ویکی‌پدیا

یزد: تفاوت میان نسخه‌ها

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
→ تفاوت قدیمی‌ترتفاوت جدیدتر ←
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
جز ←‏جایگزینی با [[وپ:اشتباه|اشتباه‌یاب]]: اقليت⟸اقلیت، اولين⟸اولین، داراي⟸دارای، وتکذیب⟸و تکذیب
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها)
ربات‌ها
۱۳۳٬۲۴۲ ویرایش‌ها
جز اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با استفاده از AWB
خط ۴۹:
'''یزد''' {{تلفظ|Yazd.ogg}} مرکز [[استان یزد|استان]] و [[شهرستان یزد]] در مرکز [[ایران]] است. این شهر بین رشته‌های [[شیرکوه]] و [[خرانق]] و در دشتی گسترده به نام دشت یزد ـ اردکان قرار گرفته‌است. به قسمی که اولین صندوق امانات جهان در ۱۷۰۰ سال پیش در حوضه تمدن این شهر بنا نهاده شده‌است.<ref>«[http://www.melli.org/1394/02/25/1700-سال-پیش،-نخستین-بانک-جهان-در-شهر-یزد-شر/ نخستین بانک جهان در شهر یزد]» خبرنامه ملی ایرانیان</ref> اوج آبادانی یزد از سدهٔ «هشتم هجری» به بعد بوده و [[اتابکان یزد]] از مهم‌ترین عوامل پیش‌رفت این شهر در سده‌های گذشته به‌شمار می‌روند.<ref>«[http://yazdp.ir/c/portal/layout?p_l_id=PUB.1012.90&p_p_id=68_INSTANCE_p0bp&p_p_action=0&p_p_state=maximized&p_p_mode=view&struts_action=/fixcontent_display/view&directoryId=&region=&township=all&city=all&directBy=&masir=&showComplteContent=1&fixContentId=42&redirect=/c/portal/layout?p_l_id=PUB.1012.90&p_p_id=68_INSTANCE_p0bp&p_p_action=0&p_p_state=maximized&p_p_mode=view&township=all&directoryId=21&struts_action=/fixcontent_display/view&masir=3;;all;all;directory&region=&directBy=directory&city=all]» استان یزد برای گردشگران</ref> یزد در منطقه فلات مرکزی ایران واقع شده‌است.
 
