خط (نوشتار): تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۲:
# [[خط عربی|عربی]]: العربیة
# [[الفبای عبری|عبری]]: עברית
# [[دبیره‌های براهمایی|برهمایی]] (هندی): हिन्दी
# [[الفبای گعز|گعز]] (اتیوپیایی): ግዕዝ
# [[تهانا]]: ތާނަ
# [[Canadian Aboriginal syllabics|کانادایی]]
 
== جهت نگارش انواع خط ==
خط ۵۶:
 
== تاریخ خط ==
در قدیم یک سلسله و علایمی وجود داشت که تا حدی به حفظ خاطره‌ها و اموری که باید حفظ شوند، کمک می‌کرد، نظیر: [[چوب‌خط]]‌های کوچک [[آلمان|آلمانیهای]] قدیم یا ریسمانهای گره‌خوردهٔ مردمان [[پرو]] از زمان [[اینکاها]] یا گردن بندهای [[صدف|صدفی]] قوم [[ایروکوا]] به نام [[وامپون]] و بالاخره چوب‌خط‌های استرالیایی‌ها.استرالیایی‌ها؛ و برخی از دانشمندان ایرانی‌ها و تمدن سیلیرک را اولین مخترعان حط میدانندمی‌دانند.
 
=== خط تصویری ===
خط ۶۴:
 
=== خط اندیشه نگار ===
روش تصویرنگاری در ابتدا به رسم صورت اشیاء می‌پرداخت، اما بعدها کم کمکم‌کم تصویرها شکل ساده‌تر و نمادین تری به خود گرفتند و برای مفاهیم عاطفی نیز، علائمی قراردادی وضع شد. بدین ترتیب، بشر توانست با تصویر اشیایی شبیه به اندیشه‌ها، به نمایش اندیشه نیز اقدام کند، مثلاً نقش دو پا نشانه راه رفتن و چشم اشک آلود نشانه اندوهگینی بود. این طریق نمایش اندیشه، در [[تاریخ خط|تاریخ خطوط]]، [[خط اندیشه نگار]] {{به انگلیسی|Ideogram}} نام دارد.
 
در دنیای قدیم ما به چهار نوع خط اندیشه نگار برمی‌خوریم به شرح زیر:
خط ۸۷:
{{اصلی|خط اوستایی}}
[[پرونده:Bodleian J2 fol 175 Y 28 1.jpg|بندانگشتی|250px|[[یسنا]]]]
'''خط اوستایی'''، برای نگارش کتاب دینی زرتشتیان به کار رفته و برمبنای خط پهلوی ساسانی اختراع شده‌ استشده‌است. این [[آوانگار|خط آوانگار]] بوده و با ۵۳ یا ۵۸ علامت [[واکه]] و [[همخوان]] از قابلیت نگارش بسیار بالایی برخوردار است. از راست به چپ نوشته می‌شود و به نام‌های [[دین دبیره]]، دین دبیریه، دین دفیره و … هم نامیده می‌شود.
 
از نخستین سده‌های اسلامی چون زبان و خط پهلوی حالت رسمی خود را از دست داد مشکلات آن بیشتر عیان شد و برای سهولت در خواندن متون پهلوی آن را به الفبای اوستایی برگرداندند و این نحوه نگارش [[پازند]] نامیده می‌شود. در دوره زبان‌های ایرانی میانه خطی که [[مانی]] در آثار خود به کار برده استبرده‌است نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. مانی خط را بر مبنای [[خط سریانی]] ابداع کرد که نسبت به خط پهلوی از امتیازات بیشتری برخوردار است و در آن موازین زیباشناختی خطی مراعات شده استشده‌است.
 
=== خط پهلوی ===