محمدرضا اصلانی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ←‏جایگزینی با [[وپ:اشتباه|اشتباه‌یاب]]: بیست‌وپنجمین⟸بیست‌ و پنجمین، هزاروسیصدوپنجاه‌وهفت⟸هزار وسیصدوپنجاه‌وهفت، هفتادوپنج‌ساله⟸هفتاد و پنج‌ساله
برچسب: متن دارای ویکی‌متن نامتناظر
Gharouni (بحث | مشارکت‌ها)
جز ویرایش و تصحیح
خط ۷۰:
}}
 
'''محمدرضا اصلانی''' {{تتم||۱۳۲۲|[[رشت]]||||خ}} [[نویسنده]]، [[شاعر]]، [[کارگردان فیلم|کارگردان]] و [[مستندساز]] ایرانی است.<ref>{{یادکرد وب|نام خانوادگی=|نویسنده=|نام=|کد زبان=fa-ir|تاریخ=|وب‌گاه=www.filmba.ir|نشانی=http://www.filmba.ir/index.php/filmmakers/12-filmba/filmmakers/73-mohamadreza-aslani|عنوان=محمدرضا اصلانی|بازبینی=2018-05-13}}</ref> او فارغ‌التحصیل هنر و نقاشی از دانشکدهٔ هنرهای تزئینی است. وی دورهٔ آموزش فیلمسازی را در [[وزارت فرهنگ و هنر]] گذرانده‌است. او کتابی با عنوان بهرام صادقی بازمانده‌های غریبی آشنا نوشته است. [[باغ سنگی (فیلم)]] با فیلمنامه‌ای از محمد رضا اصلانی و پرویز کیمیاوی در سال ۱۳۵۵ جایزه خرس نقره‌ای [[جشنواره فیلم برلین]] را به دست آورد. او در نوشتن فیلم‌نامه فیلم‌های [[تنگنا (فیلم ۱۳۵۲)|تنگنا]] و [[مرثیه (فیلم)|مرثیه]] با امیر نادری و در [[صبح روز چهارم]] با کامران شیردل همکاری داشت.
 
== در زمینهٔ مستند ==
''اصلانی'' فعالیت حرفه‌ای خود در سینما را از سال ۱۳۴۶ و با ساخت فیلم مستند «[[جام حسنلو]]» آغاز می‌کند و سپس آثاری نظیر «[[بدبده]]»، «[[با اجازه]]»، «[[چنین کنند حکایت]]»، «[[تاری‌خانه]]»، «[[فهرج]]»، «[[مش اسماعیل]]»، «[[ابوریحان بیرونی (فیلم)|ابوریحان بیرونی]]»، «[[میراث شیشه]]»، [[چیغ (فیلم)|چیغ]] و [[دل جهان]] را جلوی دوربین می‌برد. ''محمدرضا اصلانی'' مستندسازی‌ست که در دهه چهل شاعرانگی را به سینمای مستند ایران افزود.<ref name=":0">{{پک|اصلانی|منصوری|۱۳۹۰|ف=دیدن جهان مرا منقلب می‌کند|ک=روزنامهٔ اعتماد}}</ref>
 
«[[کودک و استثمار]]» عنوان مستندی است که با هدف نمایش برای جامعهٔ مدیریتی و آگاهی مردم از رنج کودکان در مشاغل دشوار ساخته شد که از بهترین مستندهای دهه ۶۰ ایران بود، اما در سال ۶۱ به شکل غیررسمی توقیف و به حاشیه رانده شد.
خط ۹۵:
 
== در زمینهٔ شعر ==
جامعهٔ هنری ایران در ابتدا ''محمدرضا اصلانی'' را با اشعارش شناخت.<ref>{{پک|اصلانی|منصوری|۱۳۹۰|ف=دیدن جهان مرا منقلب می‌کند|کname=روزنامهٔ":0" اعتماد}}</ref> او از شاعران فعال و مطرح [[شعر موج نو|موج نویی]] دههٔ چهل بود که اشعارش امیدی در میان هواداران شعر مدرن برانگیخته بود. ''اصلانی'' از جمله کسانی بود که بعدها بیانیهٔ [[شعر حجم]] - شکل به‌سامان‌رسیدهٔ [[شعر موج نو|موج نو]] - را تحت نظر [[یدالله رؤیایی]] امضاء کرد.<ref>{{پک|جواهری گیلانی|۱۳۷۷|ک=تاریخ تحلیلی شعر نو|ج=۳|ص=۲۹۲}}</ref>
 
''محمدرضا اصلانی'' از استعدادهای درخشان [[شعر موج نو|موج نو]] و یکی از شاعران تأثیرگذار بر این جریان است. «[[شب‌های نیمکتی، روزهای باد]]» (۱۳۴۴) در شرایطی منتشر شد که هنوز جسارت چاپ و پخش این نوع شعر معمول نبود. سه سال پیش‌تر، ''[[احمدرضا احمدی]]'' با چاپ مجموعه شعر «[[طرح (مجموعه شعر)|طرح]]» در پانصد نسخه این جریان را شروع کرده بود. پیوستن ''[[فروغ فرخزاد]]'' و ''[[سهراب سپهری]]'' به جریان [[شعر موج نو|موج نو]] هرچند بدون تأیید بود اما شاکلهٔ [[زیبایی‌شناسی]] آثار آنان را تغییر داده بود.<ref name=":1">{{پک|اسدی کیارس|۱۳۹۰|ف=سهم موج نو از محمدرضا اصلانی|ک=روزنامهٔ اعتماد}}</ref>
 
''محمدرضا اصلانی'' طبق طبقه‌بندی [[اسماعیل نوری‌علاء]] از [[شعر موج نو]] از نثرگرایان اصیل موج نو بود و شعرش از همان خصوصیات عمومی موج نو برخوردار بود.<ref>{{پک|جواهری گیلانی|۱۳۷۷|ک=تاریخ تحلیلی شعر نو|ج=۳|ص=۲۹۲}}</ref>
 
