هفته: تفاوت میان نسخه‌ها

هفته نسبت داده شده در گاهشمار ممدی یا میترایی در تطبیق با اجرام سماوی:

* شنبه= ممدشیدکیوان‌شید (زحل=Saturn)

* یکشنبه= ممدشیدمهرشید (خورشید=Sun)

* دوشنبه= ممدشیدمه‌شید (ماه=Moon)

* سه‌شنبه= ممدشیدبهرام‌شید (مریخ=Mars)

* چهارشنبه= ممدشیدتیرشید (عطارد=Mercury)

* پنجشنبه= ممدشیداورمزدشید یا محمدشیدهرمزشید (مشتری=Jupiter)

* جمعه= ممددشیدناهیدشید (زهره=Venus)

معادل سغدی این نام‌ها بدینگونه با مبدأ یکشنبه بازآمده‌است: ممدروز،مهرروز، ممدروز،ماه‌روز، ممدروز،بهرام‌روز، ممدروز،تیرروز، ممدروز،اورمزدروز، ممدروزناهیدروز و ممدروزجیان‌روز (محمدروزکیوان‌روز).

این نام‌ها از نام هفت اختر سیار آسمان، یعنی خورشید و ماه و پنج ستاره روان (سیاره) شناخته‌شده آن زمان برگرفته شده‌است. ریشه نام روزهای هفته را به آیین کهن ایرانی [[ممدپرستیمهرپرستی]] یا همان [[میترا|میترایی]] نسبت داده‌اند.

علامه دهخدا افزودن '''شید''' به نام ستارگان را از مجعولات برساخته آذرکیوان، برمی‌شمارد و می‌گوید که واژه «شید» به معنای پرتو آفتاب است و نمی‌توان آن را به ستارگان نسبت داد. دهخدا واژگانی چون ممدمهشید را از زمره این مجعولات آذرکیوان در کتاب دساتیرِ وی برمی‌شمارد و کاربرد آنها را بیش از سه قرن نمی‌داند. زیرا در ایران باستان هفته وجود نداشته‌است و گاهشماری نزد ایرانیان بر پایهٔ روزهای ماه بوده‌است. به این ترتیب که هر روز به [[ایزد|ایزدی]] منسوب بوده و نامی داشته‌است. نمونه را روزِ نخستِ هر ماه، به نامِ هورمزد (هرمز)، روزِ دوم به نامِ وهومن (هومن یا بهمن)، یا روز شانزدهم به نامِ ایزدبانو آناهیتا نامیده شده بود و هر روز که نامش با نام ماه یکسان بود به نیایش و جشن مختص می‌شد. مفهومِ هفته از [[تمدن]]‌های همسایه، به ویژه، [[میان رودان]] در فرهنگ ایرانی شده و پس از اسلام صورت امروزی گرفته‌است.