گیرنده (بیوشیمی): تفاوت میان نسخه‌ها

در [[بیوشیمی]]، '''گیرنده''' به یک [[مولکول]] پروتئینی گفته می‌شود که بر سطح یا در عرض [[غشا|غشای پلاسمایی]] [[یاخته|سلول]] یا درون [[سیتوپلاسم]] جاسازی شده‌است تا نشانه‌های مولکولی متحرک (لیگاند) به آنهاآن‌ها بچسبند. مولکولی که به گیرنده می‌چسبد [[لیگاند (بیوشیمی)|لیگاند]] نام دارد و ممکن است یک [[پپتید]]، [[هورمون]]، یک [[دارو]] یا یک [[سم]] باشد و وقتی که اتصال انجام شود و گیرنده با آن تطبیق کند، گیرنده تغییر شکل داده و باعث شروع یک زنجیره پاسخ‌ها توسط سلول می‌شود.

نگرش و مطالعه اثر گیرنده‌های سلولی و ترکیب آنهاآن‌ها با لیگاندها از آنجا که برای دانش دارو شناسی([[فارماکولوژی]]) در شناخت اثر داروها مهم می‌نمود، با روشهای [[پراش پرتو ایکس|کریستالوگرافی ایکس]]، [[اینترفرومتری]] لیزری و همچنین شبیه‌سازی کامپیوتری به اجرا درآمد.

گیرنده‌ها بسته به کارشان در جاهای مختلف سلول قرار دارند، مثلاً نوعی از آنهاآن‌ها بر سطح سلول و غشای آن قرار دارند ولی هیچ ارتباطی با درون سلول ندارند (گیرنده‌های پیرامونی یا پریفرال) و برخی از گیرنده‌ها درون یاخته‌ای و درون هسته‌ای هستند. بنابر اثری که در ترکیب با لیگاندها ایجاد می‌کنند و جای قرار گرفتن آنها، به گروه‌های زیر تقسیم می‌گردند:

## ''متابوتروپیک'': که بوسیلهبه وسیلهٔ تحریک عمل می‌کنند و بطور عمده از [[جی‌پروتئین]] برای انتقال پیام استفاده می‌کنند.

* لیگاند [[آنتاگونیست (بیوشیمی)|آنتاگونیست]]: با آنکه شکل و نوع یک لیگاند آگونیست را دارد و بر گیرنده می‌نشیند، اما پاسخی را در سلول به دنبال نخواهد داشت و به اصطلاح بلاک کنندهبلاک‌کننده گیرنده است (بعنوان مثال [[بتا بلاکر|بلاک کننده بتا]]) و در عین حال بعلت اشغال جایگاه در گیرنده، لیگاندهای آگونیست قادر به ترکیب با این گیرنده نخواهند بود.