صادق خلخالی: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
←حاکم شرع و اعدامهای اول انقلاب: اصلاح جمله بندی برچسب‌ها: متن دارای ویکی‌متن نامتناظر ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
Nightdevil (بحث | مشارکت‌ها) با فرض حسن نیت ویرایش Ruholah.ahmadi (بحث) خنثی‌سازی شد: با منبع ویرایش کنید و ویکی‌پدیا:دیدگاه بی‌طرف را بخوانید. (توینکل) برچسب: خنثی‌سازی |
||
خط ۳۶:
'''محمد صادق صادقی گیوی''' معروف به '''صادق خلخالی'''<ref>خاطرات خلخالی. نشر سایه. (ISBN 964-5918-25-1) چاپ پنجم صفحه ۵۰۵ تصویر شناسنامه</ref> (۵ مرداد ۱۳۰۵، [[خلخال (اردبیل)|خلخال]] – ۵ آذر ۱۳۸۲، قم) [[روحانی (صفت)|روحانی]] [[شیعه]] و [[حاکم شرع]] [[دادگاه‌های انقلاب اسلامی|دادگاه‌های انقلاب]] پس از [[انقلاب ۱۳۵۷ ایران|انقلاب ایران در سال ۱۳۵۷]] بود. خلخالی حکم اعدام جوانان کردستان تهران و شیراز و خیلی از شهرهای ایران و مقامات کشوری و لشکری حکومت پهلوی را بدون محاکمه و دادگاهی در کمتر از بیست و چهار ساعت صادر می‌کرد خلخالی سه دوره نماینده مردم [[قم]] در [[مجلس شورای اسلامی]] و نماینده مردم استان [[تهران]] در دور دهم [[مجلس خبرگان رهبری]] بود.<ref name="khobregan">{{یادکرد وب|نشانی = http://www.majleskhobregan.ir/fa/BookView.html?ItemID=16&BookArticleID=96 |عنوان = خلخالی - صادق|ناشر = دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری|تاریخ بازدید = ۱۷ دسامبر ۲۰۱۴|تاریخ =}}</ref> پس از درگذشت [[سید روح‌الله خمینی]]، از صحنه سیاسی کنار گذاشته شد و در انتخابات‌ها هم رد صلاحیت شد.<ref name=":0">{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=۶ آذر ۱۳۹۵|وبگاه=ایسنا|نشانی=http://isna.ir/news/95090603818/روزی-که-صادق-خلخالی-رقصید-و-امام-خندید|عنوان=روزی که صادق خلخالی رقصید و امام خندید!}}</ref> وی سپس به تدریس در [[حوزه علمیه قم]] مشغول شد.
در سالهای اولیه بعد انقلاب ۵۷ ایران افراد زیادی به حکم خلخالی اعدام شدند. محاکمه و اعدام وابستگان و صاحب منصبان رژیم پهلوی در سالهای ۱۳۵۷ و ۱۳۵۸ باعث شد خلخالی به چهره ای جنجالی تبدیل شود.<ref name="fararu.com">{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://fararu.com/fa/news/66759/فيلم%3E-مرحوم-خلخالی-و-معتادان |عنوان=فیلم> «مرحوم خلخالی و معتادان» | ناشر =پایگاه خبری-تحلیلی فرارو |تاریخ =۲۸ دی ۱۳۸۹ |تاریخ بازبینی=}}</ref> همچنین او در سال ۵۷ حکم اعدام تعدادی از
== پیش از انقلاب ==
خط ۴۷:
[[پرونده:S.Khalkhali.jpg|بندانگشتی|صادق خلخالی در مقام [[حاکم شرع]].]]
