ویکی‌پدیا:محتوای غیرآزاد: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ←جایگزینی با [[وپ:اشتباه|اشتباهیاب]]: برشورها⟸بروشورها |
|||
خط ۴:
هدف ویکی‌پدیا این است که دانشنامه‌ای با [[جنبش فرهنگ آزاد|محتوای آزاد]] باشد. با این تعریف از '''[[محتوای آزاد]]''' که محتوایی است که محدودیت‌های حق تکثیر (کپی رایت) را ندارد. محدودیت‌هایی شامل حق باز پخش آن، مطالعه و دست‌کاری و بهبود آن یا استفاده از آن '''به هر منظوری''' و '''در هر رسانه‌ای'''، حتی استفاده '''تجاری'''. اما در زبان انگلیسی کلمهٔ آزاد (free) با دو معنای «رایگان» و «آزاد» به کار می‌رود که دو معنای کاملاً متفاوت می‌باشند. تصاویری که به رایگان در اینترنت قرار دارند ممکن است همچنان برای ویکی‌پدیا مناسب نباشند. هر محتوایی که دارای شرایط لازم نباشد، '''غیرآزاد''' شمرده می‌شود، مانند تصاویر «تنها برای استفادهٔ غیر تجاری»، تصاویر دارای مجوز «تنها برای استفاده در ویکی‌پدیا» یا تصاویر کاملاً شامل حق تکثیر.
[[foundation:Resolution:Licensing policy|سیاست مجوزهای بنیاد ویکی‌مدیا]] ایجاب می‌کند تمام چیزهایی که در ویکی‌پدیا میزبانی می‌شود «محتوای آزاد» باشد. هرچند استثناهایی هم هست. این سیاست به پروژه‌های ویکی‌مدیا اجازه می‌دهد یک ''سیاست دکترین معافیت'' بپذیرند که استفاده از محتوای غیر آزاد را در حدودی که سخت‌گیرانه تعریف شده‌است مجاز بداند. در بعضی شرایط، پیدا کردن یک تصویر آزاد برای موضوعی خاص ممکن نیست. در این موارد محتویات غیرآزاد می‌توانند در ویکی‌پدیا استفاده شوند اما تنها تحت اصول [[استفاده منصفانه]]. استفاده از محتوای غیرآزاد در ویکی‌پدیا باید از استانداردهایی که از روی قصد سختگیرانه‌تر از [[قانون حق تکثیر آمریکا]] تعریف شده‌اند پیروی کند. این ضوابط در ادامه
قبل از هر چیز، برای این که از اثری بتوان استفاده منصفانه کرد، باید این اثر در کشوری تولید شده‌باشد که قوانین آن اجازهٔ استفادهٔ منصفانه از آن نوع محتوا را بدهد. قوانین کشور محل تولید اثر، بر سیاست استفاده منصفانه در ویکی‌پدیا ارجح است.<ref>برای سابقه موضوع به [[بحث ویکی‌پدیا:محتوای غیر آزاد]] و [[ویکی‌پدیا:نظرخواهی برای اجرای سیاست‌نامه استفاده منصفانه برای اثرهای تولید شده در ایران]] رجوع کنید.</ref>
خط ۱۶:
== استفاده‌های قابل قبول ==
=== متن ===
نقل قول مختصری از یک متن دارای حق تکثیر را می‌توان به این منظورها به کار برد: روشن کردن یک مطلب، برپا کردن یک متن یا زمینه یا نسبت دادن یک دیدگاه یا ایده. متن دارای حق تکثیر که به صورت کلمه به کلمه استفاده می‌شود باید با علامت نقل قول یا نشانه‌گذاری ویژه باشد مثل نقل قول بلوکی هر تغییری نسبت به متن اصلی باید به روشنی مشخص شده باشد، مثل [براکت] برای بخش‌های افزوده و نشان حذف (...) برای بخش‌های زدوده شده؛ و تأکید هم باید بعد از علامت نقل مشخص شود مثل: «(تأکید اضافه
=== صدا ===
خط ۴۶:
=== تصویر ===
# تصویر افراد زنده، گروه‌های فعال، و بناهای پابرجا؛ که یک عکس جدید آزاد باید جایگزین آن شود. (که تقریباً همواره امکان‌پذیر است) با همان هدف دانشنامه‌ای یک تصویر غیرآزاد استفاده می‌شود. این شامل تصاویر تبلیغاتی غیرآزاد می‌شود. ''استثنا:'' در مورد افراد بازنشسته‌ای که عمده شهرت‌شان به خاطر فعالیت در زمان جوانی است، استفاده از تصاویر دارای حق‌تکثیر و قدیمی آنها به صورت منصفانه توجیه
#: ''توجه:'' در مورد آثاری که نخستین بار در ایران منتشر شده‌اند استفاده منصفانه منحصر به معرفی و نقد خود تصویر است؛ بنابراین حتی اگر از فرد یا بنایی نتوان تصویری آزاد فراهم نمود، باز هم نمی‌توان از نگاره‌های ایرانی غیرآزاد، برای مقاله آن فرد یا بنا استفاده نمود. همچنین زمانی که نگاره‌ای آزاد (با دوربین ویرایشگر ویکی‌پدیا) از یک شی دارای حق تکثیر (مثلا مجسمه‌ای که سازنده‌اش در قید حیات است) گرفته می‌شود، این تصویر در مجموع غیرآزاد محسوب می‌شود و فقط می‌تواند در مقاله‌ای که مربوط به معرفی و نقد همان اثر هنری یا سازنده آن است، آورده شود. در این مورد تفاوتی میان آثار هنری ایرانی و خارجی وجود ندارد.
# جلد یکی از آلبوم‌ها به عنوان بخشی از آلبوم‌شناسی، همانطور که در بالا گفته شد.
| |||