شهر یزد به دلیل نام‌گزاری آن توسط [[خواجه نظام الملک طوسی]] در قرن پنجم هجری به دارالعباده معروف است،<ref>تاریخ جدید یزد، احمدبن حسین بن علی کاتب؛ ص۵۷</ref> همچنین در سال ۹۶ برای بیست و چهارمین سال پیاپی یزدی‌ها مقام نخست پذیرش در [[کنکور سراسری]] کشور را بخود اختصاص دادند.<ref>[http://www.habibtravel.ir/mag/یزد/ اطلاعات عمومی یزد]</ref> در دهه پنجاه [[محمدتقی فلسفی]] سخنران شهیر به یزد لقب «حسینیه ایران» داد، وجود حسینیه‌های بزرگ و مجهز و همچنین سبک سینه زنی و نوحه خوانی خاص و نخل برداری ظهر عاشورا و برپایی روضهٔ [[حسین بن علی|سیدالشهدا]] در طول سال دلیل این نامگذاری است.<ref>[http://www.yazdfarda.ir/news/1395/12/130457.html شایعه اعتراض زنجانی‌ها به اطلاق نام حسینیه ایران به یزد و تکذیب وَرزایی مسئول سازمان تبلیغات اسلامی زنجان]</ref> بافت تاریخی شهر یزد در تاریخ {{جلالی حروف|۱۶|۱۲|۱۳۸۴|پیوند=نه}} با شماره ثبت ۱۵۰۰۰ به‌عنوان یکی از [[فهرست آثار ملی ایران|آثار ملی ایران]] به ثبت رسیده استرسیده‌است<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://web.archive.org/web/20151023092637/http://iranshahrpedia.ir:80/static/view/page/cultural-heritage-reports |عنوان = دانشنامهٔ تاریخ معماری ایران‌شهر|نشانی بایگانی = http://web.archive.org/web/20150406043613/http://iranshahrpedia.ir/docs/Asar-e%20Sabti%20(Up%20to%2026666)%20(Version%2090%2008%2029).zip|تاریخ بایگانی=۲۳ اکتبر ۲۰۱۵ | ناشر = سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ایران |تاریخ = |تاریخ بازدید =۱۹/۵/۲۰۱۱}}</ref> شهر یزد به دلیل معماری تاریخی ارزشمند و بافت سنتی دست نخورده‌اش در ۱۸ تیرماه سال ۱۳۹۶ در [[فهرست میراث جهانی یونسکو]] به ثبت رسید.<ref>[http://www.isna.ir/news/96041809646/شهر-یزد-ثبت-جهانی-یونسکو-شد شهر یزد ثبت جهانی یونسکو شد]</ref>ِ
یزد با جمعیت ۵۲۹،۶۷۳ تن 15همین شهر پرجمعیت ایران و با مساحت ۱۱۰کیلومتر مربع هفتمین شهر بزرگ ایران است.
[[پرونده:ورودی شهر یزد.jpg|290px|بندانگشتی|ورودی شهر یزد]]
خط ۹۲:
و اصفهان به سلطان ملکشاه بازماند و سلطان به اصفهان آمد و دارالسلطنه ساخت؛ و مدفن سلطان در اصفهان است و بعضی فرزندان مثل سلطان محمد و برکیارق و سلطان محمود. نیز گویند نظام الملک در اصفهان مدفون است.''<ref>تاریخ جدید یزد، احمدبن حسین بن علی کاتب؛ بکوشش ایرج افشار، شر: تهران: فرهنگ ایران زمین: امیرکبیر، ۱۳۵۷، ص ۵۸</ref>
 
اسامی منتسب به این شهر یعنی کثه (شهر دارای کتس=قنات)، فرافر (دژ بالایی)، هرفت (دژ نگهبانی)، ایساتیس (شهر دارای چشمه پوشیده نیرومند یا قنات نیرومند)، ایستیخای خبر [[بطلمیوس]] در صحرای [[کرمان]] ("ایس- تی-خاً به همان معنی ایساتیس) و یزد (شهر دارای چشمه پوشیده=قنات) نشانگر اهمیت دیرین و بزرگی این شهر کویری باستانی می‌باشند. وجه اشتقاق خود نامهای فارسی [[قنات]] یعنی [[کاریز]] (کا- ریز) و کتس (کت- اوس) هم [[چشمه ریزان]] و [[خانه چشمه]]است. آثار این قنات نیرومند تاریخی دورتر از خود شهر یزد در بین کوه‌های [[شیرکوه]] و [[مهریز]] باقی‌مانده‌استباقی مانده‌است.
 