با این وجود، ''اصلانی'' یک شاعر محفلی نبود<ref>{{پک|اصلانی|منصوری|۱۳۹۰|ف=دیدن جهان مرا منقلب می‌کند|ک=روزنامهٔ اعتماد}}</ref> و چندان ارتباطی هم با این گروه نداشت؛ هرچند که دوست‌شان داشت.<ref>{{پک|اصلانی|منصوری|۱۳۹۰|ف=دیدن جهان مرا منقلب می‌کند|ک=روزنامهٔ اعتماد}}</ref> در حقیقت، ''اصلانی'' با گروهی از دانشجویان [[دانشکده هنرهای تزئینی|دانشکدهٔ هنرهای تزئینی]] همراه بود و سپس هم جدا شدند؛ در حقیقت همین گروه بودند که کتاب «[[شب‌های نیمکتی، روزهای باد]]» را منتشر کردند.<ref>{{پک|اصلانی|منصوری|۱۳۹۰|ف=دیدن جهان مرا منقلب می‌کند|ک=روزنامهٔ اعتماد}}</ref> این افراد ''[[مهدی سحابی]]''، ''[[حسین رسائل]]''، ''[[منوچهر صفرزاده]]''، ''[[فرشید ملکی]]'' و ''[[قدسی قاضی نور]]'' بودند.<ref>{{پکیادکرد وب|اصلانینام خانوادگی=|منصورینویسنده=|نام=|کد زبان=fa-IR|تاریخ=۲۹ شهريور ۱۳۹۰|فوب‌گاه=دیدنفرارو|نشانی=http://fararu.com/fa/news/89675/%D8%AF%D9%8A%D8%AF%D9%86-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%B1%D8%A7-%D9%85%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A8-%D9%85%D9%8A%E2%80%8C%D9%83%D9%86%D8%AF|عنوان=ديدن جهان مرا منقلب می‌کندمي‌كند|کبازبینی=روزنامهٔ اعتماد2018-05-13}}</ref> به گفتهٔ ''اصلانی'': «نفری صد تومان گذاشتند و این کتاب منتشر شد».<ref>{{پک|اصلانی|منصوری|۱۳۹۰|ف=دیدن جهان مرا منقلب می‌کند|کname=روزنامهٔ":0" اعتماد}}</ref> طرح جلد «[[شب‌های نیمکتی، روزهای باد]]» هم از ''[[مهدی سحابی]]'' بود و این برای اولین‌بار بود که نوشتهٔ نام کتاب، تبدیل به [[گرافیک]] جلد می‌شد. در آن زمان کتابی نبود که چنین طرح جلدی داشته باشد.<ref>{{پک|اصلانی|منصوری|۱۳۹۰|ف=دیدن جهان مرا منقلب می‌کند|کname=روزنامهٔ":0" اعتماد}}</ref>
 
او که در [[دانشکده هنرهای تزئینی|دانشکدهٔ هنرهای تزئینی]] به‌جای آشنایی با هر نوع هنر کلاسیک، مستقیم به نقاشی مدرن پرداخته بود، به مطالعهٔ کتاب‌های هنر مدرن پرداخت<ref>{{پک|اصلانی|منصوری|۱۳۹۰|ف=دیدن جهان مرا منقلب می‌کند|ک=روزنامهٔ اعتماد}}</ref> و با آشنایی با معماری مدرن به مفهوم بافت‌ها حساس گشته و چنین نگاهی به جهان مسئلهٔ وی شد.<ref>{{پک|اصلانی|منصوری|۱۳۹۰|ف=دیدن جهان مرا منقلب می‌کند|کname=روزنامهٔ":0" اعتماد}}</ref> چیزی که برای وی در آن زمان مسئله بود، علاوه بر [[ایماژیسم|ایماژیست‌های]] انگلیسی و فرانسوی، [[پلاستیسیم|پلاستیسیته]] تصویر بود.<ref>{{پک|اصلانی|منصوری|۱۳۹۰|ف=دیدن جهان مرا منقلب می‌کند|ک=روزنامهٔ اعتماد}}</ref> وی روی این مسئله کار می‌کرد که یک تصویر چگونه می‌تواند یک فضای ملموس بصری ایجاد کند.<ref>{{پک|اصلانی|منصوری|۱۳۹۰|ف=دیدن جهان مرا منقلب می‌کند|کname=روزنامهٔ":0" اعتماد|ص=}}</ref>
 
زبان شعر ''اصلانی'' هرچند جاهایی پهلو به شعر ''[[احمدرضا احمدی|احمدی]]'' و ''[[فروغ فرخزاد|فرخزاد]]'' می‌زد اما بیان تازه، شفاف و رویکرد به گزاره‌های خبری و بیانی خاص، او را یک سوپر[[شعر موج نو|موج‌نویی]] می‌کرد. در واقع [[شعر موج نو|موج نویی‌ها]] همچون [[واسیلی کاندینسکی|کاندینسکی]] معتقد بودند سبک هر [[نقاش]] (اینجا [[شاعر]]) برحسب سودایی و ضرورتی باطنی که در وجود خود حس می‌کند تعیین می‌شود.<ref>{{پک|اسدی کیارس|۱۳۹۰|فname=سهم":1" موج نو از محمدرضا اصلانی|ک=روزنامهٔ اعتماد|ص=}}</ref>
 
در کتاب ''اصلانی''، خاصیت موسیقایی [[شعر نیمایی]] پس‌زده شده بود و نوسانات عاطفی شعر ''[[احمدرضا احمدی|احمدی]]'' را نیز نداشت. او زبان [[روزنامه]] و روزمره را به ادبیات آورده بود؛ اما اشکال شاعران دیگر این جریان را نداشت؛ یعنی پایان‌بندی‌های به‌جا و فکرشده داشت؛ سطرهای دچار احساسات و عواطف یک نوع اندیشهٔ خودکار زبانی نمی‌شد و شعر در یک [[کمپوزیسیون]] نقاشانه شکل می‌گرفت.<ref>{{پک|اسدی کیارس|۱۳۹۰|فname=سهم":1" موج نو از محمدرضا اصلانی|ک=روزنامهٔ اعتماد|ص=}}</ref>
 
