هری ترومن: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز حذف فواصل اضافی
خط ۷۰:
}}
 
'''هری اس. ترومن''' {{انگلیسی|Harry S.Truman}} (زاده ۸ مه ۱۸۸۴ - مرگ ۲۶ دسامبر ۱۹۷۲) [[فهرست رئیس‌جمهورهای ایالات متحده آمریکا|سی و سومین رئیس‌جمهور آمریکا]] و عضو [[حزب دموکرات ایالات متحده آمریکا|حزب دموکرات]] بود. ترومن که در سال ۱۹۴۴ به عنوان معاون [[فرانکلین روزولت]] کار در دستگاه اجرایی آمریکا را آغاز کرده بود، پس از مرگ ناگهانی وی ریاست این دستگاه را بر عهده گرفت. در سال ۱۹۴۸، با شکست دادن نامزد جمهوری‌خواه، توماس دییوی Thomas Dewey، برای بار دوم به ریاست جمهوری آمریکا رسید. از اقدامات مهم او می‌توان به [[کنفرانس پوتسدام|مذاکرات پتسدام]] با چرچیل و استالین، استفاده از بمب اتمی در ژاپن، کمک رسانی هوایی به برلین در جریان [[محاصره برلین]]، [[جنگ کره]] و [[طرح مارشال]] در اروپا و [[برنامه اصل چهار]] در سایر کشورها اشاره کرد.<ref name="en.wikipedia.org">{{یادکرد-ویکی
 
ترومن که در سال ۱۹۴۴ به عنوان معاون [[فرانکلین روزولت]] کار در دستگاه اجرایی آمریکا را آغاز کرده بود، پس از مرگ ناگهانی وی ریاست این دستگاه را بر عهده گرفت. در سال ۱۹۴۸، با شکست دادن نامزد جمهوری‌خواه، توماس دییوی Thomas Dewey، برای بار دوم به ریاست جمهوری آمریکا رسید. از اقدامات مهم او می‌توان به [[کنفرانس پوتسدام|مذاکرات پتسدام]] با چرچیل و استالین، استفاده از بمب اتمی در ژاپن، کمک رسانی هوایی به برلین در جریان [[محاصره برلین]]، [[جنگ کره]] و [[طرح مارشال]] در اروپا و [[برنامه اصل چهار]] در سایر کشورها اشاره کرد.<ref name="en.wikipedia.org">{{یادکرد-ویکی
|پیوند = https://en.wikipedia.org/wiki/Harry_S._Truman
|عنوان = Harry S. Truman
|زبان = انگلیسی
|بازیابی = 10 دسامبر ۲۰۱۵
}}</ref> به دستور او [[بمباران اتمی هیروشیما و ناکازاکی|دو بمب اتمی بر هیروشیما و ناکازاکی]] فروریخته شد.<ref>اطلاعات عمومی، گنجینه‌های دانش، سید محمود اختریان، سید کاظمی خلخالی، رحیم چاووش اکبری</ref>
}}</ref>
 
به دستور او [[بمباران اتمی هیروشیما و ناکازاکی|دو بمب اتمی بر هیروشیما و ناکازاکی]] فروریخته شد.<ref>اطلاعات عمومی، گنجینه‌های دانش، سید محمود اختریان، سید کاظمی خلخالی، رحیم چاووش اکبری</ref>
 
== کودکی و ایام آغازین ==
ترومن سی و سومین رئیس‌جمهور آمریکا در ۸ مه ۱۸۸۴ در منطقه لامار از [[ایالت میسوری]] در خانواده‌ای فقیر و کشاورز به دنیا آمد. او بزرگترین فرزند جان آندرسون ترومن و مارتا آلن یانگ ترومن بود. در ۶ سالگی او و خانواده اش به مزرعه‌ای به نام گرندویو مهاجرت کردند و او در همان حوالی به مدرسه و سپس دبیرستان وارد شد. ترومن پس از مدتی به کلیسای باتیستا ملحق شد. ترومن قصد داشت به مدرسه نظامی ایالت متحده وارد شود ولی وضعیت جسمی او با استانداردهای ارتش مطابقت نداشت در نتیجه در راه‌آهن سانتافی مشغول به کار شد. در ۱۹۰۶ مجدداً به مزرعه خانوادگی خود در گرندویو برگشت و تا سال ۱۹۱۷ مشغول مزرعه داری شد.
 
در ۶ سالگی او و خانواده اش به مزرعه‌ای به نام گرندویو مهاجرت کردند و او در همان حوالی به مدرسه و سپس دبیرستان وارد شد. ترومن پس از مدتی به کلیسای باتیستا ملحق شد. ترومن قصد داشت به مدرسه نظامی ایالت متحده وارد شود ولی وضعیت جسمی او با استانداردهای ارتش مطابقت نداشت در نتیجه در راه‌آهن سانتافی مشغول به کار شد. در ۱۹۰۶ مجدداً به مزرعه خانوادگی خود در گرندویو برگشت و تا سال ۱۹۱۷ مشغول مزرعه داری شد.
 
