید همسر وی را [[میرزا علی محمد خان محققی]]، معلم و عضو [[انجمن آدمیت]] می‌دانند.</ref> ناامیدی از دستاوردهای [[انقلاب مشروطه]] برای زنان، محترم اسکندری و اعضای دیگر را به بنیان‌گذاری جمعیتی برای زنان سوق داد.<ref name=Dawlatšāhī>{{پک|Dawlatšāhī|1998|ف=ESKANDARĪ,MOḤTARAM |زبان=en}}</ref><ref name=sanasarian634 />

[[نشریه نسوان وطنخواه]] ارگان رسمی جمعیت نسوان وطنخواه بود و دربارهٔ [[حقوق زنان]]، خطرهای ازدواج زودهنگام دختران، آموزش زنان، اصلاحات اجتماعی و [[ادبیات]] منتشر می‌شد.<ref name=sanasarian634>{{پک|ساناساریان|۱۳۸۴|ک=جنبش حقوق زنان در ایران (طغیان، افول و سرکوب از ۱۲۸۰ تا انقلاب ۱۳۵۷)| ص= ۶۳–۶۴}}</ref> این نشریه توسط [[محترم اسکندری]] و صاحب امتیازی [[ملوک اسکندری]] در یازده شماره و در طول سه سال (از [[۱۳۰۲ (خورشیدی)|۱۳۰۲]] تا ۱۳۰۵) چاپ شد.<ref>{{پک|نفیسی|ف=نسل اول کوشندگان آزادی زنان ایران - «مستوره افشار» و جمعیت نسوان وطن خواه}}</ref><ref name=sanasarian634 />

جمعیت نسوان وطن خواه تا سال [[۱۳۱۲ (خورشیدی)|۱۳۱۲]] فعال بود.<ref name=Dawlatšāhī>{{پک|Dawlatšāhī|1998|ف=ESKANDARĪ,MOḤTARAM |زبان=en}}</ref> در این زمان [[رضاشاه]] اقدام به سرکوب، توقیف و بستن نشریات و انجمن‌های مستقل [[دموکراسی|دموکراسی‌خواه]] و [[چپ‌گرا]] کرده بود و کنترل حکومتی بر مطبوعات افزایش یافت. سازمان‌های زنان نیز از این قاعده مستثنا نبودند و طبیعت خودجوش جنبش زنان به سمت کنترل دولتی می‌رفت. چنان‌که دو تن از اعضای [[جمعیت پیک سعادت نسوان]] در رشت دستگیر شدند، سازمان [[بیداری زنان]] بسته شد، [[جامعه زنان قزوین]] بسته شد و اعضای آن به اتهام داشتن عقاید کمونیستی زندانی شدند، همچنین نشریات زنانه غیر کمونیستی مانند [[نامه بانوان]] نیز بسته شدند و مؤسس آن، [[شهناز آزاد]] زندانی شد و روزنامه پرخواننده [[جهان زنان]] بسته شد. جمعیت نسوان وطنخواه نیز پیش چشم نیروهای نظمیه با تحریک و جلب عده‌ای از متعصبان سنگبارانسنگ‌باران شد و نشریات آن به آتش کشیده شد.<ref name=Paidar>{{پک|Paidar|1997|ک=Women and the political process in twentieth-century Iran||زبان=en|ص=۹۶–۹۷}}</ref><ref>{{پک|آبراهامیان|۱۳۷۸|ک=ایران بین دو انقلاب: از مشروطه تا انقلاب اسلامی| ص=۱۲۷ و ۱۱۷}}</ref> موضع‌گیری سخنران‌های جمعیت در [[کنگره نسوان شرق]] و اختلافات دربارهٔ مسئله چگونگی مواجهه با رضاشاه و مسئله حجاب نیز در این باره مؤثر بود.<ref>{{پک|Najmabadi|2005|ک=Women and Islam: Womens's movements in Muslim societies|زبان=en}}</ref> چند سال بعد تعدادی از اعضای جمعیت که تمایل داشتند فعالیت‌های اجتماعی خود را ادامه دهند به [[کانون بانوان]] که توسط دولت تشکیل شد پیوستند.<ref name=Dawlatšāhī>{{پک|Dawlatšāhī|1998|ف=ESKANDARĪ,MOḤTARAM}}</ref>