با چاپ کتاب او، شاعرانی چون ''[[مهدی اخوان ثالث|اخوان ثالث]]'' [[نوکلاسیسیزم]] تلقی می‌شدند و شرایطی فراهم شد تا صدها شاعر در نیمهٔ دوم دههٔ ۴۰ از مانع شعر در مطبوعات بگذرند. با این حال، در شرایطی که اغلب شاعران [[شعر موج نو|موج نو]] در نوعی خودانگیختگی و جنون می‌سرودند، او به [[تئوری]] دست می‌برد و اعلام سواد می‌کرد. تمام قواعد یک حرکت مدرن در این کتاب مهیا بود: تبدیل [[ایماژ|ایماژهای]] فردی به جمعی، گریز از عاشقانه‌سرایی که در [[شعر موج نو|موج نو]] غالباً تبدیل به [[رمانتیسیسم|رمانتیسیسمی]] سطحی‌نگر می‌شد و دوری از [[کلاسیسیزم]] زبانی (هرچند که از این آخری، در شعرهای بعدتر خود عدول کرد). تعقل او در نقاشی (دانشجوی [[دانشکده هنرهای تزیینی|دانشکده هنرهای تزئینی]] بود) سبب شد تا حالت [[سوژه]] را به جای کلمه با تصویر ارائه دهد. یعنی همچون [[ایمیژیسم|ایماژیست‌ها]] با یک تصویر، موقعیت‌های مجرد ایجاد می‌کرد.<ref>{{پک|اسدی کیارس|۱۳۹۰|فname=سهم":1" موج نو از محمدرضا اصلانی|ک=روزنامهٔ اعتماد|ص=}}</ref>
 
آدم‌های نسل او (مثل دوستانش: ''[[حسین رسائل]]''، ''[[منوچهر صفرزاده]]''، ''[[مهدی سحابی]]'' و...) با لذات [[فلسفه]] به [[ادبیات]] و [[هنر]] آمده بودند. درنتیجه، هرچند به‌تنهایی ناکام شدند، اما هر یک پازلی از جامعه‌ای ساختند که بعدتر اساس مدرنیزم در فرهنگ ایرانی شد.<ref>{{پک|اسدی کیارس|۱۳۹۰|فname=سهم":1" موج نو از محمدرضا اصلانی|ک=روزنامهٔ اعتماد|ص=}}</ref>
 
''اصلانی'' نخستین‌بار بود که در یک کتاب شعر، به جای بازی با کلمه‌ها (که نزد ''[[احمدی]]'' سابقه داشت) بازی با گزاره‌ها را معمول کرد. یعنی بریده اخبار روزنامه‌ها را کنار هم می‌چید و با ایجاد یک سیر ایماژیناسیون، شعر می‌ساخت. این نوع سرایش از فرایند اجتماعی جامعه‌ای می‌آمد که در آستانهٔ دهه ۴۰ به علت گریز از سنت، به مدرنیته پناه برده بود. درنتیجه چون مدرنیزم تنها یک پناه بود، گه‌گاه سنت نیز در کار این کسان خاصیتی تلفیقی ایجاد می‌کرد. نوع چینش شعرها، کاغذ خاص و طرح جلد آن از روایتی جدید می‌آمد.<ref>{{پک|اسدی کیارس|۱۳۹۰|فname=سهم":1" موج نو از محمدرضا اصلانی|ک=روزنامهٔ اعتماد|ص=}}</ref>
 
شعر او به علت تغییرات تیپولوژیک نیمهٔ دوم دههٔ ۴۰، همچون شعر ''[[بیژن الهی]]''، ''[[بهرام اردبیلی]]''، ''[[محمود شجاعی]]'' و ''[[پرویز اسلامپور]]'' برای سال‌ها به محاق رفت. یعنی [[ادبیات توده‌ای]]، در دههٔ ۵۰ تبدیل به ادبیات سیاسی شد و [[شعر موج نو|موج‌نویی‌ها]] که مخالف توده‌ای و سیاسی‌شدن شعر بودند، به راه دیگری رفتند.<ref>{{پک|اسدی کیارس|۱۳۹۰|فname=سهم":1" موج نو از محمدرضا اصلانی|ک=روزنامهٔ اعتماد|ص=}}</ref>
 
''اصلانی'' بعدتر از شعر به [[سینمای موج نو]] رفت. نیمهٔ اول دههٔ ۵۰ (۱۳۵۴) در کتاب «[[بر تفاضل دو مغرب]]» جریان [[شعر موج نو|موج نو]] را ناامید کرد و در «[[سوگنامه سال‌های ممنوع|سوگنامهٔ سال‌های ممنوع]]» (۱۳۵۷) به‌طور کلی از بوطیقای کتاب نخست خود سر باز زد.<ref>{{پک|اسدی کیارس|۱۳۹۰|فname=سهم":1" موج نو از محمدرضا اصلانی|ک=روزنامهٔ اعتماد|ص=}}</ref> طرح جلد مجموعه شعر دوم ''اصلانی'' «[[بر تفاضل دو مغرب]]» طرح سنتی‌ای از در [[مسجد کبود یزد]] است.<ref>{{پک|اصلانی|منصوری|۱۳۹۰|ف=دیدن جهان مرا منقلب می‌کند|کname=روزنامهٔ":0" اعتماد|ص=}}</ref> او خود معتقد است:
 