== تاریخ و قدمت<ref>«[http://af.samta.ir/atlas تاریخچه یزد]» سامانه مدیریت تبلیغات اسلامی</ref> ==
استان یزد از سرزمینهایسرزمین‌های کهن و تاریخی ایران زمین است.{{سخ}}[[ابن حوقل]] در کتاب «ایران فی صورة الارض» دربارهٔ یزد می‌نویسد: «از مهمترین شهرهای ولایت اصطخر از سوی [[خراسان]] «[[کثه]]» است و آن حومه یزد و [[ابرکوه|ابرقویه]] می‌باشد… اما [[کثه]] که حومه یزد است شهری است در کنار [[بیابان]] و هوای آن خشک سالم است و مانند شهرهای کوهستانی فراخ نعمت است و روستایی دارد که محصولش ارزان است. بیشتر بناهای آن دراز شکل است و از گل ساخته شده. در آنجا شهری است استوار که قلعه‌ای با دو دروازه آهنین دارد: یکی به نام ایزد (باب ایزد) و دیگری در مسجد (باب‌المسجد) که نزدیک [[مسجد جامع یزد|مسجد جامع]] است. این جامع در ربض قرار دارد و آبهای آن از [[قنات]] تأمین می‌شود…»<ref name="ابن حوقل">{{یادکرد کتاب | تاریخ بازبینی=۱۴ مه ۲۰۱۳ | ترجمه=دکتر جعفر شعار | زبان=فارسی | سال=۱۳۶۶ | عنوان=ایران فی صورة الارض | مکان=تهران | ناشر=امیرکبیر}}</ref>{{سخ}}
در بعضی از منابع بنای اولیه برخی از شهرهای این استان چون (میبد) را به سلیمان پیغمبر، (یزد) را به ضحاک و اسکندر مقدونی و (ابر کوه) را به [[ابراهیم پیغمبر]] نسبت داده‌اند. این بیانگر قدمت و دیرینگی پیشینه تاریخی و فرهنگی سرزمین و مردم این دیار است. مجموعه آثار باستانی پراکنده موجود در این استان نیز به سهم خود گویای این پیشینه تاریخی است. آثاری چون دست افزارهای سنگی بدست آمده از دره‌های شیر کوه، نگاره‌های روی تخت سنگ کوه ارنان، تکه سفالهای منقوش [[نارین قلعه]] [[میبد]] – متعلق به [[دوره ایلامی]]، غارهای استان و آثار معماری و شهر سازیشهرسازی باستانی و… نشان می‌دهد مدنیت یزد، در چهار کانون باستانی ([[مهریز]] و [[فهرج]])، (یزد)، (رستاق و [[میبد]]) و ([[اردکان (یزد)|اردکان]]) متمرکز بود. پژوهشگران این منطقه را که در مسیر شاهراه‌های باستانی (ری – کرمان) و (پارس – خراسان) قرار داشت، جزء سرزمینهایسرزمین‌های دوردست مادها شمرده‌اند.
 
[[پرونده:Yazd-1763.jpg|بندانگشتی|چپ|250px|نام ایزاطیخه در کنار صحرای کرمان]]
خط ۱۳۲:
 
=== دوره [[تیموریان]] ===
در سال ۷۹۵ ه‍.ق [[امیر تیمور]] در یورش سه ساله خود طومار دولت مظفری را درنوردید و یزد را به یکی از عمال خود سپرد. بعد از مراجعت تیمور به [[ماوراءالنهر]] گروهی از همدلی مردم نسبت به آل مظفر سوء استفاده کرده، به رهبری حاجی آبدار، یزد را از تصرف حاکم تیمور بیرون آوردند و سپس سلطان محمد پسر ابو سعید طبسی، یزد را به چنگ آورد و استقلال آنراآن را اعلام کرد. حاکمان تیموری، [[اصفهان]]، [[نایین]] و [[اردستان]] برای اعاده نظم به یزد لشکر کشیدند، اما شکست خوردند. به ناچار پیر محمد بن عمر شیخ بن تیمور، حاکم [[استان فارس|فارس]]، با سپاهی فراوان رهسپار یزد شد و به امر [[تیمور]]، حاکم [[سیستان]] هم همراهی و مساعدت کرد و از هر سو یزد را در محاصره گرفتند و در نهایت یزد را گشودند. کاشی کاری‌های مسجد جامع و [[میدان امیر چخماق]] و مسجد امیر چخماق، مصلای عتیق و … از آثار این دوران است. مدارس و کتابخانه‌های متعددی چون مدرسه و کتابخانه قطبیه سرپلوک، مدرسه دارالصفا، مدرسه و کتابخانه یوسف چهره، مدرسه و کتابخانه اصیلیه سرد هوک و کتابخانه باوردیه تأسیس شدند، که نویسندگان و علما و مورخان نامی نظیر [[شرف الدین علی یزدی]] در آن‌ها پرورش یافتند.
 
