المجسطی: تفاوت میان نسخه‌ها

'''''المجسطی''''' {{به عربی|اَلْمَجِسْطِيّ‎|al-majisṭiyy}} یا '''مجسطی''' یا '''مجستی''' {{به پهلوی|𐭬𐭢𐭮𐭲𐭩𐭪|magestīg}} مهمترین اثر [[کلاودیوس بطلمیوس|بطلمیوس]] است. این کتاب شامل سیزده مقاله ریاضی و نجومی و حاوی نظریهٔ معروف بطلمیوس درباره حرکت ستاره‌ها و سیارات است. این کتاب در حدود سال ۱۵۰ میلادی تألیف شد است.

نام اصلی این کتاب به یونانی ''Μαθηματικὴ Σύνταξις'' (''ماتماتیکه سینتاکسیس'') به معنی «تألیف ریاضی» است؛ و بعدها آن را به خاطر اهمیت و تأثیر فراوانش ''هه مگاله سینتاکسیس'' به معنی «رساله بزرگ» خواندند. نام عربی آن از [[صفت عالی]] کلمه «مگاله» در یونانی که «مگیسته»، به معنی بزرگ‌ترین، باشد گرفته شده و در عربی آن را ''المجسطی'' می‌نویسند. در فارسی نیز بیشتر به «''المجسطی''» و گاه به «''مجسطی''» مشهور است. نام المجسطی برگرفته از واژه فارسی میانه '''مگستیگ''' {{به پهلوی|𐭬𐭢𐭮𐭲𐭩𐭪|magestīg}} بوده که خود برگرفته از یونانی کهن «'''مِگیستِی'''» {{به یونانی باستان|μεγίστη|megístē}}به معنای «مهست و بزرگترین» است<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=en|تاریخ=|وب‌گاه=ویکی‌واژه انگلیسی|نشانی=https://en.wiktionary.org/wiki/almagest|عنوان=مدخل «almagest»}}</ref>. واژه یادشده فارسی میانه در نوشته «[[نامه‌های منوچهر]]» به همراه نام [[زیج هندی|زیگ هندی]] و [[زیج شاه|زیگ شهریار]] آمده است.