{{نقل قول|اما گروهی که به عنوان [[شعر موج نو]] می‌شناسند، دو سال بعد از این کتاب شکل گرفت. ما در سال ۴۵ با نام «موج نو» مواجه شدیم. این شعرها محصول سال‌های ۴۱ تا ۴۳ است. بهار ۴۴ کتاب «شب‌های نیمکتی...» منتشر شد. من اصلاً فکر نمی‌کردم کار مدرنی انجام می‌دهم. اصلاً مسخره‌است که آدم فکر کند که می‌خواهد کار مدرنی انجام دهد. کار خودم را انجام می‌دادم و به همین دلیل هم کتاب دوم من، با کتاب اول متفاوت است. اصلاً این حرف که چون این سبک را پیدا کرده‌ام به آن بچسبم و فقط در این زمینه کار کنم، به نحوی بی‌وجه‌است. مسئله این است که تو به چه مسیری می‌روی و این مسیر کجاست. من اصلاً پایبند به هیچ دستاوردی نیستم. این دستاوردها می‌توانند افزوده شوند. اما نمی‌توانند تثبیت شوند. این اتفاق باز هم نوعی [[دگماتیسم]] یا سنت‌گرایی است. من سعی می‌کنم هر لحظه نکتهٔ نویی را پیدا کنم و یک لحظه توقف هم بی‌معنی است. مسئله این است که من چگونه می‌توانم یک جریان حرکتی را در خودم شکل دهم. مهم‌ترین مسئله این است که با خود صادق باشیم. به خارج از خود متعهد بودن، معنا ندارد. چون وقتی این مجموعه منتشر شده، خارج از من است. حالا چون به من گفته‌اند شاعر [[شعر موج نو|موج نو]]، من باید به آن متعهد باشم؟ من این مجموعه را به عنوان یک جوشش درونی و البته وابسته به تمام عناصر یک تفکر مدرن منتشر کرده‌ام. این تفکر مدرن نه به یک دانش نقاشانه، بلکه به یک تفکر نقاشانه وابسته‌است. نقاشی فقط یک هنر نیست؛ نقاشی نوعی جهان‌بینی است. نقاشی جهان را به یک متن بصری تبدیل می‌کند. این یک نوع تفکر است. آنچه که ''[[واسیلی کاندینسکی|کاندینسکی]]'' می‌گوید که نور چگونه با شدت رنگ‌ها و تضاد رنگ‌ها و تخالف و حتی شدت هماهنگی رنگ‌ها می‌توانی جهان آفرینی کنی. نه این که از جهان تقلید کنی. در عین حال برای ما مطرح بود که شعر فقط احساس‌گرایی نیست.<ref>{{پک|اصلانی|منصوری|۱۳۹۰|ف=دیدن جهان مرا منقلب می‌کند|ک=روزنامهٔ اعتماد|ص=}}</ref>}}
 
با این حال، چند شعر از «[[شب‌های نیمکتی، روزهای باد]]» از بهترین‌های [[شعر موج نو]] در ادبیات معاصر ایران قلمداد می‌شود. او خود در یکی از موفق‌ترین اشعار این کتاب (و یکی از بهترین شعرهای شعر نوین) با عنوان «اگر نمی‌فروختیم ـ اگر نمی‌فروختم» گفت: باش/ باغی باش/ در ترکیدن/ و من/ از این فراز به سخره گرفته/ آرام سوت می‌زنم.<ref>{{پک|اسدی کیارس|۱۳۹۰|فname=سهم":1" موج نو از محمدرضا اصلانی|ک=روزنامهٔ اعتماد|ص=}}</ref>
 
انتشار سه مجموعه شعر «[[شب‌های نیمکتی، روزهای باد]]» (۱۳۴۴)، «[[بر تفاضل دو مغرب]]» (۱۳۵۴) و «[[سوگنامه سال‌های ممنوع|سوگنامهٔ سال‌های ممنوع]]» (۱۳۵۷) همراه با دو منظومهٔ بلند که در آن سال‌ها در [[جنگ طرفه]] منتشر شده بود و همچنین شعرهای کوتاهی که تاکنون به چاپ نرسانده از جمله فعالیت‌های وی در عرصهٔ شعر معاصر است.<ref>{{پک|اسدی کیارس|۱۳۹۰|فname=سهم":1" موج نو از محمدرضا اصلانی|ک=روزنامهٔ اعتماد|ص=}}</ref>
 
=== دیدگاه‌های شعری ===
وی معتقد است که در آن زمان برای او و هم‌نسلانش [[اگزیستانسیالیسم]] و عدم دیالوگ، یک مسئلهٔ اساسی بود. به باور وی جهانی که به واسطهٔ عدم دیالوگ محکوم شد، نمی‌تواند خودش را مطرح کند. در آن زمان جهان عاشق نبود، خشمگین بود و این خشم به خودی خود در همهٔ هم‌نسلانش وجود داشت و به همین دلیل افرادی شورشی بودند. شورش علیه جامعه، [[دانشکده]] و همه‌چیز. او می‌گوید: «ما اصلاً رفتار عمومی نداشتیم. ما دیگر در بطن خانواده نبودیم، در بطن جامعه بودیم و به همین دلیل می‌توانستیم تک باشیم. این تک بودن و تنها بودن و وجود داشتن یک اصل بنیادی بود و این وجود داشتن در شعر پیاده می‌شد؛ و این که کلمات چگونه بعد بصری ایجاد می‌کنند. در ادبیات ما کلمات بعد بصری ندارند. نه در [[نوول|نوول‌ها]] و [[رمان|رمان‌ها]] و نه‌در [[شعر|شعرها]].<ref>{{پک|اصلانی|منصوری|۱۳۹۰|ف=دیدن جهان مرا منقلب می‌کند|کname=روزنامهٔ":0" اعتماد|ص=}}</ref>
 
وی معتقد است بعد بصری شعر تا قبل در کار دیگران تصویری در درون کلمات نیست بلکه در بیرون کلمه‌است و از تصویری بیرون از کلمات گزارش می‌دهد. به همین دلیل تلاش کرد تا در آثار خود نشان دهد خود کلمه می‌تواند در درون خودش تصویر بسازد.<ref>{{پک|اصلانی|منصوری|۱۳۹۰|ف=دیدن جهان مرا منقلب می‌کند|کname=روزنامهٔ":0" اعتماد|ص=}}</ref> او معتقد است:
 