=== دوره [[صفویه]] ===
خط ۱۵۱:
== مردم ==
=== زبان ===
مردم یزد به زبان پارسی رایج با [[لهجه یزدی]] سخن می‌گویند و بسیاری از واژه‌ها و ترکیبات زیبای پارسی را در گویش خود حفظ کرده‌اند. در استان یزد برخی ویژگی‌های گویشی میان شهرستانهایشهرستان‌های مختلف محسوس است. معتقدان به آیین [[زرتشتی]] در میان خود به [[گویش بهدینان|زبان بهدینی]] (گَورونی یا دری زرتشتی) سخن می‌گویند<ref>[http://www.cgie.org.ir/shavad.asp?id=123&avaid=5249 بهدینان]، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی</ref><ref name=iranica>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی= http://www.iranicaonline.org/articles/behdinan-dialect |عنوان= BEHDĪNĀN DIALECT | ناشر =دانشنامه ایرانیکا |تاریخ = |تاریخ بازبینی=}}</ref> و به ویژه مراسم مذهبی خود را با این زبان انجام می‌دهند. گویش یزدی بخشی از پارسی دری (پارسی خالص و اولیهٔ آریاییان) است.
 
=== دین ===
بیشتر مردم یزد [[مسلمان]] و [[شیعه دوازده‌امامی|شیعهٔ دوازده‌امامی]] هستند. همچنین گروه بزرگی از [[زرتشتیان]] [[ایران]] در یزد ساکن هستند. اقلیت کوچکی از [[یهودیان]] نیز ساکن این شهر می‌باشند.{{سخ}}
عموماً استان یزد را در ایران به عنوان استان مذهبی می‌شمارند که دلیل آن توجه مردمان این دیار به بحث مذهب و کوششان برای نگهداری آن است .با وجود این که بیش تربیشتر مردم یزد مسلمان هستند، اما اقلیت‌های دینیِ دیگری که در بالا اشاره شد نیز در آن شهر ساکن‌اند. در اطراف شهر یزد و همچنین داخل آن، [[زیارتگاه]]‌های مختلفی برای زرتشتیان به چشم می‌خورد که در هر ماه یا فصل، مراسم‌های ویژهٔ پیروان این دین در آن‌ها برگزار می‌شود. از آن جمله می‌توان به [[جشن سده]] اشاره کرد که یکی از مراسم معروف و عمومی زرتشتیان است و هرساله در روز دهم بهمن‌ماه، همزمانهم‌زمان با مناطق دیگر ایران، در یزد برگزار می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی= زنده‌دل|نام= حسن|کتاب= استان یزد| ناشر= نشر ایرانگردان|سال= ۱۳۷۷}}</ref> لازم به ذكر است تا قبل از انقلاب ٢٢ بهمن ٥٧ جمعيت يهوديان يزد ٦٠٠٠ نفر تخمين زده ميشد كه ايشان دارای چند كنيسه و قصابي مخصوص و شهرك هاشهرك‌ها و محله هاي يهودي نشين بودند .شغل اكثر مردان يهودي تجارت و هم چنين پيشه زنان يهودي دستفروشي بود.چنانكه اولین بانك استان يزد و جنوب شرق كشور در زمان قاجار به دست يك تاجر يهودي ساخته شده و اكنون در محله لب خندق (ميدان خان) قرار دارد.يهوديان يزد تقريبا همگي بعد از انقلاب به كشور اسرائيل مهاجرت كردند.هم چنين اقلیت كوچكي از ارامنه هم در شهر يزد حضور دارند.
 
