[[پرونده:Bulb raquidi i cerebel2.jpg|بندانگشتی|پیاز مغز در [[ساقه مغز]]]]
'''پیاز مغز'''، '''بصل النخاع'''، '''نخاع مستطیل''' یا '''مدولا''' {{انگلیسی|medulla oblongata }}؛ قسمتی از مغز است که قشر مغز را با [[نخاع]] مرتبط میکند و بخشی از [[ساقه مغز]] است.
پیاز مغز پایینترین بخش مغز است. دارای ۳ سانتیمتر طول و ۱۰ گرم وزن است. پیاز مغز، [[نخاع]] را به [[مغز]] پیوند میدهد. شکل پیاز مغز به صورت یک مخروط ناقص است که قاعده بزرگ آن بالا و قاعده کوچک آن پایین قرار گرفته استگرفتهاست.
[[مخچه]] در پشت آن قرار گرفته استگرفتهاست. بطن چهارم در پیاز مغز قرار دارد. بسیاری از مراکز حیاتی در پیاز مغز هستند. این عضو نیز دارای ماده خاکستری و سفید است. در پیاز مغز مرکز تنظیم تنفس قرار دارد و قطع آن باعث مرگ انسان میگردد. در ضمن این عضو مرکز اعمال گوارشی از قبیل جویدن، سرفه و استفراغ و نیز مرکز تغییر دهنده قطر رگها است.
بصل النخاع را medulla oblongata و به طوربهطور اختصار medulla هم میگویند. مدولا در بالای نخاع و در پایین پل مغزی قرار دارد ، حد پایینی آن عمق سوراخ ماگنوم(magnum) و به عبارت دیگر کنار بالایی مهرهٔ اطلس میباشد. مدولا از طرف جلو با ناودان بازیلار(basilar) استخوان اکسی پیتال و از طرف عقب مجاور مخچه میباشد. طول مدولا ، ۳ ، عرض آن ۲ و ضخامت آن ۱٫۲۵ سانتیمتر است. بصل النخاع را اصطلاحاً پیاز مغزی مینامند. از نظر ساختمانی ، هرمی یا پیازی شکل بوده و طول ، عرض و قطر قدامی خلفی آن به ترتیب ۳ ، ۲ ، و ۱٫۵ سانتیمتر میباشد. بصل النخاع یا پیاز مغز ، پایینترین بخش ساقهٔ مغز(brain stem) میباشد که در حد فاصل کنار تحتانی پل مغزی و کنار فوقانی نخاع قرار گرفته استگرفتهاست و اولین عصب نخاعی گردن C1 دقیقاً از زیر بصل النخاع منشأ می گیردمیگیرد. بصل النخاع در بخش قدامی حفرهٔ مغزی خلفی و در بالای سوراخ پس سری(foramen magnum) واقع شده استشدهاست و در جهت قدامی در مجاورت با کلیووس(Clivus) یا استخوان پس سری و پردههای مغزی و نیز در جهت خلفی در مجاورت درهٔ مخچه(vallecula) قرار میگیرد. بصل النخاع و سایر بخشهای مغز خلفی (پل مغزی و مخچه) در فضای زیر چادر مخچه ای(infratentorial space) مستقر میشوند. تومورهای مغزی این ناحیه باعث افزایش فشار داخل مغزی میشوند که از جمله عوارض این افزایش فشار میتوان به سردرد ، استفراغ ، و پاپیلدما (خیز و پرخونی بینایی که معمولاً همراه با افزایش فشار درون جمجمه ای میباشد) اشاره کرد.<ref>دائرةالمعارف بدن انسان. نویسنده: دکتر امیرحسین اسماعیلی.</ref>
این [[دستگاه عصبی]] علاوه بر نقش ارتباطی بین مغز و نخاع، اعمال خودکار و [[فعالیتهای غیرارادی|غیرارادی]] مهمی را کنترل میکند. از جمله [[گردش خون]] (تعداد [[ضربان قلب]])، [[تنفس]] (مثل [[سرفه]] و [[عطسه]] و [[دم و بازدم]]) و اعمال [[دستگاه گوارش]] ([[بلع]]، [[تهوع]] و [[استفراغ]])