{{نقل قول|با ساختن تصویر ما جهان دیگری می‌سازیم که با آن می‌توانیم جهان را بفهمیم و جهان را در مقابل یک پرسش قرار می‌دهیم. این پرسش امری اساسی است. به همین دلیل در این شعرها هیچ وقت من اضافه تشبیهی ندارم. کلمات مستقل هستند و خودشان تصویر هستند، یا استعاره کمتر مطرح می‌شود. اینجا استقلال کلمات یک مسئلهٔ بنیادی است و با این استقلال کلمات است که زبان شروع به عیان‌کردن می‌کند. به جای این‌که عواطف عیان شود و در این استقلال کلمات هست که جهان پیدا می‌شود. آنجا یک اعتراف وجودی اتفاق می‌افتد. به این دلیل که زبان در وجود ماست.<ref>{{پک|اصلانی|منصوری|۱۳۹۰|ف=دیدن جهان مرا منقلب می‌کند|ک=روزنامهٔ اعتماد|ص=}}</ref>}}
 
او معتقد است لذت امری ضرورت نیست. لذت از دیدگاه وی در فهم لذتی هست. شناختن، مهم‌تر از لذت بردن است. در شناختن، لذت واقعی هست. وی معتقد است زبان در خودش نوعی ناخودآگاه جمعی دارد که باید آن را کشف کرد.<ref>{{پک|اصلانی|منصوری|۱۳۹۰|ف=دیدن جهان مرا منقلب می‌کند|کname=روزنامهٔ":0" اعتماد|ص=}}</ref>
 
''محمدرضا اصلانی'' در دههٔ ۴۰ حجم وسیعی از شعر فارسی را چه مدرن‌ها و چه شعر کهن را می‌دانست. او در ۱۹ سالگی نصفی از دیوان حافظ را حفظ بود. در حالی‌که همان زمان الیوت، آراگون و... می‌خواند؛ با این وجود، با موضوعات آن‌ها درگیر نمی‌بود، او به ساختار و زبان آن‌ها علاقه‌مند بود. از سال ۱۳۴۰ تا ۴۲ ''اصلانی'' تلاش کرد شاعرانگی را در روزمرگی کشف کند<ref>{{پک|اصلانی|منصوری|۱۳۹۰|ف=دیدن جهان مرا منقلب می‌کند|کname=روزنامهٔ":0" اعتماد|ص=}}</ref> و این موضوع را در شعرش انعکاس داد.
 
== در زمینهٔ تدریس ==
تدریس در دانشکده‌های سینما تئاتر و سوره.
 
== در زمینهٔ نقد ==
نقد و نظر و رساله در باب سینما از فعالیت‌های حرفه‌ای وی برشمرده می‌شود.<ref>{{یادکرد خبر|کوشش=|تاریخ=2015-09-06|عنوان=محمدرضا اصلانی از مقام معظم رهبری چه خواست؟|نشانی=http://cinemapress.ir/news/66070/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B6%D8%A7-%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%85-%D9%85%D8%B9%D8%B8%D9%85-%D8%B1%D9%87%D8%A8%D8%B1%DB%8C-%DA%86%D9%87-%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B3%D8%AA|ناشر=سینماپرس|زبان=fa|doi=|تاریخ بازدید=|تاریخ بازبینی=2018-05-13}}</ref> اصلانی داوری جشنواره‌های معتبر را بر عهده داشته و رئیس هیئت مدیرهٔ [[انجمن مستندسازان ایران]] ‌بود.<ref>http://irandocfilm.org/About/BoardofDirectors</ref>
نقد و نظر و رساله در باب سینما و... از فعالیت‌های حرفه‌ای وی برشمرده می‌شود.
 
''اصلانی'' در سال‌های اخیر داوری بسیاری از جشنواره‌های معتبر را بر عهده داشته و هم‌اینک رئیس هیئت مدیرهٔ [[انجمن مستندسازان ایران]] است.
 
