فخر رازی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: متن دارای ویکی‌متن نامتناظر ویرایشگر دیداری
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با ویرایشگر خودکار فارسی
خط ۳۸:
''' ابوعبدالله محمد بن عمر بن حسین بن حسن تَیْمیِّ بَکْریِّ طبرستانی رازی'''، [[فقیه]]، متکلم، [[فیلسوف]]، مفسر و حکیم [[مسلمان]] ایرانی که در سال [[۵۴۴ (قمری)]] در [[ری]] زاده شد و به سال [[۶۰۶ (قمری)]] در [[هرات]] درگذشت.<ref>[http://www.iptra.ir/vdcc2bieqq0.html امام فخر رازی]</ref>
 
معروف به '''ابن الخطیب'''<ref name=":0">{{یادکرد کتاب|عنوان=درآمدی بر تاریخ فلسفه اسلامی (جلد دوم)|نام خانوادگی=جمعی از نویسندگان زیر نظر دکتر محمد فنایی اشکوری|نام=|ناشر=سمت|سال=۱۳۹۲|شابک=۹۷۸-۹۶۴-۵۳۰-۹۵۰-۱|مکان=تهران|صفحات=۲۴۴}}</ref> و ملقب به '''فخرالدین''' است و به '''امام رازی''' یا '''امام فخر رازی''' نیز شهرت دارد. او بر [[علوم عقلی]] و [[علوم نقلی]]، [[تاریخ]]، [[کلام]]، [[فقه]]، اصول و علوم ادبی عصر خود تسلط کامل داشت. کتاب‌هایش در دوران حیاتش بسیار مورد استقبال قرار گرفت و به عنوان کتب درسی از آن‌ها استفاده می‌شد. بسیاری از اندیشمندان فخر رازی را نخستین کسی می‌دانند که فلسفه و کلام را به هم آمیخته و از این نظر، الگوی بسیاری از متکلمان پس از خود شده استشده‌است. <ref name=":0"/>پدرش ضیاءالدین عمر بن حسین رازی آملی خود از بزرگان علم و [[عرفان]] بود که از [[آمل]] به ری سفر کرده بودند.
 
وی معاصر و همدرس [[شهاب‌الدین یحیی سهروردی|شیخ اشراق]] بود، این هردو درر [[مراغه]] نزد [[مجدالدین جیلی]] درس می خواندند، به همین علت هردو در پاره ای از نظریات انتقادی بر بعضی از مباحث منطقی مشابهاتی دارند که این نظریات ملهم از استاد بوده استبوده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=منطق الملخص|نام خانوادگی=|نام=|ناشر=|سال=|شابک=|مکان=|صفحات=101}}</ref>
 
== دورهٔ زندگی ==
خط ۶۰:
فخررازی از چند جهت در منطق اهمیت دارد:
 
# کتب منطقی ای همچون [[منطق الملخص]]، [[الاشارات و التنبیهات|الانارات فی شرح الاشارات]]، [[شرح عیون الحکمة]] را به نگارش درآورده که سبب توجه منطق دانان بعدی مانند [[کاتبی]]، [[افضل‌الدین خنجی|خونجی]]، [[ارموی]]، [[خواجه نصیرالدین طوسی|محقق طوسی]] و [[قطب‌الدین رازی|قطب رازی]] به او شده استشده‌است.
# او در نقد آراء منطقی به فلسفه و مبانی قواعد منطقی کشانده می شودمی‌شود.
# وی در ارائه مطالب منطقی روشمند است و نیز بسیار می کوشد تا نقدهایش را منطقی جلوه دهد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=درآمدی بر تاریخ فلسفه اسلامی|نام خانوادگی=|نام=|ناشر=|سال=|شابک=|مکان=|صفحات=123 و 124}}</ref>
 
== وفات و آرامگاه ==
فخر رازی در روز دوشنبه، [[عید فطر]] سال ۶۰۶ قمری در [[هرات]] در گذشت. او بسیار مورد علاقه و احترام دولت وقت بود و برخی می‌گویند به همین سبب [[فرقه]] [[کرامیه]] به خاطر حسادت به موقعیتش او را مسموم کردند.<ref name="فرهنگ لغت دهخدا">فرهنگ لغت دهخدا</ref> مرقدش در شمال غرب شهر هرات و در سمت غربی متوسط جاده خیابان هرات واقع بوده و زیارتگاه خاص و عام است. در طول جنگ‌های اخیر و [[جنگ شوروی در افغانستان|هجوم روسها به افغانستان]]، مقبره فخر رازی ویران گردیده اما در این اواخر مختصر بازسازی شده استشده‌است.
 
== شاگردان ==
خط ۷۸:
* [[تفسیر کبیر]] که به «مفاتیح الغیب» موسوم است.
* الاربعین فی اصول الدین، این کتاب دارای چهار مسئله از مسائل [[علم کلام|کلامی]] است. او این کتاب را برای پسرش محمد تألیف نمود.
* اساس التقدیس، این کتاب برای [[سیف‌الدین ملک عادل]] نوشته شده استشده‌است و در [[قاهره]] منتشر شده‌است.
* اسرارالتنزیل و انوارالتاویل، فخر رازی می‌خواسته‌است این کتاب را در چهار مبحث: [[اصول]]، فروع، [[اخلاق]] و مناجات بنویسد؛ ولی بعد از پایان مبحث اول در گذشت.
* اسرارالنجوم
خط ۹۷:
* [[حلبی]]، قول شوشتری را رد می‌کند و معتقد است که چون فخر رازی، عقل گرا بوده، بسیاری اوقات با خواندن تفاسیر عقلی از جمله تفاسیر شیعی، متأثر گشته و برخلاف عقاید اشاعره سخن گفته‌است.
* [[ذهبی]]: این تفسیر از نوع تفسیر به رأی جائز است.
* [[سید محمدحسین طباطبایی]]: از سویی این تفسیر را تفسیری کلامی می‌داند و از دیگر سوی تفسیر متکلمان را تطبیق نامیده و رد کرده استکرده‌است.
 
== جستارهای وابسته ==