[[پرونده:Firing Squad in Iran.jpg|«جوخه آتش در ایران» برنده [[جایزه پولیتزر]]. این عکس صحنه تیرباران ده نفر از
وی که سابقه دستگیری و زندان در سالهای قبل از انقلاب را داشته‌است و از روزهای نخست انقلاب در کنار خمینی بوده،<ref>[http://www.fardanews.com/fa/pages/?cid=45871 شبی که خلخالی رقصید!] ''(فردا، ۲۰بهمن۱۳۸۶)''</ref> در ۲۴ بهمن ۱۳۵۷ (۱۳ فوریه ۱۹۷۹) با حکم [[سید روح‌الله خمینی]] به عنوان حاکم شرع دادگاه‌های انقلاب منصوب شد و پس از انتصاب [[سید محمد بهشتی]] به ریاست دیوان عالی کشور در اسفند ۱۳۵۸ از این سمت برکنار شد.<ref name=":1" /><ref>{{یادکرد وب| نشانی =http://emam.com/posts/view/1334| عنوان = حکم به آقای صادق خلخالی جهت تشکیل دادگاه انقلاب اسلامی | ناشر = [[سایت جامع امام خمینی]]}}</ref> وی همچنین از اردیبهشت ۱۳۵۹ با حکم رئیس جمهور وقت بنی صدر سرپرست کمیته مبارزه با مواد مخدر شد و به محاکمه و اعدام کسانی که در قاچاق و توزیع مواد مخدر دست داشتند مبادرت ورزید. او که به دلیل قاطعیت فوق‌العاده نسبت به معتادان و قاچاقچیان معروف شده بود در دی ماه همان سال استعفا داد.<ref name=":1" /><ref name=":0" /><ref name="bbc" />
خط ۵۹:
خلخالی در تابستان ۵۸ بعنوان حاکم شرع راهی کردستان شد که با اعتراض دولت موقت نهایتاً منجر به دخالت هیئت حسن نیت گردید. وی سپس برای سرکوب ناآرامیها راهی گنبد شد و حکم اعدام ۹۴ نفر را در آنجا صادر کرد.<ref name="khobregan" />
بنا به گزارش [[عفو بین‌الملل|سازمان عفو بین‌الملل]] ۴۳۸ نفر تا اسفند ۱۳۵۸ (طی یکسال) در ایران اعدام شدند.<ref>[http://www.iranrights.org/farsi/memorial-case--3306.php یادبود حقوق بشر]</ref> تجاوز جنسی به زندانیان زن و مرد طی بازجویی به منظور گرفتن اعتراف از طرف خلخالی مجاز عنوان شده بود همچنین برای زنان محکوم پیش از اعدام صیغه (ازدواج موقت) اجباری با پاسدارها به منظور تجاوز بدون گناه در نظر گرفته بود و در این مورد گاهی حتی حامله بودن زن زندانی نیز مانع نمی‌شد.<ref>{{یادکرد کتاب | نشانی=https://books.google.nl/books?id=gKqITAEqPnsC&pg=PA365&lpg=PA365&dq=khalkhali+rape&source=bl&ots=YRehWlIR2_&sig=rKQfu1OKJ92hEmRv8VXz74LTVpw&hl=en&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=khalkhali%20rape&f=false | عنوان=Cry for my revolution, Iran | ناشر=Ibex Publishers, Inc ([[گوگل بوکس|Google Books]]) | نویسنده=منوچهر پروین | سال=2004 | بازبینی=10 اکتبر 2015}}</ref>
از اولین اقدامات [[سید محمد بهشتی|بهشتی]] در آغاز ریاستش به عنوان رئیس قوه قضاییه در اسفند ۵۸ برکناری خلخالی بود.<ref>[http://tarikhirani.ir/fa/news/All/bodyView/2342/index.html فرشاد مؤمنی: یکی از اولین اقدامات بهشتی برکناری خلخالی بود]</ref> او با عملکرد خلخالی مخالف بود و دربارهٔ وی می‌گفت: من بساط اینگونه دادگاه‌ها را جمع خواهم کرد.<ref>[http://www.aftabnews.ir/vdccxpq2b0qse.html ماجرای عصبانیت شهید بهشتی از خلخالی]'' (خبرگزاری آفتاب، ۴ تیر ۱۳۸۶)''</ref>
| |||