== فعالیت انتشاراتی ==
در دوره‌ای بین سال‌های ۱۳۶۲–۱۳۷۲ به کار انتشاراتی مشغول می‌شود و [[نشر نقره]] را بنا می‌گذارد. در دوران ناشری‌اش از چاپ دو کتاب با عنوان «شعر به دقیقهٔ اکنون»، مجموعه‌هایی برگرفته از شعر معاصر، حمایت کرد.<ref>{{پک|اصلانی|منصوری|۱۳۹۰|ف=دیدن جهان مرا منقلب می‌کند|کname=روزنامهٔ":0" اعتماد|ص=}}</ref> از جمله آثار چاپ‌شده در [[نشر نقره]] می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
* «افسانه سرزمین نیمروز»، ''[[محمود رهبر]]''، ۱۳۶۸<ref name="nlai1">[{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=fa|تاریخ=|وب‌گاه=سازمان اسناد و كتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران|نشانی=http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/529379|عنوان=اف‍س‍ان‍ه‌ س‍رزم‍ی‍ن‌ صفحهٔ جزئیات کتاب در پایگاه اطلاع‌رسانی کتابخانهٔ ملی جمهوری اسلامی ایران]ن‍ی‍م‍روز|بازبینی=2018-05-13}}</ref>
* «انقلاب فرانسه و رژیم پیش از آن»، ''[[آلکسی دو توکویل]]''، ۱۳۶۵<ref name="nlai2">[{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=fa|تاریخ=|وب‌گاه=سازمان اسناد و كتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران|نشانی=http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/537256|عنوان=ان‍ق‍لاب‌ ف‍ران‍س‍ه‌ صفحهٔو جزئیاترژی‍م‌ کتابپ‍ی‍ش‌ دراز پایگاه اطلاع‌رسانی کتابخانهٔ ملی جمهوری اسلامی ایران]آن‌|بازبینی=2018-05-13}}</ref>
* «''[[بودا]]'' (از مجموعهٔ فیلسوفان بزرگ)»، ''[[کارل یاسپرس]]''، ۱۳۶۴<ref name="nlai3">[{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=fa|تاریخ=|وب‌گاه=سازمان اسناد و كتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران|نشانی=http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/1717198|عنوان=بودا از صفحهٔمجموعه جزئیاتفیلسوفان کتاب در پایگاه اطلاع‌رسانی کتابخانهٔ ملی جمهوری اسلامی ایران]بزرگ|بازبینی=2018-05-13}}</ref>
* «تاریخ تئاتر جهان»، اسکار گروس، براکت، ۱۳۶<ref name="nlai4">[{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=fa|تاریخ=|وب‌گاه=سازمان اسناد و كتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران|نشانی=http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/502791|عنوان=ت‍اری‍خ‌ ت‍ئ‍ات‍ر صفحهٔ جزئیات کتاب در پایگاه اطلاع‌رسانی کتابخانهٔ ملی جمهوری اسلامی ایران]ج‍ه‍ان‌|بازبینی=2018-05-13}}</ref>
* «تاریخ جمع قرآن کریم»، ''[[محمدرضا جلالی نائینی]]''، ۱۳۶۵<ref name="nlai5">[{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=fa|تاریخ=|وب‌گاه=سازمان اسناد و كتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران|نشانی=http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/494761|عنوان=ت‍اری‍خ‌ ج‍م‍ع‌ صفحهٔق‍رآن‌ جزئیات کتاب در پایگاه اطلاع‌رسانی کتابخانهٔ ملی جمهوری اسلامی ایران]ک‍ری‍م‌|بازبینی=2018-05-13}}</ref>
* «تاریخ لوئی چهاردهم»، ''[[فرانسوا ولتر]]''، ۱۳۶۶<ref name="nlai6">[{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=fa|تاریخ=|وب‌گاه=سازمان اسناد و كتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران|نشانی=http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/544762|عنوان=ت‍اری‍خ‌ ل‍وئ‍ی‌ صفحهٔ جزئیات کتاب در پایگاه اطلاع‌رسانی کتابخانهٔ ملی جمهوری اسلامی ایران]چ‍ه‍ارده‍م‌|بازبینی=2018-05-13}}</ref>
* «خانه‌زاد»، ''[[ریچارد رایت (نویسنده)|ریچارد رایت]]''، ۱۳۶۶<ref name="nlai7">[{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=fa|تاریخ=|وب‌گاه=سازمان اسناد و كتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران|نشانی=http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/552718 صفحهٔ جزئیات کتاب در پایگاه اطلاع‌رسانی کتابخانهٔ ملی جمهوری اسلامی ایران]|عنوان=خ‍ان‍ه‌زاد|بازبینی=2018-05-13}}</ref>
* «داستان‌های رمی»، ''[[آلبرتو موراویا]]''، ۱۳۶۴<ref name="nlai8">[{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=fa|تاریخ=|وب‌گاه=سازمان اسناد و كتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران|نشانی=http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/514860|عنوان=داس‍ت‍ان‍ه‍ای‌ صفحهٔ جزئیات کتاب در پایگاه اطلاع‌رسانی کتابخانهٔ ملی جمهوری اسلامی ایران]رم‍ی‌|بازبینی=2018-05-13}}</ref>
* «سروانتس»، برونو فرانک، ۱۳۶۴<ref name="nlai9">[{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=fa|تاریخ=|وب‌گاه=سازمان اسناد و كتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران|نشانی=http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/542704 صفحهٔ جزئیات کتاب در پایگاه اطلاع‌رسانی کتابخانهٔ ملی جمهوری اسلامی ایران]|عنوان=س‍روان‍ت‍س‌|بازبینی=2018-05-13}}</ref>
* «شعر، به دقیقهٔ اکنون»، فیروزه میرزانی (گردآورنده)، ۱۳۶۸<ref name="nlai10">[{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=fa|تاریخ=|وب‌گاه=سازمان اسناد و كتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران|نشانی=http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/567972|عنوان=ش‍ع‍ر، ب‍ه‌ صفحهٔدق‍ی‍ق‍ه‌ جزئیات کتاب در پایگاه اطلاع‌رسانی کتابخانهٔ ملی جمهوری اسلامی ایران]اک‍ن‍ون‌|بازبینی=2018-05-13}}</ref>
* «شکسپیر در پرتو هنر عرفانی»، مارتین لینگز، ۱۳۶۵<ref name="nlai11">[{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=fa|تاریخ=|وب‌گاه=سازمان اسناد و كتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران|نشانی=http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/547551 صفحهٔ جزئیات کتاب|عنوان=ش‍ک‍س‍پ‍ی‍ر در پایگاهپ‍رت‍و اطلاع‌رسانیه‍ن‍ر کتابخانهٔ ملی جمهوری اسلامی ایران]ع‍رف‍ان‍ی‌|بازبینی=2018-05-13}}</ref>
* «شورش عشایری فارس: ۱۳۰۷–۱۳۰۹ ه. ش»، بابک بیات، ۱۳۶۵<ref name="nlai12">[{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=fa|تاریخ=|وب‌گاه=سازمان اسناد و كتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران|نشانی=http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/572602|عنوان=ش‍ورش‌ ع‍ش‍ای‍ری‌ صفحهٔف‍ارس‌: جزئیات۱۳۰۷ کتاب- در۱۳۰۹ پایگاه اطلاع‌رسانیه‍. کتابخانهٔ ملی جمهوری اسلامی ایران]ش‌|بازبینی=2018-05-13}}</ref>
* «صد سند از آلمان هیتلری: انگیزه‌های جنگ جهانی دوم»، سرویس اطلاعاتی آلمان، ۱۳۶۳<ref name="nlai13">[{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=fa|تاریخ=|وب‌گاه=سازمان اسناد و كتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران|نشانی=http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/567029|عنوان=ص‍د س‍ند صفحهٔاز جزئیاتآل‍م‍ان‌ کتابه‍ی‍ت‍ل‍ری‌: دران‍گ‍ی‍زه‌ه‍ای‌ پایگاهج‍ن‍گ‌ اطلاع‌رسانیج‍ه‍ان‍ی‌ کتابخانهٔ ملی جمهوری اسلامی ایران]دوم‌|بازبینی=2018-05-13}}</ref>
