ایرن: تفاوت میان نسخه‌ها

با نام '''ایرن زازیانس''' در ۲۰ مرداد ۱۳۰۶ (اوت ۱۹۲۷) در [[بابلسر]] در یک خانواده [[مردم ارمنی|ارمنی]] به دنیا آمد.<ref>{{پک|رادیو فردا|۱۳۹۱|ک=ایرن، بازیگر قدیمی سینمای ایران درگذشت|ص=}}</ref><ref>{{پک|هواسپیان|-|ک=ایرن زازیانس: از بابلسر تا مسکو|ص=۶۲}}</ref><ref>{{پک|گروه پژوهش و تحقیق موزه سینما|۱۳۸۳|ک=ارامنه و سینمای ایران|ص=۱۰۳}}</ref> پدر و مادر وی از بازماندگان [[نسل‌کشی ارمنی‌ها]] در سال ۱۹۱۵ میلادی بودند.<ref group="پانویس">والدین وی از ارمنیان گرجستان بودند.</ref><ref>{{پک|هواسپیان|-|ک=ایرن زازیانس: از بابلسر تا مسکو|ص=۶۲}}</ref><ref group="پانویس">والدین وی از ارمنیان گرجستان بودند</ref><ref>{{پک|ضرغامی|۱۳۹۱|ک= جمشید مشایخی: ایرن بازیگری توانا و درجه یک بود|ص=}}</ref> ایرن در ۱۳۲۲ همراه با خانواده‌اش به [[تهران]] مهاجرت کرد.<ref>{{پک|گروه پژوهش و تحقیق موزه سینما|۱۳۸۳|ک=ارامنه و سینمای ایران|ص=۱۰۳}}</ref><ref>{{پک|هواسپیان|-|ک=ایرن زازیانس: از بابلسر تا مسکو|ص=۶۲}}</ref> وی تا حدود دیپلم درس خواند.<ref>{{پک|پارسی|۲۰۰۴|ک=یادی از یک ستاره قدیمی|ص=}}</ref> از نوجوانی به فعالیت هنری به ویژه هنر نمایش علاقه فراوان داشت.<ref>{{پک|بی‌بی‌سی فارسی|۱۳۹۱|ک=ایرن بازیگر ایرانی درگذشت|ص=}}</ref> در سن ۱۶ سالگی، ایرن با [[محمد عاصمی]]، شاعر و روزنامه‌نگار جوان و چپگرا ازدواج کرد.<ref>{{پک|بی‌بی‌سی فارسی|۱۳۹۱|ک=ایرن بازیگر ایرانی درگذشت|ص=}}</ref><ref>{{پک|دویچه وله|۲۰۱۲|ک= ایرن بازیگر مشهور سینمای ایران درگذشت|ص=}}</ref> آن‌ها به تهران مهاجرت کردند و هر دو مصمم شدند به کار تئاتر بپردازند.<ref>{{پک|بی‌بی‌سی فارسی|۱۳۹۱|ک=ایرن بازیگر ایرانی درگذشت|ص=}}</ref><ref>وی به تشویق همسرش وارد کار بازیگری شد.</ref><ref>{{پک|ضرغامی|۱۳۹۱|ک= جمشید مشایخی: ایرن بازیگری توانا و درجه یک بود|ص=}}</ref>

در پاییز ۱۳۲۹، زمانی که برنامهٔ افتتاحیهٔ «تئاتر سعدی» قصد داشت نمایشنامهٔ ''[[بادبزن خانم ویندیرمیر]]'' اثر [[اسکار وایلد]] را به روی صحنه بیاورد و یک هنرپیشهٔ زن کم داشت، توجه [[لرتا]] به ایرن جذب شد که در [[تئاتر فردوسی]] بازی می‌کرد. لرتا به همسرش، عبدالحسین نوشین، از ایرن صحبت کرد و نوشین تقاضا کرد ایرن را ببیند.<ref>{{پک|بی‌بی‌سی فارسی|۱۳۹۱|ک=ایرن بازیگر ایرانی درگذشت|ص=}}</ref><ref>{{پک|ضرغامی|۱۳۹۱|ک= جمشید مشایخی: ایرن بازیگری توانا و درجه یک بود|ص=}}</ref><ref>{{پک|رادیو زمانه|۱۳۹۱|ک=ایرن زازیانس، بازیگر سینما و تئاتر درگذشت|ص=}}</ref><ref>{{پک|رادیو فردا|۱۳۹۱|ک=ایرن، بازیگر قدیمی سینمای ایران درگذشت|ص=}}</ref> [[عبدالحسین نوشین]]، که از هنرمندان چپ بود، در [[زندان قصر]] به سر می‌برد.<ref>{{پک|رادیو فردا|۱۳۹۱|ک=ایرن، بازیگر قدیمی سینمای ایران درگذشت|ص=}}</ref> و لرتا، ایرن را به همراه خود به زندان و ملاقات نوشین برد و پس از تأیید او، نقش را به ایرن داد.<ref>{{پک|رادیو فردا|۱۳۹۱|ک=ایرن، بازیگر قدیمی سینمای ایران درگذشت|ص=}}</ref><ref>{{پک|بی‌بی‌سی فارسی|۱۳۹۱|ک=ایرن بازیگر ایرانی درگذشت|ص=}}</ref>خود ایرن ماجرا را چنین شرح داده‌است: {{گفتاورد|«موفقیت من در تئاتر فردوسی به گوش خانم لرتا رسید که قصد داشت در افتتاحیه «تئاتر سعدی» نمایشنامه ''بادبزن خانم ویندیرمیر'' را اجرا کند. قرار شد خانم لرتا با راهنمایی همسرش آقای نوشین که در زندان قصر بود، این نمایش را کارگردانی کند؛ بنابراین به [[نصرت کریمی]] و [[محمدعلی جعفری]] مأموریت داد که یک شب به تئاتر فردوسی بیایند و بازی مرا ببینند تا مطمئن شوند آیا حرف‌هایی که در مورد من می‌زنند درست است یا خیر.<ref>{{پک|بی‌بی‌سی فارسی|۱۳۹۱|ک=ایرن بازیگر ایرانی درگذشت|ص=}}</ref>»}}

