پارینه‌سنگی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
تمیزکاری و بروزرسانی با رعایت دقیق تر دستورزبان فارسی و استفاده بیشتر از واژگان فارسی
تمیزکاری و اصلاح اشتباهات تایپی با رعایت دقیق تر دستور زبان فارسی و ...
خط ۱۱:
 
== بخش‌بندی ==
[[انسان‌شناس|انسان‌شناسان]] با پژوهش بر روی آثار باقی‌اندهباقی‌مانده از دوران جمع‌آوری غذا (دوران پارینه‌سنگی) آن را سه بخش تقسیم کرده‌اند که عبارتند از [[پارینه‌سنگی زیرین]]، [[پارینه‌سنگی میانی]]، و [[پارینه‌سنگی زبرین|پارینه سنگی جدید]].
* دوران [[پارینه‌سنگی زیرین]] یا پارینه‌سنگی قدیم، که کهن‌ترین بخش پارینه‌سنگی است. [[پارینه‌سنگی زیرین]] از حدود ۳٫۳ میلیون سال پیش با نخستین استفاده‌ها از ابزارهای سنگی خام ([[الدوایی]]) و نخستین تلاش‌ها برای شکار و گردآوری خوراک آغاز می‌شود و تا ۳۰۰ هزار سال پیش ادامه می‌یابد. آثار باقی‌مانده از انسان‌های آن دوران عبارتند از فسیل قسمت‌هایی از استخوان بدن و دست افزارهایی که از سنگ ساخته شده‌اند. قدیمی‌ترین آثاری که از انسان باقی مانده‌است، متعلق به همین دوران است.
* دوران [[پارینه‌سنگی میانی]]: [[باستان‌شناسان]] بازه این دوران را از ۳۰۰ هزار سال تا ۳۰ هزار سال پیش می‌دانند. مهم‌ترین ویژگی‌های آن، پیشرفت و گوناگونی ابزارهای سنگی و همچنین نخستین کاربردهای نمادین دست‌ساخته‌هاست.
* دوران [[پارینه‌سنگی زبرین]] که از حدود ۴۰ هزار سال پیش آغاز و در حدود ۱۲ هزار سال پیش پایان پذیرفته‌است. در این دوران انسان [[نئاندرتال]] از بین می‌رود و ''[[انسان هوشمند]]'' (''Homo sapiens sapiens'') که به [[انسان کرومانیون]] نیز مشهور است پدیدار می‌گردد. ابزارها شکل تکامل یافته‌تری پیدا می‌کنند و تخصصی‌تر می‌شود و سنت ابزارسازی تیغه‌ای یا خُردسنگ (Microlith) آغاز می‌شود.
 
پس از پایان یافتن دوره پارینه سنگی،پارینه‌سنگی، [[دوره میان‌سنگی]] شروع می‌شود که دوره [[فراپارینه‌سنگی]] نیز نامیده شده‌است. دوره فراپارینه‌سنگی از حدود دوازده هزار سال پیش آغاز و تا ده هزار سال پیش ادامه داشته‌است.
 
تقسیم‌بندی ارائه شده برای هر کدام از این دوره‌ها بر اساس پیشرفت‌هایی است که در نوع ساخت ابزارهای سنگی به وجود آمده‌است.
خط ۲۳:
ایران در دوران پارینه‌سنگی جدید مورد توجه جمع آورندگان غذا و شکار ورزان بوده‌است. آثار دوره پارینه‌سنگی جدید در ایران در مناطق زیر شناسایی شده‌اند که عبارتند از:
# در شمال شرق ایران در منطقه‌ای در بستر خشک رودخانه [[کشف‌رود]] خراسان در محلی در نزدیکی روستای بقبقو.
# شمال غرب ایران در منطقه‌ای واقع در مثلث تبریز،[[تبریز]]، [[مراغه]] و میانه در آذربایجان.
# جنوب شرق ایران در منطقه‌ای واقع در ناحیه لادیز بلوچستان.
# در ناحیه کاگیا واقع در حومه [[کرمانشاه]].
 
ابزارهای سنگی یافت شده از ناحیه لادیز بلوچستان نشان می‌دهد که ابزارهای سنگی آن منطقه از دیدگاه تکنیک ساخت و پرداخت جزو انواع آشولی طبقه‌بندی شده‌اند؛ و متعلق به پارینه سنگی جدید هستند، وهستند. قدمت آنهااین ابزار به دورهٔ پیلستوسن که مربوط به ۸۰ هزار سال پیش است، می‌رسد.<ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی= ملک شهمیرزادی|نام=صادق |کتاب=ایران در پیش از تاریخ ایران | ناشر= انتشارات سازمان میراث فرهنگی کشور |سال=۱۳۹۱}}</ref>
* دوران [[پارینه‌سنگی میانی]] فیلیپ اسمیت تعداد محل‌هایی را که معرف این دوره در ایران هستند و تنها در غرب ایران واقع شده‌اند. اکثر ابزارهای سنگی دوره میانی در ایران از نوع مستری هستند ابزارهای بزرگ سنگی مانند تبرهای سنگی، خراشنده‌ها و ابزارهای قلوه سنگی، که مشخصه ابزارهای دوره پارینه سنگی جدید هستند.
بیشتر آثار دوره میانی پارینه سنگی در ایران از منطقه زاگرس به دست آمده اندعبارتند از: در این دوره سنت ابزارسازی موستری (Mousterien) پدیدار می‌شود که از ابزارهای پیشین پیشرفته‌تر است و شامل تراشه‌های سنگی، رنده‌ها، قلم‌ها، مته‌ها، چاقوهای دسته دار و انواع تبر بوده‌است. در این دوره آیین تدفین وجود داشته‌است. انسان نئاندرتال به همراه فرد درگذشته درگ ابزار، گُل و گِل اخرا دفن می‌کرده‌است.