* «فارابی و سیر شهروندی در ایران»، محمدمنصور فلامکی، ۱۳۶۷<ref name="nlai14">[{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=fa|تاریخ=|وب‌گاه=سازمان اسناد و كتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران|نشانی=http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/515936|عنوان=ف‍اراب‍ی‌ و صفحهٔس‍ی‍ر جزئیات کتابش‍ه‍رون‍دی‌ در پایگاه اطلاع‌رسانی کتابخانهٔ ملی جمهوری اسلامی ایران]ای‍ران‌|بازبینی=2018-05-13}}</ref>
* «[[فتوح البلدان]]، ''[[احمدبن یحیی بلاذری]]''، ۱۳۶۷<ref name="nlai15">[{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=fa|تاریخ=|وب‌گاه=سازمان اسناد و كتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران|نشانی=http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/529782|عنوان=ف‍ت‍وح‌ صفحهٔ جزئیات کتاب در پایگاه اطلاع‌رسانی کتابخانهٔ ملی جمهوری اسلامی ایران]ال‍ب‍ل‍دان‌|بازبینی=2018-05-13}}</ref>
* «کتاب‌شناسی نگارگری ایران: از آغاز تا هزار وسیصدوپنجاه‌وهفت خورشیدی؛ نقاشی...»، [[محمد گلبن]]، ۱۳۶۳<ref name="nlai16">[{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=fa|تاریخ=|وب‌گاه=سازمان اسناد و كتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران|نشانی=http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/499068|عنوان=ک‍ت‍اب‍ش‍ن‍اس‍ی‌ ن‍گ‍ارگ‍ری‌ صفحهٔای‍ران‌، جزئیاتاز کتابآغ‍از درت‍ا پایگاهه‍زار اطلاع‌رسانیو کتابخانهٔس‍ی‍ص‍د ملیو جمهوریپ‍ن‍ج‍اه‌ اسلامیو ایران]ه‍ف‍ت‌ خ‍ورش‍ی‍دی‌؛ ن‍ق‍اش‍ی‌ ...|بازبینی=2018-05-13}}</ref>
* «گزیدهٔ [[ریگ‌ودا]]: قدیمی‌ترین سرودهای آریائی هند» ، [ویرایش ۲]، ''[[محمدرضا جلالی نائینی]]''، ۱۳۶۷<ref name="nlai17">[{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=fa|تاریخ=|وب‌گاه=سازمان اسناد و كتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران|نشانی=http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/566396|عنوان=گ‍زی‍ده‌ ری‍گ‌ودا: صفحهٔق‍دی‍م‍ی‍ت‍ری‍ن‌ جزئیاتس‍روده‍ای‌ کتابآری‍ائ‍ی‌ در پایگاه اطلاع‌رسانی کتابخانهٔ ملی جمهوری اسلامی ایران]ه‍ن‍د|بازبینی=2018-05-13}}</ref>
* «گزیدهٔ سرودهای ریگودا» ، [ویرایش ۳]، ''[[محمدرضا جلالی نائینی]]''، ۱۳۷۲<ref name="nlai18">[{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=fa|تاریخ=|وب‌گاه=سازمان اسناد و كتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران|نشانی=http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/894477|عنوان=گ‍زی‍ده‌ س‍روده‍ای‌ صفحهٔ جزئیات کتاب در پایگاه اطلاع‌رسانی کتابخانهٔ ملی جمهوری اسلامی ایران]ری‍گ‌ودا|بازبینی=2018-05-13}}</ref>
* «مجلس تماشاخانه: به‌تربیت‌آوردن دختر تندخوی»، ''[[ویلیام شکسپیر]]''، ۱۳۶۴<ref name="nlai19">[{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=fa|تاریخ=|وب‌گاه=سازمان اسناد و كتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران|نشانی=http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/540199|عنوان=م‍ج‍ل‍س‌ ت‍م‍اش‍اخ‍ان‍ه‌: صفحهٔب‍ه‌ جزئیاتت‍رب‍ی‍ت‌ کتابآوردن‌ دردخ‍ت‍ر پایگاه اطلاع‌رسانی کتابخانهٔ ملی جمهوری اسلامی ایران]ت‍ن‍دخ‍وی‌|بازبینی=2018-05-13}}</ref>
* «مجمع‌البحرین»، [[داراشکوه بابری]]، ''[[محمدرضا جلالی نائینی]]''، ۱۳۶۶<ref name="nlai20">[{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=fa|تاریخ=|وب‌گاه=سازمان اسناد و كتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران|نشانی=http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/560468 صفحهٔ جزئیات کتاب در پایگاه اطلاع‌رسانی کتابخانهٔ ملی جمهوری اسلامی ایران]|عنوان=م‍ج‍م‍ع‌‌ال‍ب‍ح‍ری‍ن‌|بازبینی=2018-05-13}}</ref>
* «محاکمهٔ محاکمه‌گران: عاملان کشتار ''[[سیدحسن مدرس]]''، ''[[فرخی یزدی]]''، ''[[تقی ارانی]]''، ''[[سردار اسعد بختیاری]]''»، ''[[محمد گلبن]]''، ۱۳۶۳<ref name="nlai21">[{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=fa|تاریخ=|وب‌گاه=سازمان اسناد و كتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران|نشانی=http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/514970|عنوان=م‍ح‍اک‍م‍ه‌ م‍ح‍اک‍م‍ه‌گ‍ران‌: صفحهٔع‍ام‍لان‌ جزئیاتک‍ش‍ت‍ار کتابس‍ی‍د درح‍س‍ن‌ پایگاهم‍درس‌، اطلاع‌رسانیف‍رخ‍ی‌ کتابخانهٔی‍زدی‌، ملیت‍ق‍ی‌ جمهوریاران‍ی‌، اسلامیس‍ردار ایران]اس‍ع‍د ب‍خ‍ت‍ی‍اری‌|بازبینی=2018-05-13}}</ref>
* «هزار پله به دریا مانده‌است»، ''[[احمدرضا احمدی]]''، ۱۳۶۴<ref name="nlai22">[{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=fa|تاریخ=|وب‌گاه=سازمان اسناد و كتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران|نشانی=http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/560463|عنوان=ه‍زار پ‍ل‍ه‌ صفحهٔب‍ه‌ جزئیاتدری‍ا کتابم‍ان‍ده‌ در پایگاه اطلاع‌رسانی کتابخانهٔ ملی جمهوری اسلامی ایران]اس‍ت‌|بازبینی=2018-05-13}}</ref>
* «هفت برگ گل از گلستانه: هفت خط شکسته‌نستعلیق»، [[علی‌اکبر گلستانه]]، ۱۳۶۵<ref name="nlai23">[{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=fa|تاریخ=|وب‌گاه=سازمان اسناد و كتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران|نشانی=http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/577177|عنوان=ه‍ف‍ت‌ ب‍رگ‌ صفحهٔگ‍ل‌ جزئیاتاز کتابگ‍ل‍س‍ت‍ان‍ه‌ دره‍ف‍ت‌ پایگاهخ‍ط اطلاع‌رسانیش‍ک‍س‍ت‍ه‌ کتابخانهٔ ملی جمهوری اسلامی ایران]ن‍س‍ت‍ع‍ل‍ی‍ق‌|بازبینی=2018-05-13}}</ref>
* «همینگوی»، فرناندا پیوانو، ۱۳۶۸<ref name="nlai24">[{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=fa|تاریخ=|وب‌گاه=سازمان اسناد و كتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران|نشانی=http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/540306 صفحهٔ جزئیات کتاب در پایگاه اطلاع‌رسانی کتابخانهٔ ملی جمهوری اسلامی ایران]|عنوان=ه‍م‍ی‍ن‍گ‍وی‌|بازبینی=2018-05-13}}</ref>
* «[[یی‌چینگ]]، یا، کتاب تقدیرات: کهن‌ترین کتاب حکمت و فال‌نامهٔ چینی»، ''[[آلفرد داگلاس]]''، ۱۳۶۲<ref name="nlai25">[{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=fa|تاریخ=|وب‌گاه=سازمان اسناد و كتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران|نشانی=http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/558707|عنوان=ی‍ی‌چ‍ی‍ن‍گ‌، ی‍ا، صفحهٔک‍ت‍اب‌ جزئیاتت‍ق‍دی‍رات‌، کتابک‍ه‍ن‌ت‍ری‍ن‌ درک‍ت‍اب‌ پایگاهح‍ک‍م‍ت‌ اطلاع‌رسانیو کتابخانهٔف‍ال‍ن‍ام‍ه‌ ملی جمهوری اسلامی ایران]چ‍ی‍ن‍ی‌|بازبینی=2018-05-13}}</ref>
 
