اهل حق: تفاوت میان نسخه‌ها

پیروان مسلک اهل حق با نام‌های مختلفی شناخته می‌شوند. اگرچه در متون دینی بیش از هر نامی از نام ''یارسان'' و ''یاری'' استفاده شده و پیروان این دین نیز خود را با نام ''یار'' می‌شناسند،‌ اما در مناطق مختلف نام‌های مختلفی مانند اهل حق، کاکه‌ای، صارلی، طایفه، طایفه‌سان، گوران، قلخانی، قزلباش، نیازی، اهل نیاز، اهل سر، سرطالبی، شاملو،‌ خواجه‌وند، غلات، علی‌الهی و ... از جانب غیریارسانیان بر روی آن‌ها گذاشته شده‌است. بیشتر این نام‌ها نه به خود دین،‌ بلکه به پیروان آن اشاره دارد و برخی از آن‌ها مانند شیطان‌پرست، خروس‌کشان یا چراغ سیندرن نام‌هایی مغرضانه و حتی توهین‌آمیز محسوب می‌شوند.

همچنین بسیاری از غیر اهل حق پیروان این دین را به اشتباه علی‌اللهی می‌نامند که این نام در واقع به فرقه‌ای گفته می‌شد که در زمان [[علی بن ابی‌طالب]] توسط [[عبدالله بن سبا]] تأسیس شد و پیروانش به الوهیت علی اعتقاد داشتند. این نام به سبب وجود بینش انسان‌خدایی در دین یارسان توسط اعراب و مسلمانان به پیروان یارسان به اشتباه اطلاق شده‌است.<ref name="طیب طاهری ۱">طاهری، طیب، ''تاریخ و فلسفۀ سرانجام: فرهنگ یارسان و شرحی بر نحله‌های فکری و اعتقادی در کرستان''، کردستان عراق: اربیل، چاپ یکم: ۲۰۰۹؛ ص ۱۱۹-۱۱۷.</ref>

در عراق به پیروان یارسان کاکه‌ای و یا صارلی گفته می‌شد. صارلی‌ها که گروهی از یارسانیان ساکن موصل هستند، از شارزور به آنجا آمده و خان موصل از استرداد آن‌ها جلوگیری کرده و آن‌ها را صارلی یعنی از آن خود خطاب کرده‌است.<ref name="طیب طاهری ۱">طاهری، طیب، ''تاریخ و فلسفۀ سرانجام: فرهنگ یارسان و شرحی بر نحله‌های فکری و اعتقادی در کرستان''، کردستان عراق: اربیل، چاپ یکم: ۲۰۰۹؛ ص ۱۱۹-۱۱۷.</ref>

علاوه بر این لفظ اهل حق نیز که توسط غیریارسانیان به پیروان این دین اطلاق می‌شود، در واقع از واژگان [[تصوف|صوفیه]] است و به کسی اطلاق می‌شود که از مراحل [[شریعت]] و [[طریقت]] و معرفت گذر کرده و به بالاترین مرحلۀ سلوک یعنی حقیقت رسیده‌است. در واقع اهل حق عنوانی است که صوفیه به یارسان داده و منظور از آن قرار داشتن پیروان یارسان در مرحلۀ حقیقت است.<ref name="طیب طاهری ۱">طاهری، طیب، ''تاریخ و فلسفۀ سرانجام: فرهنگ یارسان و شرحی بر نحله‌های فکری و اعتقادی در کرستان''، کردستان عراق: اربیل، چاپ یکم: ۲۰۰۹؛ ص ۱۱۹-۱۱۷.</ref> به‌طور کلی تمام این نام‌ها به پیروان این دین اطلاق می‌شود و نام خود دین ''یارسان'' یا دین ''یاری'' است.

نورعلی الهی در کتاب برهان‌الحق، مسلک اهل حق را وابسته به مذهب [[شیعه دوازده‌امامی|شیعه اثنی عشری جعفری]] می‌داند.<ref>نورعلی الهی، برهان‌الحق، ۱۳۷۳، ص ۱۰</ref> یارسان از فرقه‌های اسلامی نیست.<ref>Z. Mir-Hosseini, Inner Truth and Outer History: The Two Worlds of the Ahl-e Haqq of Kurdistan, International Journal of Middle East Studies, Vol.26, 1994, p.267-268</ref> از دیدگاه برخی مراجع شیعه مانند [[آیت الله بهجت|بهجت]] پیروان آیین یارسان کافر و نجس می‌باشند.<ref>{{cite web|last1=محمد تقی|first1=بهجت|url=http://v0.bahjat.ir/index.php/ahkam/esteftahat/213-7.html|website=مرکز تنظیم و نشر آثار آیت الله بهجت}}</ref> از دیدگاه برخی دیگر از مراجع مانند [[آیت الله سیستانی|سیستانی]] و [[آیت الله صافی گلپایگانی|صافی گلپایگانی]] این فرقه در هر حال «ضاله» هستند. برخی دیگر نیز مانند [[آیت الله مکارم شیرازی|مکارم شیرازی]] آنان را در صورتی پاک می‌داند که به [[شهادتین]] و [[نبوت]] باور داشته باشند.