کاخ مروارید: تفاوت میان نسخه‌ها

'''کاخ مروارید''' یا '''کاخ شمس'''، کاخی در [[مهرشهر]] [[کرج]]، واقع در [[استان البرز]] است که در سال‌های [[۱۳۴۵ (خورشیدی)]] تا [[۱۳۴۷ (خورشیدی)]] با زیربنای ۲۵۰۰ متر برای اقامتزندگی [[شمس پهلوی]] ساخته شد. سازه اصلی و طرح کاخ به شکل یک [[سفره‌ماهی]] است که [[صدف|صدفی]] آن را دربرگرفته‌است. این بناساختمان توسطبدست [[وسلی پیترز]] طراحی و بنیاد [[فرانک لوید رایت]] به مبلغ یک میلیون [[دلار آمریکا]] و ساخته شد.<ref>http{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=fa|تاریخ=۲۰ اسفند ۱۳۹۲|وب‌گاه=[[بخش فارسی دویچه وله]]|نشانی=https://www.dw.decom/کاخfa-مرواریدir/%DA%A9%D8%A7%D8%AE-شمس%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AF-پهلوی%D8%B4%D9%85%D8%B3-و%D9%BE%D9%87%D9%84%D9%88%DB%8C-ماجرایی%D9%88-باورنکردنی%D9%85%D8%A7%D8%AC%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%86%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86%DB%8C/g-17488420|عنوان=کاخ مروارید شمس پهلوی و ماجرایی باورنکردنی}}</ref><ref>{{یادکرد طراحیوب|نویسنده=Nima وKasraie|کد ساختهزبان=en|تاریخ=4 شد.<refJune name2004|وب‌گاه=ToolAutoGenRef1>[httpIranian.com|نشانی=https://www.iranian.com/Kasraie/2004/June06/Design04/index.html THE IRANIAN: Frank Lloyd Wright, Nima Kasraie<!spiraling-into- oblivion/|عنوان=Spiraling تصحیحinto شده توسط ربات -->]oblivion}}</ref> این اثر در تاریخ {{جلالی حروف|۱۲|۱۱|۱۳۸۱|پیوند=نه}} به شماره ثبت ۷۰۶۷ در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت.<ref name="jamejam">{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://press.jamejamonline.ir/Newspreview/2258486830347126966 |عنوان=مروارید مهجور کرج | ناشر = جام‌جم |تاریخ = |تاریخ بازبینی= ۳ اسفند ۱۳۹۶ }}</ref>

پیش از [[دهه ۴۰۱۳۴۰ (خورشیدی)]] این منطقه از چند روستا از جمله حسین‌آباد افشار تشکیل شده بود. [[شمس پهلوی]] خواهر [[محمد رضامحمدرضا پهلوی]] شاه سابق ایران به دلیل بیماری [[آسم]] این منطقه را برای زندگی انتخاب کرد.<ref وname="ToolAutoGenRef1">[http://www.iranian.com/Kasraie/2004/June/Design/index.html کاخTHE مرواریدIRANIAN: محلFrank زندگیLloyd اوWright, بهNima دستKasraie<!-- بنیادعنوان [[فرانکتصحیح لویدشده رایت]]توسط طراحیربات و ساخته شد.-->]</ref name=ToolAutoGenRef1 />

این کاخ در زمینی به گستردگی ۱۱۱ [[هکتار]] با ۲۵۰۰ متر [[زیربنا میانو روبنا|زیربنا]] بین سال‌های ۱۳۴۵ (خورشیدی) تا ۱۳۴۷ سال‌های۴۷–۱۳۴۵(خورشیدی) در مهرشهر کرج، ارم برای اقامت شمس پهلوی ساخته شد. سازهٔ اصلی و طرح کاخ به ریخت یک سفره‌ماهی است که صدفی را دربرگرفته‌است. همه فضاهای معماری در زیر سقفی با فرم حلزونی ([[مارپیچ]]) و با نورگیرهای گوناگون و به‌شکل دانه‌های مروارید اجراساخته شده‌است. در ضلعگوشه شمالی کاخ و در محوطهٔمحوطه بیرونی دریاچه نیز به‌شکل باله‌های سفره‌ماهی طراحی و اجراساخته شده‌است.<ref name="hamshahri">{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://hamshahrionline.ir/details/257135/City/architecture |عنوان=اقامتگاه شمس پهلوی گنجینه معماری می‌شود | ناشر =[[همشهری‌آنلاین]] |تاریخ =4 اردیبهشت 1393 |تاریخ بازبینی=13 تیر 1393}}</ref>