در زمان [[جنگ جهانی اول]] به عنوان فرمانده توپخانه صحرایی ایالات متحده به [[فرانسه]] رفت و پس از بازگشت با الیزابت ویرجینا والس ازدواج کرد و در شهر [[کانزاس‌سیتی، میزوری]] فروشگاه لباس مردانه باز کرد. در سال ۱۹۲۲ به خاطر فعالیت در [[حزب دموکرات ایالات متحده آمریکا|حزب دموکرات]]، به عنوان قاضی دادگاه ایالتی جکسون انتخاب گردید. در سال ۱۹۳۴ [[سناتور]] شد و در طول [[جنگ جهانی دوم]] کمیته تحقیق جنگ (مشهور به کمیته ترومن) را رهبری می‌کرد، که در طول ریاست این کمیته باعث ۱۵ میلیارد دلار صرفه جویی برای آمریکا گردید.
 
== ریاست جمهوری ==
در کنوانسیون ملی حزب دموکرات (Democratic National Convention) در سال ۱۹۴۴ که در [[شیکاگو]]، [[ایلینوی]] برگزار شد، ترومن که به خاطر فعالیتهایش در کمیته ترومن مشهور شده بود، به معاونت ریاست جمهوری انتخاب شد و با پیروزی روزولت در انتخابات، به معاونت ریاست جمهوری رسید.<ref name="en.wikipedia.org"/> ترومن که سمت معاون ریاست جمهوری را دارا بود با مرگ [[روزولت]] در سال ۱۹۴۵ به‌طور ناگهانی به ریاست جمهوری انتخاب شد و با شعار معروف «اینجا جای پذیرفتن مسئولیت است» {{انگلیسی|The buck stops here}} شغل خود را توصیف کرد.
ترومن که سمت معاون ریاست جمهوری را دارا بود با مرگ [[روزولت]] در سال ۱۹۴۵ به‌طور ناگهانی به ریاست جمهوری انتخاب شد و با شعار معروف «اینجا جای پذیرفتن مسئولیت است» {{انگلیسی|The buck stops here}} شغل خود را توصیف کرد.
 
ترومن در تاریخ ریاست جمهوری ایالت متحده به عنوان شخصی که تصمیمات سرنوشت سازی را برای آمریکا رقم زده‌است معروف گردید و زمانی که در ۱۲ آوریل ۱۹۴۵ رئیس‌جمهور شد با حجم زیادی از مشکلات مربوط به جنگ و غیره مواجه گردید.
 
او باید آمریکای پس از جنگ را اداره می‌کرد که با بحران‌های متعددی دست به گریبان بود.{{مدرک}}
 
[[آلمان]] در ماه مه ۱۹۴۵ تسلیم شد و ترومن در [[ژوئیه]] همان سال در [[کنفرانس پتسدام]] حضور یافت تا در بحث‌های مربوط به طرح‌های توافق برای اروپای پس از جنگ شرکت کند. ترومن برای پایان دادن به جنگ آمریکا و [[ژاپن]] دستور پرتاب [[بمب اتم|بمب‌های اتم]] به شهرهای [[هیروشیما]] و [[ناکازاکی]] را صادر کرد که در نتیجهٔ آنها [[ژاپن]] هم تسلیم شد.
 
ترومن در تاریخ ریاست جمهوری ایالت متحده به عنوان شخصی که تصمیمات سرنوشت سازی را برای آمریکا رقم زده‌است معروف گردید و زمانی که در ۱۲ آوریل ۱۹۴۵ رئیس‌جمهور شد با حجم زیادی از مشکلات مربوط به جنگ و غیره مواجه گردید. او باید آمریکای پس از جنگ را اداره می‌کرد که با بحران‌های متعددی دست به گریبان بود.{{مدرک}} [[آلمان]] در ماه مه ۱۹۴۵ تسلیم شد و ترومن در [[ژوئیه]] همان سال در [[کنفرانس پتسدام]] حضور یافت تا در بحث‌های مربوط به طرح‌های توافق برای اروپای پس از جنگ شرکت کند. ترومن برای پایان دادن به جنگ آمریکا و [[ژاپن]] دستور پرتاب [[بمب اتم|بمب‌های اتم]] به شهرهای [[هیروشیما]] و [[ناکازاکی]] را صادر کرد که در نتیجهٔ آنها [[ژاپن]] هم تسلیم شد.
نظریه دومینو (سقوط نظام‌های دیکتاتوری پشت سر هم) که برای سالیان دراز در قلب سیاست خارجه ایالات متحده آمریکا را تشکیل می‌داد نخستین بار ژنرال دوایت آیزنهاور آن را پایه‌گذاری کرد: اگر نخستین دومینو بیفتد پشت سر هم تمام قطعات خواهند افتاد بنابر این می‌توان فروپاشی یک نظام را دید.
اشاره ژنرال آیزنهاور به کشورهای جنوب شرق آسیا است که دارای گرایش‌های سیاسی اقتصادی کمونیستی بودند. همچنین هری ترومن سلف ژنرال آیزنهاور با کمک‌های مالی به یونان و ترکیه در سال ۱۹۴۷ دکترین ترومن را بنا نهاد تا اقدامی پیشگیرانه با بسط کمونیسم در اروپای غربی انجام دهد. درگیری آمریکا در جنگی در حمایت از کره جنوبی در برابر کره شمالی نمونه‌ای از اهمیت این نظریه در سیاست خارجه آمریکاست.
 
