|
== معرفی رشته مهندسی هسته‌ای ==
دنیای امروز با بحران انرژی روبرو است، انرژی هسته ایهسته‌ای یکی از انرژی‌های نو می‌باشد که به میزان زیادی این بحران را حل می‌کند. انرژی هسته ایهسته‌ای کاربردهای بسیار زیادی در زمینه‌های مختلف دارد. برای مثال از انرژی شکافت هسته ایهسته‌ای در نیروگاه‌های هسته ایهسته‌ای می‌توان برای تولید الکتریسیته استفاده کرد. برای کاربردی کردن انرژی هسته ای، نیاز به متخصصان و کارشناسانی از جمله مهندس هسته ایهسته‌ای می‌باشد که به دانش و تخصص این حوزه تسلط داشته باشند.
مهندس هسته ایهسته‌ای می‌تواند مسئول راه اندازی ایمن و بهره‌ور نیروگاه‌های اتمی، بازفرآوری سوخت، مدیریت مواد زائد، انهدام نیروگاه‌های هسته ایهسته‌ای قدیمی و حفاظت و ایمنی (در برابر تشعشعات رادیواکتیو) باشد. در واقع مهندس هسته ایهسته‌ای با تکنولوژی روز آشنا بوده و قدرت طراحی و بهینه‌سازی سیستم‌ها و نیز راه اندازی و نگهداری آنهاآن‌ها را دارد. همچنین مهندس هسته ایهسته‌ای قادر است با مواد و تشعشعات رادیو اکتیو به صورت صحیح و بی خطربی‌خطر کار کرده و در جابجایی آنهاآن‌ها و نگهداری و محافظت پرسنل در مقابل پرتوها توانمند می‌باشد.
مهندسی هسته ایهسته‌ای عبارت است از دانش فرآیندهای هسته ایهسته‌ای و کاربرد آنهاآن‌ها در گسترش تکنولوژی‌های گوناگون و تولید برق هسته ای. این دانش در زمینه‌های گوناگونی چون طراحی، راه اندازی و نگهداری نیروگاه‌های هسته ای، تشخیص‌ها و درمان‌های پزشکی (مهندسی پزشکی هسته ای)، تحقیقات در زمینه شتاب دهنده‌ها، لیزر، فوق هادی‌ها و… کاربرد دارد.
== گرایش‌های مهندسی هسته ایهسته‌ای ==
مهندسی هسته ایهسته‌ای گرایش گداخت هسته ای
مهندسی هسته ایهسته‌ای گرایش پرتو پزشکی
مهندسی هسته ایهسته‌ای گرایش رآکتور
مهندسی هسته ایهسته‌ای گرایش چرخه سوخت
مهندسی هسته ایهسته‌ای گرایش کاربرد پرتوها
امروزه استفاده از انرژی شکافت هسته ایهسته‌ای در نیروگاه‌های هسته ایهسته‌ای برای تولید الکتریسته یکی از کاربردهای اصلی انرژی هسته ایهسته‌ای می‌باشد. این انرژی عظیم ناشی از شکافت هسته ایهسته‌ای همچنین می‌تواند بعنوانبه عنوان منبع قدرت سفینه‌های فضایی و زیر دریائیها مورد استفاده قرا گیرد، و در آینده ایآینده‌ای نه چندان دور می‌توان امیدوار به داشتن نیروگاه‌هایی بر مبنای جوش هسته ایهسته‌ای بود، که در این صورت مسئله بحران انرژی برای همیشه در جهان حل خواهد شد.
== سابقهٔ رشتهٔ مهندسی هسته ایهسته‌ای در ایران و سایر کشورهای جهان ==
مقطع کارشناسی مهندسی هسته ایهسته‌ای در ایران برای اولین بار در دانشگاه آزاد واحد علوم وتحقیقات راه اندازی گردیده است، ولی مقاطع کارشناسی ارشد و دکترای تخصصی مهندسی هسته ایهسته‌ای در واحد علوم و تحقیقات، علاوه بر گرایش پرتو پزشکی، در دو گرایش مهندسی هسته ایهسته‌ای به نام مهندسی راکتورهای هسته ایهسته‌ای و مهندسی سوخت و چرخه مواد هسته ایهسته‌ای هرساله دانشجو می‌پذیرد. همچنین در دانشگاه‌های صنعتی شریف، دانشگاه پلی تکنیک (صنعتی امیر کبیر)، دانشگاه شهید بهشتی در تهران و نیز دانشگاه شیراز مقاطع تحصیلات تکمیلی این رشته ارائه می‌گردد.
اخیراً مقطع کارشناسی رشته مهندسی هسته ایهسته‌ای و مهندسی پرتوپزشکی دردانشگاه آزاد اسلامی واحد شبستر نیز راه اندازی شده و جذب دانشجو در این واحد آغاز شده استشده‌است. این واحد دانشگاهی دارای پتانسیل علمی بسیار بالایی در زمینه فیزیک اتمی و هسته ایهسته‌ای در کشور می‌باشد.