وی در ۲۰ سال حضور در سینمای ایران، در ۲۷ فیلم ظاهر شد.<ref>{{پک|هواسپیان|-|ک=ایرن زازیانس: از چشم به راه تا شام آخر|ص=۶۲}}</ref><ref>{{پک|گروه پژوهش و تحقیق موزه سینما|۱۳۸۳|ک=ارامنه و سینمای ایران|ص=۱۰۳}}</ref> در تمام سال‌های فعالیت سینمایی‌اش در نقش اصلی یا یکی از نقش‌های اصلی حضور داشته‌است<ref>{{پک|گروه پژوهش و تحقیق موزه سینما|۱۳۸۳|ک=ارامنه و سینمای ایران|ص=۱۰۳}}</ref> ایرن نقش‌های مختلفی بازی کرده بود. خودش در این باره می‌گوید:{{گفتاورد|«بازی‌ام متفاوت بود و هر نقشی برایم ویژگی خودش را داشت و سعی می‌کردم زن‌هایی را که نقششان را بازی می‌کردم، درک کنم. مطالعه دربارهٔ آن‌ها برایم خیلی جالب بود و در هر زمان با نقشی که داشتم زندگی می‌کردم. همه نقش‌هایم را دوست دارم و نمی‌توانم هیچ‌کدام را بر دیگری ترجیح دهم یا حتی نمی‌توانم بگویم کار با کدام کارگردان یا بازی در کنار کدام بازیگر برایم مهمتر بوده‌است اما آنچه مسلم است فیلم ''خروس'' به دلیل نقش متفاوتی که نسبت به سایر نقش‌هایم داشته‌ام را بیشتر می‌پسندم.»<ref>{{پک|رادیو فردا|۱۳۹۱|ک=ایرن، بازیگر قدیمی سینمای ایران درگذشت|ص=}}</ref>}}

ایرن علاوه بر بازی در تئاتر و سینما، چند نمایشنامهٔ رادیویی هم اجرا کرد و در [[دوبله]] تعدادی فیلم نیز همکاری داشته‌است.<ref>{{پک|هواسپیان|-|ک=ایرن زازیانس: از چشم به راه تا شام آخر|ص=۶۲}}</ref> ایرن در برخی از سریال‌های معروف تلویزیون نیز نقش ایفا کرد.<ref>{{پک|بی‌بی‌سی فارسی|۱۳۹۱|ک=ایرن بازیگر ایرانی درگذشت|ص=}}</ref> ایرن در کارنامهٔ حرفه‌اش مجموعه‌های تلویزیونی ''[[غریبه (مجموعه تلویزیونی ایرانی)|غریبه]]''، ''[[تخت ابونصر (مجموعه تلویزیونی)|تخت ابونصر]]'' و ''[[سلطان صاحبقران]]'' (به کارگردانی [[علی حاتمی]]) و ''دوستت دارم، دوستت دارم'' ساخته حمید میر مطهری را نیز ثبت کرده‌است.<ref>{{پک|گروه پژوهش و تحقیق موزه سینما|۱۳۸۳|ک=ارامنه و سینمای ایران|ص=۱۰۳}}</ref><ref>{{پک|هواسپیان|-|ک=ایرن زازیانس: از چشم به راه تا شام آخر|ص=۶۲}}</ref><ref>{{پک|رادیو زمانه|۱۳۹۱|ک=ایرن زازیانس، بازیگر سینما و تئاتر درگذشت|ص=}}</ref>

ایرن پس از انقلاب از ادامه کار هنری بازماند.<ref>{{پک|بی‌بی‌سی فارسی|۱۳۹۱|ک=ایرن بازیگر ایرانی درگذشت|ص=}}</ref> نام او را در «فهرست سیاه» افرادی که اجازه کار نداشتند قرار گرفت.<ref>{{پک|رادیو فردا|۱۳۹۱|ک=ایرن، بازیگر قدیمی سینمای ایران درگذشت|ص=}}</ref><ref>{{پک|رادیو زمانه|۱۳۹۱|ک=ایرن زازیانس، بازیگر سینما و تئاتر درگذشت|ص=}}</ref> او سرنوشت خود را پذیرفت و تا پایان عمر در ایران ماند.<ref>{{پک|رادیو فردا|۱۳۹۱|ک=ایرن، بازیگر قدیمی سینمای ایران درگذشت|ص=}}</ref><ref>{{پک|رادیو فردا|۱۳۹۱|ک=ایرن، بازیگر قدیمی سینمای ایران درگذشت|ص=}}</ref> ایرن در گفت‌وگویی دربارهٔ توقیف فیلم‌هایش به طنز گفته بود که وی نیز «به افتخار پاکسازی» نائل شد.<ref>{{پک|دویچه وله|۲۰۱۲|ک= ایرن بازیگر مشهور سینمای ایران درگذشت|ص=}}</ref> وی از توقف فعالیت هنری‌اش به عنوان «ضربه بزرگ روحی» یاد می‌کرد.<ref>{{پک|دویچه وله|۲۰۱۲|ک= ایرن بازیگر مشهور سینمای ایران درگذشت|ص=}}</ref>