نظریه دومینو (سقوط نظام‌های دیکتاتوری پشت سر هم) که برای سالیان دراز در قلب سیاست خارجه ایالات متحده آمریکا را تشکیل می‌داد نخستین بار ژنرال دوایت آیزنهاور آن را پایه‌گذاری کرد: اگر نخستین دومینو بیفتد پشت سر هم تمام قطعات خواهند افتاد بنابر این می‌توان فروپاشی یک نظام را دید. اشاره ژنرال آیزنهاور به کشورهای جنوب شرق آسیا است که دارای گرایش‌های سیاسی اقتصادی کمونیستی بودند. همچنین هری ترومن سلف ژنرال آیزنهاور با کمک‌های مالی به یونان و ترکیه در سال ۱۹۴۷ دکترین ترومن را بنا نهاد تا اقدامی پیشگیرانه با بسط کمونیسم در اروپای غربی انجام دهد. درگیری آمریکا در جنگی در حمایت از کره جنوبی در برابر کره شمالی نمونه‌ای از اهمیت این نظریه در سیاست خارجه آمریکاست.
با این حال وجهه ترومن پس از ارائه پیشنهادهایی نظیر [[دکترین ترومن|دکترین]] وی برای تهدید [[کمونیسم]] و کمک به بازسازی اقتصادی کشورهای جنگ زده، احیا شد. وی بار دیگر در سال ۱۹۴۸ به عنوان رئیس‌جمهور آمریکا برگزیده شد. اما ترومن در دور جدید زمامداری‌اش باید با مسائل جدیدی از جمله [[جنگ سرد]] با [[اتحاد جماهیر شوروی]]، اجرای [[پیمان آتلانتیک شمالی]] (ناتو)، استقرار پلیس [[سازمان ملل]] در [[کره (کشور)|کره]] و مشکلات داخلی دیگری از جمله ثبات اقتصادی آمریکا، مواجه می‌شد. ترومن در سال ۱۹۵۲ اعلام کرد که دیگر نامزد ریاست جمهوری آمریکا نخواهد شد.
 
با این حال وجهه ترومن پس از ارائه پیشنهادهایی نظیر [[دکترین ترومن|دکترین]] وی برای تهدید [[کمونیسم]] و کمک به بازسازی اقتصادی کشورهای جنگ زده، احیا شد. وی بار دیگر در سال ۱۹۴۸ به عنوان رئیس‌جمهور آمریکا برگزیده شد. اما ترومن در دور جدید زمامداری‌اش باید با مسائل جدیدی از جمله [[جنگ سرد]] با [[اتحاد جماهیر شوروی]]، اجرای [[پیمان آتلانتیک شمالی]] (ناتو)، استقرار پلیس [[سازمان ملل]] در [[کره (کشور)|کره]] و مشکلات داخلی دیگری از جمله ثبات اقتصادی آمریکا، مواجه می‌شد. ترومن در سال ۱۹۵۲ اعلام کرد که دیگر نامزد ریاست جمهوری آمریکا نخواهد شد. در دوران حکومت ترومن، خاور میانه به دلایل زیر برای دولت آمریکا اهمیت پیدا کرده بود: اول تهدید شوروی، دوم تولد اسرائیل و نفت و سوم [[غائله آذربایجان|بحران آذربایجان]] در سالهای ۱۹۴۵–۱۹۴۶ م. روابط ایران و آمریکا تا جنگ جهانی دوم محدود بود و مبلغان آمریکایی مذهب [[پروتستان]] در تهران و پاره‌ای از مراکز استانها به فعالیت آموزشی و بهداشتی اشتغال داشتند.
 
== پس از ریاست جمهوری ==