=== جمعیت ===
خط ۲۷۹:
=== صنایع یزد ===
در یزد صنایع بزرگی همچون [[نساجی]] [[فرش]]، نساجی پارچه‌های طرح دار و ساده، [[فولاد]] و [[معادن ایران|معادن]] آهن، معادن [[زغال سنگ]] و [[معادن ایران|معادن]] [[سنگ]]، کارخانجات [[کاشی]]، کارخانه‌های [[کابل]] و [[فیبر نوری]] و [[صنایع غذایی]] جای گرفته‌است که با وجود این صنایع حدود ۵۳ درصد از مصرف برق در تعرفه صنعتی استفاده می‌شود که از نظر رتبه‌بندی کشوری نیز پنجمین استان صنعتی کشور شناخته می‌شود. صنعت زرگری یا [[مهندسی طلاسازی|طلا سازی]] در یزد از مهمترین و مشهورترین صنایع یزد در سطح کشور است همین صنایع و ازدیا آن نسبت جمعیت این استان علاقه وافر بانوان این استان به طلا را نشان می‌دهد به‌طور میانگین هر خانواده داری ۱۰۰ گرم طلا می‌باشد. یزد با داشتن بیش ازسه هزار واحد صنعتی، در فهرست شهرهای دارای آلودگی بالای کشور ایران قرار دارد.
{{سخ}}برخی از شرکتهاشرکت‌ها و کارخانجات مهم شهر یزد به شرح زیر است:
* '''کارخانه یزدباف<ref>«[http://yazdbaf.ir/fa/fhistory.htm تاریخچه شرکت یزد باف]» پایگاه رسمی شرکت یزد باف</ref>''' '''
کارخانجات یزدباف [[شرکت سهامی عام|(سهامی عام)]] در سال ۱۳۳۵ در شهر تاریخی یزد در زمینی به مساحت ۱۲۰ هزار متر مربع برای ایجاد کارخانجات [[ریسندگی]]، [[بافندگی]]، چاپ و تکمیل انواع پارچه‌های [[پنبه]] ای تأسیس گردید.
در حال حاضر شرکت یزدباف با سرمایه ثبت شده ۳۶٬۰۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰ ریال و بیش از ۷۵۰۰ سهامدار در زمینی به مساحت ۲۷۰٬۰۰۰ متر مربع با مجموعه‌ای از مدرن‌ترین ماشین آلات اروپایی و دانش فنی روز در کنار تلاش شبانه‌روزی بیش از ۱۴۰۰ پرسنل متخصص و سخت کوش خود و با استفاده از بهترین مواد اولیه، تولیدکننده انواع پارچه‌های پنبه‌ای و الیاف مصنوعی و مخلوط آن‌ها به عنوان یکی از بزرگترین کارخانجات نساجی [[خاورمیانه]] مطرح می‌باشد.
* '''کابلهای شهید قندی<ref>«[http://sgccir.com/sg/pagecontent.php?rQV=8B0NyMjM1AkOyVmYtVnbklUZnFGc8BEMApTZwlHV05WZ052bjxHQwAkOlBXeUVmc1R3Y1JHdzxHQzgDQ6UGb0lGd درباره کابلهایکابل‌های شهید قندی]» پایگاه رسمی کابلهایکابل‌های شهید قندی</ref>'''
در آبان ماه سال ۱۳۶۳ با هدف تولید انواع کابلهایکابل‌های مخابراتی، توسعه ارتباطات و ایجاد تحول در شبکه عظیم مخابراتی کشور، تحت پوشش [[وزارت پست و تلگراف و تلفن]] وقت در شهر یزد درزمینی به وسعت یک میلیون مترمربع و با زیربنایی معادل دویست هزار مترمربع همگام باآخرین فناوری روزجهان و به عنوان پدیده‌ای نو درعرصه تولید کابلهایکابل‌های مخابراتی تأسیس گردید.
فعالیتهای شرکت:
 
