تاجیک‌های چین: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲:
|group= تاجیک‌های چین
|image=[[File:新疆塔吉克族牧民.jpg|250px]]
|pop=41,028 (Xinjiang of China)<ref>{{Cite web|url= http://www.china.org.cn/english/features/EthnicGroups/136950.htm|title=The Tajik Ethnic Group|accessdate=2007-12-10|date=June 21, 2005|publisher=China.org.cn}}</ref> 1,000۱٬۰۰۰~2,000 (Sarikoli in [[Tajikistan]])<ref>{{Cite journal|title=Research on Bilingual Phenomenon of Tajiks in Kashgar Prefecture|journal=Language and Translation|issn=1001-0823|author=Pam Arlund|year=2000|issue=1|volume=61|pages=12|id=|url=http://www.xjass.com/ls/content/2008-11/15/content_40826.htm|accessdate=2009-03-27|deadurl=yes|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110718131543/http://www.xjass.com/ls/content/2008-11/15/content_40826.htm|archivedate=2011-07-18|df=}}</ref>
|popplace=[[شهرستان خودمختار تاشکورگان تاجیک]]
|langs=[[زبان سریکالی|سریکالی]] (اکثریت)، [[زبان وخی|وخی]] (اقلیت)، [[زبان ماندارین|ماندارین]]
خط ۹:
}}
{{تاجیک‌ها}}
'''تاجیک‌های چین''' (در چینی: Tǎjíkè Zú) گروهی از [[مردمان ایرانی‌تبار|مردمی ایرانی تبارایرانی‌تبار]] هستند که در خاک [[چین]] بسر می‌برند. این قوم هرچند در چین تاجیک نامیده می‌شوند اما در واقع هم‌تبار با [[پامیری|پامیری‌های]]‌های تاجیکستان و افغانستان هستند. بیشتر آنها به [[زبان سریکالی]] و عده کمتری به [[زبان وخی]] سخن می‌گویند که هر دو به گروه [[زبان‌های پامیری]] در شاخه [[زبان‌های ایرانی شرقی]] تعلق دارند. این قوم یکی از ۵۶ ملیت به رسمیت شناخته شده توسط دولت چین بشمار می‌رود و جمعیتی حدود ۵۰ هزار نفر را شامل می‌شود.
 
== تاریخچه ==
در متون کهن [[چینی]] به این قوم اشاره شده‌است. در سلسلهٔ [[تانگ]] تاجیک‌های چین با عنوان «چینا دوا گوتراً» معرفی شده‌اند.<ref>[http://scholar.ilib.cn/A-QCode~xjsklt200603027.html 塔吉克族的爱国主义传统-作者:房若愚,葛丰交,-《新疆社科论坛TRIBUNE OF SOCIAL SCIENCES IN XINJIANG》-2006<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref> برخی‌ها ایشان را از سرزمین [[هان]] معرفی کرده‌اند. در این باب افسانه‌ای قدیمی رایج است که ورود ایشان به چین از دورهٔ ازدواج شاهنشاه [[ایران باستان]] با ملکه‌ای چینی بوده استبوده‌است.<ref name="ReferenceA">Through the Unknown Pamirs; the Second Danish Pamir Expedition ۱۸۹۸1898-۹۹99 By Ole Olufsen</ref> در [[توپراق قلعه]] و نیز در همان شرق چین آثار و متونی از سده‌های میانه بدست آمده که به [[سکایی میانه]] یا ختنی مشهورند. زبان آن متون که بیشتر به خط [[سنسکریت]] یا چینی نوشته شده‌اند زبانی مرده به حساب می‌آید که از [[زبان‌های ایرانی شرقی]] معرفی شده‌است. برخی زبان شناسان زبان امروزی مردم [[پامیری]] را بازماندهٔ زبان سکایی میانه یا همان [[ختنی]] می‌دانند. اگر اینگونه باشد ایشان همان اقوام [[سکا|سکایی]] هستند که چندی پیش از میلاد از نواحی شمالی [[ایران زمین]] به سوی شمال [[هند]] و شرق چین کوچ کردند.
 
== پژوهش‌های مردم‌شناسی ==
تاجیک‌های چین بیشتر در منطقهٔ [[سین کیانگ]] و [[تاشکورگان|تاشقورقان]] ساکن هستند و پژوهش‌ها نشان داده که از تبار ایرانیان شرقی بوده و بیش از [[تاجیک|تاجیک‌های]]‌های تاجیکستان با وخی‌ها و [[شغنی|شغنی‌ها]]‌ها خویشاوندی دارند. خصوصیات چهره‌ای و ظاهری تاجیک‌های چین بیشتر شبیه به مردم ایرانی‌تبار است اما در اثر سده‌ها مجاورت و امتزاج با زردپوستان ترک و چینی عده‌ای از آنان چهره‌ای شبیه چینی‌ها را نشان می‌دهند. آورل آستین و برخی دیگر از پژوهشگران ایشان را [[ساریکولی|ساریکولی‌ها]]‌ها قلمداد کرده‌اند.<ref>The Heart of a Continent - Younghusband -...an encampment belonging to a Sarikoli, who very kindly asked me to have some refreshment... (pg ۲۴۲242)</ref> برخی دیگرآنها را تاجیک‌های کوهستانی خوانده<ref name="ReferenceA" /> و دانشمندانی دیگر همچون رابرت شاو تاجیک‌های چین را نژادی ممزوج از ساریکولی و وخی عنوان می‌کنند.
 
== زبان و مذهب ==