لامپ خلأ: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
←استفاده در رایانههای نخستین: اصلاح تایپی برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
ابرابزار |
||
خط ۱۶:
|تاریخ بازچاپ=
|سرواژه= لامپ خلأ
}}</ref> {{انگلیسی|vacuum tube}} در آمریکای شمالی '''تیوب الکترون'''، یا '''لامپ گرمایونی''' یا '''لامپ'''، افزارهای است که حرکت [[الکترون]]ها را در محیط نزدیک به [[خلأ]] تشدید میکند یا تغییر میدهد یا [[نشانک الکترونیک]] در حرکت الکترونها
به زبان ساده لامپ خلأ، افزارهای است که [[جریان الکتریکی]] را میواپاید (تقویت یا کاهش میدهد). ایرادهای لامپهای خلأ، حجم بزرگ آنها، عدم اطمینان و گرمای شدیدی است که هیتر یا فیلامنت داخل آن ایجاد میکند. بازهم سادهتر میتوان گفت که لامپ خلأ وسیلهای است حاوی تعدادی الکترود که درون یک محفظه خالی از هوا قرار داده شدهاند. وظیفه لامپ خلأ کنترل جریان میان الکترودهای مزبور است. عملکرد لامپ خلأ متکی بر اثر انتشار ترمویونی الکترونها از یک فیلامان داغ یا یک کاتد گرم شدهاست. آزاد نمودن الکترونهای یک جسم یا یک ماده با افزایش دمای آن جسم. این موضوع به ویژه در مورد اجسام فلزی صدق نموده و با توجّه به آنکه درون فلزات به صورت ذاتی الکترونهای آزاد وجود دارد، میتوان با حرارت دادن به فلز، الکترونهای مزبور را وادار نمود تا از سطح فلز جدا شوند. در واقع گرما باعث افزایش انرژی جنبشی الکترونهای مزبور شده و در نهایت، این انرژی میتواند الکترونها از درون فلز به بیرون آن پرتاب نماید. نباید فراموش کرد میزان انرژی لازم برای این کار در فلزات مختلف با هم تفاوت داشته و کمترین انرژی مربوط به فلزات گروه قلیایی خاکی و به ویژه، باریم و استرنسیم میباشد. اثر ترمویونی در سال ۱۸۷۳میلادی توسط یک فیزیکدان بریتانیایی به نام فردریک گوتری Frederick Guthrie گزارش شد.
خط ۲۲:
لامپهای خلأ در پیدایش فناوری الکترونیک که باعث تجاری شدن [[رادیو]]، [[تلویزیون]]، [[رادار]]، دستگاههای تقویت صوت، شبکههای بزرگ تلفنی، گونههای نوین رایانههای رقمی و پردازندههای صنعتی شد، نقش مهمّی داشتند. در بسیاری از کاربردها، عنصرهای حالت جامد، مانند [[ترانزیستور]]ها و دیگر عنصرهای نیمهرسانا، جایگزین لامپهای خلأ شدهاند.
لامپهای خلأ در حالتهای گوناگون مانند [[دیود Diode یا دوقطبی]]، [[تِریود Triode یاسه قطبی]]، [[تترود Tetrodeیا چهار قطبی]]، [[پنتود Pentode یا پنج قطبی]]، [[هگزود Hexode یا شش قطبی]]، [[هپتود Heptode یا هفت قطبی]] و ترکیبی از لامپهای مزبور ساخته شدهاند. نباید لامپهای مورد استفاده در رادار و امواج مایکروویو (ریزموج) مانند مگنترون و کلایسترون را از نظر دور داشت. زیرا این لامپها نیز در همین گروه لامپهای خلأ قرار میگیرند. لامپهای اشعه کاتدیک که در ضفحات نمایش رایانه و تلویزیون به کار برده
== تِریود Triode یا لامپ سه قطبی ==
خط ۲۸:
== استفاده در رایانههای نخستین ==
لامپ خلأ در رایانههای نخستین به عنوان وسیله کلیدزنی میان مدارات درون رایانه استفاده میشد؛ به این معنا که پودمان یا بخشی را روشن و خاموش میکرد. در واقع لامپهای خلأ در آن زمان برای ایجاد گیتهای منطقی یا Logical Gates به کار برده میشدند. به همین دلیل هم رایانههای اولیه ممکن بود که از تعداد بیشماری (بیش از هزار عدد) لامپ خلأ، استفاده کنند. همین موضوع دلیلی بر مصرف انرژی برق زیاد در رایانههای نخستین است
== منابع ==
|