== جستارهای وابسته ==
سطر ۱۸۰ ⟵ ۱۷۸:
 
== منابع ==
* {{یادکرد کتاب | نام خانوادگی = جواهری گیلانی| نام = محمدتقی| پیوند نویسنده = شمس لنگرودی| عنوان = تاریخ تحلیلی شعر نو| جلدها = ۴| ویرایش = دوم|مکان=|صفحات=| سال = ۱۳۷۷| ناشر = [[نشر مرکز]]| مکان انتشارات = تهران| شابک = ۹۶۴-۳۰۵-۳۷۴-۱}}
* {{یادکرد ژورنال | نام خانوادگی =اصلانی| نام =محمدرضا (مصاحبه‌شونده)| نام خانوادگی۲ =منصوری| نام۲ =(مصاحبه‌کننده) مریم| عنوان =دیدن جهان مرا منقلب می‌کند: گفتگو با محمدرضا اصلانی به بهانهٔ تجدید چاپ مجموعه اشعارش| ژورنال =[[روزنامه اعتماد|روزنامهٔ اعتماد]]؛ صفحهٔ ادبیات| شماره = ۲۲۶۵| سال =۱۳۹۰| ماه =سه‌شنبه ۲۹ شهریور| صفحه = | تاریخ بازبینی =۲۳ دسامبر ۲۰۱۱| پیوند =http://www.etemaad.ir/Released/90-06-29/214.htm#181893| پیوند بایگانی =http://www.webcitation.org/61tjceeEt| تاریخ بایگانی =۲۳ دسامبر ۲۰۱۱}}
* {{یادکرد ژورنال | نام خانوادگی =اسدی کیارس| نام =داریوش| عنوان =سهم موج نو از محمدرضا اصلانی| ژورنال =[[روزنامه اعتماد|روزنامهٔ اعتماد]]؛ صفحهٔ ادبیات| شماره = ۲۲۶۵|ناشر=|تاریخ=| سال =۱۳۹۰| ماه =سه‌شنبه ۲۹ شهریور| صفحه = |زبان=| تاریخ بازبینی =۲۳ دسامبر ۲۰۱۱|شاپا=|doi=| پیوند =http://www.etemaadmagiran.ircom/Released/90-06-29/214npview.htm#181893asp?ID=2361347|تاریخ دسترسی=| پیوند بایگانی =http://www.webcitation.org/61tjceeEt| تاریخ بایگانی =۲۳ دسامبر ۲۰۱۱}}
* http://www.sourehcinema.com/People/People.aspx?Id=138112190605
 
== پیوند به بیرون ==