حرم امام رضا: تفاوت میان نسخه‌ها

[نسخهٔ بررسی‌شده][نسخهٔ بررسی‌شده]
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
←‏سرداب: ویرایش و تصحیح
خط ۲۱۵:
 
=== سرداب ===
در گذشته کف حرم نسبت به سطح زمین اطراف حدود دو متر گودتر بوده‌است و با توجه به بالاترآمدن کف حرم در طول دوران‌های مختلف این اختلاف شدیدتر شده و باعث شده که یک سرداب (زیرزمین) شکل گیرد. مدفن علی بن موسی الرضا حدود سه متر در زیر ضریح اصلی که در طبقه همکف حرم موجود است، در سرداب واقع شده‌است که سقف سرداب همان کف طبقه همکف حرم فعلی است. زمان دقیق به‌وجودآمدن سرداب مشخص نیست، ولی بر اساس شواهد موجود سرداب پس از محوشدن سنگ قبر هارون در سده هشتم ه‍.ق به‌وجود آمده‌است. [[عباس فیض‌ قمی]]، نویسندهٔ کتاب بدر فروزان{{چه کسی}} ذکر می‌کند: «اصل مرقد شریف در سرداب قرار گرفته‌است که سقف آن سطح زمین حرم یعنی زیر ضریح را تشکیل می‌دهد… و تردیدی نیست که سرداب در سده‌های پنجم و ششم ه‍.ق نبوده‌است.»<ref>{{پک|عالم‌زاده|۱۳۹۴|ک=حرم رضوی به روایت تاریخ|ص=۸۶–۸۷}}</ref>
 
در زمان نصب ضریح پنجم، ضریح مرصع فولادی معروف به نگین‌نشان را — که در زیر ضریح چهارم قرار داشت — به سرداب انتقال دادند، به نحوی که اتصالش با ضریح درون حرم برقرار شد. در گذشته داخل ضریح دریچه‌ای در سمت پایین پا در کف رو به سرداب وجود داشت. در سال ۱۳۷۹ رواق دارالاجابه به مساحت ۱۹۶۵ مطابق با پلان طبقه همکف حرم در زیرزمین ساخته شد که ورود به سرداب را از طریق هشتی واقع در سمت ضلع شرقی مقدور ساخت و دریچهٔ ذکرشده که در کف حرم بود، بسته شد. این رواق ۱٫۶۰ متر پایین‌تر از سطح مدفن واقع شده‌است.<ref>{{پک|عالم‌زاده|۱۳۹۴|ک=حرم رضوی به روایت تاریخ|ص=۸۷–۸۸}}</ref>