مهرنرسه: تفاوت میان نسخه‌ها

[نسخهٔ بررسی‌شده][نسخهٔ بررسی‌شده]
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز تنظیمات نسخهٔ پایدار را برای «مهرنرسه» قرار داد: مقالهٔ خوب [بازبینی خودکار: نیازمند دسترسی «autoconfirmed»]
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۲:
| خویشاوندان سرشناس =پسران:{{سخ}}[[زروان‌داد|زُروان‌داد]]{{سخ}}کاردار{{سخ}}[[ماه‌گشنسپ|ماه‌گُشنَسپ]]
}}
'''مِهرنَرسه''' یا '''مِهرنَرسی'''، [[وزرگ فرمذار|وُزُرگ فَرمَذار]] [[شاهنشاهی ساسانی]] در دورهٔ پادشاهی چندین شاه از جمله [[یزدگرد یکم]]، [[بهرام پنجم]]، و [[یزدگرد دوم]] و احتمالاً [[پیروز یکم]] از حدود ۴۲۰ تا ۴۶۰ میلادی بوده‌است. وی از [[خاندان اسپندیاذ]] بود و در سدهٔ چهارم میلادی در [[اردشیر خوره]] به‌دنیا آمد و دارای ۳ پسر به‌نام‌های [[زروان‌داد|زُروان‌داد]]، کاردار و [[ماه‌گشنسپ|ماه‌گُشنَسپ]] بود.
 
مهرنرسه در زمان پادشاهی یزدگرد یکم به مقام وزرگ فرمذار منصوب شد و این انتصاب پس از آن بود که [[مسیحیت|مسیحیان]] به تخریب [[آتشکده|آتشکده‌های زرتشتی]] روی آوردند و آزار و اذیت مسیحیان در شاهنشاهی ساسانی گسترش یافت. مهرنرسه در دوران پادشاهی بهرام گور، در طول مذاکرات با [[امپراتوری روم|رومی‌ها]] که به پیمان صلح سال ۴۲۲ میلادی انجامید، نقشی فعال داشته‌است. وی همچنین در دورهٔ پادشاهی یزدگرد دوم، نمایندهٔ شاهنشاهی ساسانی در مذاکرات با رومی‌ها برای پرداخت هزینه‌های [[دربند (روسیه)|گذرگاه دربند]] بود و هنگامی که یزدگرد برای مقابله با [[هپتالیان]]، محل اقامت خود را به شرق ایران انتقال داد، مهرنرسه عهده‌دار کارهای شاهنشاهی بود. وی در همین زمان به وضعیت مذهبی [[ارمنستان بزرگ|ارمنستان]] رسیدگی کرد، که اقدامات او زمینه‌ساز بروز [[نبرد آوارایر]] بین ساسانیان و [[مردم ارمنی|ارمنیان]] شد. مهرنرسه در دورهٔ پادشاهی پیروز به‌علت گرایش به [[آیین زروانی]] مورد نقد قرار گرفته‌بود، ولی از منصبش عزل نشد.
خط ۴۰:
{{اصلی|وزرگ فرمذار}}
مهرنرسه توانسته‌بود بلندپایه‌ترین مقام در سلسله‌مراتب اداری شاهنشاهی ساسانی در سدهٔ پنجم میلادی، یعنی مقام [[وزرگ فرمذار]] را به‌دست آورد.<ref name=":0">{{پک|Daryaee|2012|ک=Mehr‐Narseh|کد زبان=en}}</ref>
 
دو موضوع در زندگی حرفه‌ای مهرنرسه به‌عنوان وزرگ فرمذار برجسته است: سیاست‌های داخلی وی و مذاکراتش به‌عنوان نمایندهٔ شاهنشاهی ساسانی با امپراتوری روم و سیاست او نسبت به ارمنستان و مسیحیان آن سرزمین.<ref name=":1">{{پک|Daryaee|2012|ک=Mehr‐Narseh|زبان=en}}</ref> در [[منبع‌شناسی تاریخ ساسانی#یونانی - رومی|منابع رومی]]، به‌جز [[سقراط اسکولاستیکوس]] (VII.18) با نام مهرنرسه روبه‌رو نمی‌شویم. اسکولاستیکوس به «نرسه» اشاره می‌کند، اما او بیش‌تر وظیفه‌ای نظامی نزدیک به پنددهنده و مشاور شاه ایران را دارد.<ref>{{پک|Greatrex|Lieu|2002|ک=Roman Eastern Frontier|ص=39|زبان=en}}</ref> وظیفهٔ مهرنرسه با توصیف [[محمد بن جریر طبری|طبری]] از وزرگ فرمذار شرح داده شده‌است: «کسی که مردمان و ارتش را برای رویارویی با رومی‌ها، رهبری می‌کند». در منابع رومی دربارهٔ برنامه‌های کسی به‌نام نرسه علیه [[اردابوریوس]]، فرماندهٔ عالی نظامی که به سرزمین‌های ایرانی حمله کرده‌بود، بحث شده‌است.<ref>{{پک|Greatrex|1993|ک= Wars Between Rome and Persia|ص=2|زبان=en}}</ref>