پس از [[انقلاب ۱۳۵۷ ایران]] این ساختمان به [[بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی]] و بعد از آن به [[نهادهای اقتصادی در نیروهای مسلح ایران|بنیاد تعاون]] داده شد.<ref>[http://www.mehrnews.com/news/2297230 پیگیری حقوقی تخریب کاخ مروارید]</ref>

این مجموعه تا چندی پیش به عنوان [[موزه]] و با نام «مجتمع اردویی تفریحی شهید فهمیده» استفاده می‌شد. در سال ۸۶،[[۱۳۸۶ (خورشیدی)]] بنیاد مستضعفان و جانبازان در اقدام غیرقانونی در یکی از دفاتر اسناد رسمی بر پایه سند انتقال قطعی شماره ۳۰۸۳۸ مورخ ۲۷ اسفند ۱۳۸۶ خورشیدی به شهرداری کرج<ref>[http://www.mehrnews.com/news/2252142 سرنوشت کاخ مروارید به چوب حراج سپرده می‌شود] ''خبرگزاری مهر''</ref> به بهای ۷۰ میلیارد ریال فروخته و تسلیم کرده‌استکرد.<ref>[http://www.mehrnews.com/news/2249140 کاخ مروارید را فروختند] ''خبرگزاری مهر''</ref> اما چند ماه بعد از روی کار آمدن دولت یازدهم و در ۱ اردیبهشت ۹۳،[[۱۳۹۳ (خورشیدی)]] حکم واگذاری این کاخ به اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان البرز، با حکم دادستانی عمومی و انقلاب کرج، صادر شد.<ref>[http://www.mehrnews.com/detail/News/2275526 برگشت مالکیت کاخ مروارید به میراث فرهنگی / نامه دادستانی منتشر شد] ''خبرگزاری مهر''</ref>

با تملک مجدد سازمان میراث فرهنگی بر ۳۰ هکتار از مساحت این مجموعه که شامل کاخ اصلی نیز می‌باشد، مسئولان فرهنگی استان البرز، خبر از برنامه‌ریزی برای بازسازی این اثر دادند که در طی سال‌های بی‌توجهی به آن، تا حد زیادی، تخریب شده‌است. وعده بازدید عمومی این بنای منحصربفرد، بعد از بازسازی‌های اضطراری نیز از جانب مسئولان سازمان میراث فرهنگی، داده شده‌است.<ref>[http://www.alborznews.net/fa/news/96945/درهای-کاخ-مروارید-به-روی-خبرنگاران-باز-شد--تصاویر درهای کاخ مروارید به روی خبرنگاران باز شد] ''خبرگزاری البرز''</ref>

مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان البرز، وعده داده‌استداده بود که این کاخ،کاخ در [[نوروز]] [[۱۳۹۴ ۱۳۹۴،(خورشیدی)]] برای بازدید عمومی،عمومی آماده شودشده و روزانه، برنامه‌های فرهنگی مختلفی در آن،آن برای بازدیدکنندگان،بازدیدکنندگان به اجرا درآیددرآیند.<ref>[http://www.tabnak.ir/fa/news/485135/درِهای-کاخ-مروارید-به-روی-مردم-باز-می‌شود درِهای کاخ مروارید به روی مردم باز می‌شود] ''خبرگزاری تابناک''</ref>

== منابعپانویس ==