- تولیدکننده انواع کابلهایکابل‌های مخابراتی نوری، [[مسی]] و ترکیبی
- تنها تولیدکننده [[صفحه خورشیدی|پانلهای خورشیدی]] در کشور
- امکان‌سنجی، طراحی، مشاوره و آموزش در زمینه‌های پروژه‌های مخابراتی
- تولیدکننده کابلهایکابل‌های خاص برای مصارف [[گاز]]، [[نفت]]، [[پتروشیمی]]، [[راه‌آهن]]، [[مترو]] و [[کنترل ترافیک]] و…
- انجام پروژه‌های خدمات فنی و مهندسی
* '''فولاد آلیاژی ایران<ref>«[http://www.iasco.ir/SC.php?type=static&id=27 تاریخچه شرکت فولاد آلیاژی]» پایگاه رسمی شرکت فولاد آلیاژی ایران</ref>'''
خط ۳۱۵:
[[فرش]] ستاره کویر یزد اولین شرکت گروه ستاره کویر یزد می‌باشد.
شرکت‌های این گروه به تولید الیاف رنگی، نخ [[اکرلیک]] و [[پلی پروپیلن]] و بافت فرش ماشینی اشتغال دارند.
فرش ستاره کویر یزد و فرش خاطره کویر یزد شرکتهایشرکت‌های بافندگی فرش ماشینی در این گروه هستند.
 
فرش ستاره کویر یزد که در سال ۱۳۶۰ تأسیس شد از ابتدای فعالیت همواره در سطح اول بازار فرش ماشینی کشور قرار داشته‌است.
خط ۳۳۹:
[[فرودگاه]] یزد در سال ۱۳۴۸ در زمینی به مساحت ۵۷۵ هکتار تأسیس که در حاشیه جنوبی [[کویر مرکزی]] [[ایران]] و تقریباً در مرکز جغرافیایی کشور و در غرب شهر یزد در فاصله ۳/۵ ناتیکال مایل (حدود ۱۰ کیلومتری) از مرکز شهر قرار دارد. طول باند فرودگاه ۴۱۰۰ متر و عرض آن ۶۰ متر(۱۵ متر sholder(شانه راه))می‌باشد. این فرودگاه در محل تقاطع محورهای اصلی حمل و نقل شمالی–جنوبی واقع شده و راه‌های هوایی بین‌المللی UL125 وUL124 و داخلی R663 , R654 و W5 از فراز آن می‌گذرد، در نتیجه اکثر هواپیماهای داخلی و خارجی اعم از نظامی و کشوری از فضای فرودگاه یزد عبور می‌کنند. این فرودگاه علاوه بر پروازهای برنامه‌ای و غیر برنامه‌ای که در حال انجام می‌باشد، می‌تواند در مواقع اضطراری مورد استفاده هواپیماها قرار گیرد، همان‌طور که در زمان [[جنگ ایران و عراق]] نیز مورد استفاده هواپیماهای نظامی بوده‌است و به عنوان بیس آموزشی شرکت‌های هواپیمائی تعیین گردیده بود، همچنین در حال حاضر دو فروند هواپیمای فوق سبک در حال انجام پروازهای آموزشی و تفریحی می‌باشند. فرودگاه در حال حاضر به صورت ۲۴ ساعته می‌باشد.
* ارتفاع فرودگاه از سطح دریا ۱۲۳۰ متر (۴۰۵۵ پا) و برای هواپیماهای تا رده 200-747 B پیش‌بینی گردیده‌است.
* پارکینگ هواپیماها به ابعاد ۱۲۰×۴۲۰ متر می‌باشد که ظرفیت پذیرش آن یک فروند هواپیمای بدنه وسیع و سه فروند هواپیمای بدنه متوسط را به‌طور همزمانهم‌زمان می‌باشد. این پارکینگ به وسیله دو تاکسی وی به باند مرتبط می‌باشد.
* محدوده منطقه تحت کنترل واحد مراقبت پرواز فرودگاه (CTR) دایره‌ای به شعاع ۳۰ مایل(۴۸ کیلومتر) از دستگاه VOR/DME می‌باشد که تا ارتفاع ۱۷۵۰۰ پا از سطح دریا گسترش دارد.
* از نظر [[توپوگرافی]] در داخل این منطقه (CTR)دو رشته کوه موازی در فاصله تقریبی ۴۰ کیلومتر از یکدیگر قرار دارند که فرودگاه تقریباً در وسط این دو رشته کوه قرار دارد، در قسمت جنوب فرودگاه، [[شیرکوه]] در جهت شرقی–غربی امتداد یافته ولی خوشبختانه ارتفاعات موجود در نشست و برخاست هواپیماها اشکال ایجاد نمی‌کند و از این نظر فرودگاه از ایمنی بالایی برخوردار است.
خط ۳۵۳:
 
