زبان ییدیش: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
Zuzka Bartik (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۲:
{{لحن نامناسب}}
'''ییدی'''، '''ییدیش''' یا '''یـِدیشی''' (یدیشی: ייִדיש)، [[زبان آلمانی|آلمانی]] و [[زبان لهستانی|لهستانی]]: Jiddisch، {{به روسی|Идиш}}، {{به اوکراینی|Їдиш}}، [[زبان فرانسوی|فرانسوی]] و [[زبان انگلیسی|انگلیسی]] و [[زبان ایتالیایی|ایتالیایی]]: Yiddish، {{به لاتین|Iudaeogermanica}} نامِ [[زبان]]ی است که برای نزدیک به هزار سال، [[زبان مادری|زبانِ مادری]] و گاه، تنها زبانِ بعضی جوامعِ [[یهودیان|یهودیانِ]] [[اشکنازی]] بود که در [[اروپای شرقی]] و مرکزی میزیستند. یِیدی در میانِ فرهنگِ اشکنازی، از حدودِ سدهٔ دهمِ میلادی در کرانههای [[راین]] پا گرفت و سپس گسترده شده در مرکز و خاورِ اروپا و آمیختن اش با [[زبانهای اسلاوی]] آن را به شرقی و غربی شاخه کرد. یدیشی راستی را، از لهجههای جنوبِ شرقیِ آلمانیِ میانهٔ علیا شاخه شد و در کنارِ دیگر [[زبانهای آلمانی]]، شاخهای از زیرخانوادهٔ [[زبانهای ژرمنی]] است که با [[الفبای عبری]] نوشته میشود.<ref>[[گیلعاد زاکرمن|Ghil'ad Zuckermann]], 2014, [https://www.degruyter.com/downloadpdf/j/ijsl.2014.2014.issue-226/ijsl-2014-frontmatter226/ijsl-2014-frontmatter226.pdf ''Jewish Language Contact''] (=''International Journal of the Sociology of Language'' 226).</ref><ref>[[گیلعاد زاکرمن|Ghil'ad Zuckermann]], 2003, [[w:en:Language Contact and Lexical Enrichment in Israeli Hebrew|''Language Contact and Lexical Enrichment in Israeli Hebrew'']], [https://www.palgrave.com/gp/book/9781403917232 Palgrave Macmillan] (ISBN 9781403917232 / ISBN 978140338695)</ref>
در بارهٔ یدیشی دانستن، رابطهٔ مستقیم دارد با آگاهی در بارهٔ اشکنازیها. بر خلافِ دیگر زبانها که [[گویشور]]ان آنها، باشندگانِ زادبومی ویژه یا شهروندانِ [[ملیت]]ی معلوم اند، یدیشی را- در بیشتر سالهای عمر اش- یهودیانی در سراسرِ جهان، به کار میبردهاند، با ملیتهای گوناگون. اگرچه یدیشی در میانِ یهودیانِ [[آمریکا]] کمابیش از رواج افتاده و در [[روسیه]] نیز رو به نابودی است و از همین رو، میانهٔ سدهٔ بیستمِ میلادی([[چهاردهمِ هجری]])، روزگارِ مرگِ یِدیشی نامیده شده؛ با این همه، هنوز در میانِ برخی از [[گروههای یهودی]]، به عنوانِ زبانِ مادری، به آن سخن گفته میشود.
|