در دانشگاه‌های خارج از کشور دو دانشگاه معتبر و برتر جهان به نام دانشگاه برکلی و دانشگاه MIT رشته مهندسی هسته ایهسته‌ای را علاوه بر مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری در مقطع کارشناسی در سه گرایش، مهندسی پرتو پزشکی، مهندسی راکتور و مهندسی پسماندازی هسته ایهسته‌ای ارائه می‌دهند و در تعداد زیادی دانشگاه دیگر مقاطع کارشناسی ارشد، دکتری تخصصی و پست دکتری رشته مهندسی هسته ایهسته‌ای ارائه می‌گردد که به پیوست برنامه درسی مقطع کارشناسی مهندسی هسته ایهسته‌ای دانشگاه بر کلی، همراه برنامه درسی مقطع کارشناسی دانشگاه MIT و گزارش توجیهی آن تقدیم می‌گردد.
== زمینهٔ اجرایی رشته ==
از نظر عملی نیز در واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی آزمایشگاه‌ها و کارگاه‌های متعددی دایر است که از ان جمله می‌توان به آزمایشگاه‌های فیزیک ۱ و ۲، شیمی و شیمی آلی، مکانیک سیالات و انتقال حرارت و… اشاره نمود. راه اندازی آزمایشگاه تخصصی هسته ایهسته‌ای و آزمایشگاه دزیمتری و آشکار سازیآشکارسازی که درشرف راه اندازی است از دلایل اجرای رشته در زمینه عملی می‌باشد و آمادگی این واحد دانشگاهی را جهت برگزاری دوره مهندسی هسته ایهسته‌ای نشان می‌دهد. این واحد همچنین مجهز به کتابخانه وسایت کامپیوتری فعال می‌باشد.
== قابلیت‌ها، مهارت‌ها و نقش دانش آموختگان رشتهٔ مهندسی هسته ایهسته‌ای ==
گسترش ایمن و اقتصادی نیروگاه‌های هسته ای، طراحی، ساخت و بهره‌برداری از نیروگاه‌های هسته ایهسته‌ای و کار در نیروگاه‌ها ی هسته ایهسته‌ای از جمله نیروگاه در دست احداث بوشهر، از جمله اولین وظایف و مراکز جذب مهندسین هسته ایهسته‌ای است. زمینه کاری دیگر آن‌ها فراوری سوختهای هسته ایهسته‌ای از استخراج تخلیص، غنی سازیغنی‌سازی و آماده‌سازی میله‌های سوخت گرفته تا پسمانداری و نگهداری سوختهای مصرف شده و جابجایی کلیه مواد وتجهیزات رادیواکتیو می‌باشد.
علاوه بر تمام اینها، علوم و تکنولوژی هسته ایهسته‌ای درگستره وسیعی از کاربرهای صنعتی، زیست‌محیطی، کشاورزی و … می‌تواند در خدمت جامعه باشد، که دانشجویان مقطع کارشناسی با زمینه‌های اصلی آن چون تولید پرتوهای رادیو اکتیو، برهم کنش پرتوها با ماده، آشکار سازیآشکارسازی و اندازه‌گیری پرتوهای رادیو اکتیو، طراحی سیستم‌های هسته ایهسته‌ای و حفاظ سازیحفاظ‌سازی در مقابل تابش‌های رادیو اکتیو آشنا خواهد شد. آنان در طی آموزشهای خود ۱۴۰ واحد درسی را به صورت زیر می‌گذرانند:
دروس عمومی: ۲۰ واحد
دروس تخصصی: ۳۶ واحد
دروس اختیاری: ۲۲ واحد که دانشجو موظف است تا سقف ۱۴۰ واحد درسی تعدادی از آنهاآن‌ها را انتخاب نماید.
نوع مدرک ورودی و ضوابط و مواد امتحانی عبارتند از:
شیمی
ضریب ۳
گذراندن دوره پیش دانشگاهی در رشته ریاضی فیزیک برای ورود به دوره کارشناسی مهندسی هسته ایهسته‌ای ضروری است.
=== در ایران ===
دانشگاه‌های ارائه دهنده رشته مهندسی هسته ایهسته‌ای [در ایران] در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری: [[دانشگاه صنعتی شریف]]، [[دانشگاه صنعتی امیرکبیر]] (پلی تکنیک تهران)، [[دانشگاه شهید بهشتی تهران]]، [[دانشگاه اصفهان]]، [[دانشگاه شیراز]].
دانشگاه‌های ارائه دهنده رشته مهندسی هسته ایهسته‌ای [در ایران] در مقطع کارشناسی:
[[دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات]]، [[دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد]]، [[دانشگاه آزاد اسلامی واحد شبستر]] و [[دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته]] هستند و گرایش‌های اصلی این رشته، مهندسی [[راکتور]] هسته‌ای و مهندسی [[رادیوتراپی|پرتو پزشکی]] هسته‌ای، کاربرد پرتوها، [[گداخت هسته ای]]، رادیوایزوتوپ‌ها و چرخه سوخت می‌باشد.
البته دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم وتحقیقات از سه سال پیش مقطع کارشناسی گراش پرتو پزشکی را ارائه می‌دهد ودرو در مقطع کارشناسی رآکتور نیز در کنکور ۸۵دانشجو پزیرفته‌است درضمن در مقطع ارشد و دکتری واحد علوم وتحقیقات در گرایش چرخه سوخت دانشجو می‌پذیرد.
=== در آمریکا ===
| 