اسفنج دریایی: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها) جز اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با ویرایشگر خودکار فارسی |
|||
خط ۱۲:
| subdivision = [[اسفنج آهکی|اسفنج‌های آهکی]]{{سخ}}[[اسفنج شیشه‌ای|اسفنج‌های شیشه‌ای]]{{سخ}}[[اسفنج شاخی|اسفنج‌های شاخی]]
}}'''اِسفَنج‌های دریایی''' از جانوران آبزی هستند. سه ویژگی مهم اسفنج‌ها اینست که وسیله حرکتی ندارند، [[ناجنبندگی (جانورشناسی)|ناجنبنده‌اند]] و شکل معینی ندارند.
اسفنج‌های دریایی از نظر علمی شاخه‌ای از جانوران را تشکیل می‌دهند که اسفنج‌تباران (Spongiaria) یا روزنک‌تباران (Porifera) نامیده می‌شود. این شاخه، شاخه‌ای از جانوران آبزی غالباً دریازی [[پالیده‌خوار]] است که استخوان‌بندی
اسفنج‌ها، موجوداتی بی‌مهره هستند که در دریا زندگی می‌کنند. تا قرن گذشته بعضی از مردم اسفنج‌ها را به اشتباه جزو گیاهان می‌دانستند، امّا در اصل اسفنج غذاسازی نمی‌کند و بنابراین اسفنج‌ها در دستهٔ جانوران محسوب می‌شوند. این جانوران از هر لحاظ ساده هستند. اسفنج‌ها به‌طور کلّی توانایی حرکت ندارند امّا در نمونه‌های نادر توانایی خزیدن دیده می‌شود. این جانوران نه اندامی برای بینایی دارند و نه اندامی برای شنوایی امّا باز هم در نمونه‌های نادر توانایی عکس العمل در برابر نور و روشنایی را دارند.
خط ۱۸:
اسفنج‌ها [[جانوران|پریاختگانی]] هستند که به حالت ثابت زیست نموده و دارای اسکلت داخلی کلسیتی یا سیلیسی می‌باشند. پدیده‌های جانشینی مانند سیلیسی شدن و کلسیتی شدن تا حدودی تشخیص انواع فسیل‌های آهکی اسفنج‌ها را از اسفنج‌های سیلیسی مشکل می‌نماید.
بطور کلی اسفنج‌ها در دریاها (آبهای شور) یا آبهای شیرین زندگی می‌کنند. در کف دریاهای کنونی توده‌های عظیمی از اسفنج‌ها پراکنده هستند. انواع مختلفی از اسفنج‌های آهکی در تمام مناطق کره زمین زندگی می‌کنند. اسفنج‌ها چون ار جانوران ثابت هستند به اجسام سخت احتیاج دارند؛ بنابراین تجمع
اسفنج‌ها در آبهای نیم‌کرهٔ جنوبی گسترش بیشتری دارند؛ و در حقیقت در تمام آبهای نیم‌کرهٔ جنوبی به عمق ۱۰۰ تا ۵۰۰ متری سکونت دارند و این موضوع به علت حرکت کوه‌های یخی است که به‌طور دائم به اقیانوس وارد می‌شوند و شرایط لازم را برای زیستن اسفنج‌ها فراهم می‌سازند. اسفنج‌های آهکی در اعماق کم و اسفنج‌های سیلیسی در اعماق زیاد زندگی می‌کنند. اسفنج‌های دارای [[سوزنه]]های (اسپیکول‌های) چهارمحوری و شاخی سیلیسی هم در اعماق کم و هم در اعماق زیاد زندگی می‌کنند. بررسی‌های کنونی نشان داده‌است که بعضی از اسفنج‌ها تا عمق ۶۰۰۰ متری دریا می‌توانند زندگی کنند. این قبیل اسفنج‌ها دارای تیغه‌های درازی نظیر خارداران هستند و شکل
شکل اسفنج‌ها نسبت به محیط زیست‌شان متغیر است. شکل اسفنج‌های داخل خلیج‌ها بادبزنی با صفحات چین‌خورده، در آبهای متلاطم به شکل انگشتی و اسفنج‌های مناطق کم‌عمق، پوستی یا بالشی می‌باشند. در زمان جزر و مد دریاها موقعی‌که اسفنج‌ها در خشکی قرارگیرند، دهان‌هایشان را می‌بندند تا از خروج آب از بدن‌شان جلوگیری شود. به‌طور کلی اسفنج‌های امروزی در منطقه کرانه‌ای تا نسبتاً عمیق دریا زندگی می‌کنند و هیچ‌وقت کلنی حقیقی را تشکیل نمی‌دهند. مطالعهٔ اسفنج‌ها در گذشته نشان می‌دهد که زندگی اسفنج‌ها در گذشته از نظر عمق‌سنجی با انواع کنونی فرق می‌کند. مثلاً در سنگ‌های دوره [[کرتاسه]] غالباً در رخساره‌های ساحلی پیدا می‌شوند ولی در زمان‌های بعدی به‌تدریج به اعماق زیادتر مهاجرت نموده‌اند؛ بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که اسفنج‌ها در گذشته از اعماق کم به اعماق زیادتر مهاجرت داشته‌اند. از طرفی اسفنج‌های امروزی غالباً انفرادی هستند ولی در انواع گذشنه زندگی
اسفنج‌ها هم از راه [[جوانه زدن]] و هم از راه جنسی [[تولید مثل]] می‌کنند.<ref>شایان، زیست‌شناسی دورهٔ راهنمایی مرآت</ref>
خط ۲۹:
اسکلت خارجی این جانوران به‌طور معمول از جنس آهک است. امّا رنگ‌های اسفنج‌ها رنگ‌های گوناگونی دارند و در یک یا دو رنگ منحصر نمی‌شوند. البتّه این رنگ‌ها بستگی به زیستگاهشان هم دارد. مثلاً اسفنج دریاهای مناطق گرمسیر رنگ‌های بسیار درخشانی دارند.
اسفنج‌ها ساده‌ترین حیوانات پرسلولی هستند و به عبارت دیگر پست‌ترین یا ابتدایی‌ترین جانوران پر سلولی اند. بطور کلی محیط زیست
== نوع تغذیه ==
اسفنج‌ها، دستگاهی برای گوارش غذا
== نکاتی جالب دربارهٔ اسفنج‌ها ==
| |||