=== پایانه مسافربری<ref name="bus station">«[http://yazdpayanehha.ir/history تاریخچه پایانه مسافربری یزد]» سازمان پایانه‌های شهرداری یزد</ref> ===
در زمینی به مساحت ۵۷ هکتار حد فاصل جاده شهرک صنعتی و جاده ترانزیتی و بلوار شهید دهقان که متعلق به [[سازمان مسکن وشهرسازی]] بود طی مراحل قانونی تملک، و در تاریخ ۷۷/۱/۲۵ عملیات عمرانی پایانه آغاز شد و در تاریخ ۱۳۸۸/۱۰/۱۵ با تعطیلی پایانه قدیم، خدمات دهی به مردم در پایانه جدید آغاز شد. زیر بنا پایانه بزرگ حدود ۱۴۰۰۰ مترمربع شامل ساختمان، حیات مرکزی و رواق‌ها می‌باشد که هزینه حدود ۱۰۰٬۰۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰ریال است که توسط شهرداری یزد ساخته شده‌است. ۱۲ هکتار فضای جنگلی- ۲ هکتار فضای سبز تزئینی - ۱۷ مرکز تجاری عرضه سوغات و تنقلات، مطبوعات، میوه فروشی، اسباب بازی فروشی، محصولات فرهنگی و خدماتی – رستوران بزرگ و مجهز – نمازخانه بزرگ- پاسگاه نیروی انتظامی – کافی نت – کافی شاپ – ۱۶ دفتر فروش بلیط با امکانات کافی و به روز به مساحت هرکدام ۳۵۰مترمربع در سه طبقه، محل استراحت رانندگان (یک واحد ۸۰مترمربعی)، اتاق مدیریت مشرف به سالن انتظار مسافر، شرکت و گیشه فروش بلیط - سرویس‌های بهداشتی متعدد(۶۴ چشمه)-تعداد۱۲۸ سکوی سوار شدن مسافر – پارکینگ خودروهای سبک به تعداد۳۰۰ واحد (۲۰۰ واحد مسقف و۱۰۰ واحد بدون سقف) - سیستم تهویه مطبوع – ساختمان اداری مناسب – سالن عمومی بسیار مناسب به مساحت ۱۵۰۰مترمربع – ۳۵۰۰۰مترمربع کف فرش و ۵۰۰۰۰ مترمربع آسفالت؛ و هم. اکنون. BRT در یزد راه اندازی شده و در حال خدمت رسانیخدمت‌رسانی به شهروندان یزدی می‌باشد
 
== رسانه ==
خط ۳۶۶:
* پردیس سینمایی تک (۵ سالن)
* سینما دانش آموز (منحصر به برگزاری مراسمهای خاص اداره کل آموزش و پرورش)
در حال حاضر، سینما فرهنگ و سینما ایران بعنوانبه عنوان قدیمی‌ترین سینماهای یزد چند سالی است، تعطیل شده‌اند؛ حتی خبرهایی مبنی بر فروش و تغییر کاربری یکی از آن‌ها نیز به میان آمده بود.<ref name="ilna">{{یادکرد وب | عنوان=خبرگزاری کار ایران (ایلنا) | تاریخ بازبینی=۱۹ سپتامبر ۲۰۱۳ | نشانی=http://ilna.ir/news/news.cfm?id=35736}}</ref>
 
== پارک‌ها و فضای سبز ==
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/wiki/یزد»