خیمه‌شب‌بازی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با ویرایشگر خودکار فارسی
خط ۳:
'''نمایش عروسکی''' یا '''خیمه‌شب‌بازی''' طبق آخرین نظریه‌ها در اصل از ایران شروع شده{{مدرک}}؛ اما در زمان ترکهای عثمانی به ترکیه رفته و در آنجا قوت گرفته و تحت عنوان نمایش [[:w:tr:Karagöz|قره‌گؤز (Karagöz)]] (چشم سیاه) معروف گشته‌است.
 
برخی خیمه‌شب‌بازی را به کمدیا دل‌آرته منسوب می‌دانند و گروهی بر این عقیده‌اند که از کشورهای کهن چین، هند، ژاپن و نواحی [[جنوب شرقی آسیا]] به اروپا نفوذ کرده استکرده‌است.<ref>دائرةالمعارف مصاحب</ref>
خیمه شب بازی یا شب بازی، شب‌ها و در خیمه‌ای که دو طرفش دو چراغ روشن بود، نمایش داده می‌شد. صحنه صندوقی بود به درازای سه ربع و بلندی نیم ذرع. یک طرف صندوق به طرف تماشاچیان باز بود و سه طرف دیگرش اتاقی را نشان می‌داد. صندوق در خیمه بود و نمایشگردان پشت صندوق مخفی می‌شدو عروسک‌ها را با نخ یا بال‌های نازک تکان می‌داد. در نمایش‌های خیمه‌ای که خاص طبقات بالا اجرا می‌شد، نمایش‌ها مجلل و مفصل و خیمه فاخر و رنگارنگ بوده‌است.<ref>بیضایی، ۱۳۷۹</ref>
 
خط ۲۱:
در ایران خیمه شب بازی در زمان [[بهرام گور]] مقارن با کوچ بازیگران کولی هند متداول شد. این نمایش شاد به مناسبت جشن‌ها، عروسی‌ها و ختنه سوران‌ها به اجرا در می‌آمد. در خیمه شب بازی تعدادی عروسک در اندازه‌های ۲۰ تا ۲۵ [[سانتی متر]] از چوب ساخته شده بود و در محلی به نام خیمه به جای آدم‌ها ایفای نقش می‌کردند. عروسک‌های زن روسری، شلیته و چاقچور بر تن داشتند و عروسک‌های مرد کلاه نمدی، پیراهن آبی یا قرمز و شلواری سیاه و گشاد.
 
بر اساس نوع عروسک‌ها و نحوه اجرای آن‌ها، نمایش‌های خیمه شب بازی به دو دسته کلی تقسیم شده استشده‌است:
 
در ''حالت اول''، عروسک‌ها از کیسه ساخته می‌شد. [[انگشتان دست]] [[عروسک گردان]] در سر و دو دست عروسک جای می‌گرفت و آن را بالای سر خود به حرکت در می‌آورد. در این حالت عروسک گردان پشت پرده روی زمین می‌نشست.