نظریه نسبیت: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۹:
# قوانین [[فیزیک]] در دستگاه ناظر کلی (نظارت کیهانی) برای همهٔ اجسام یکسان و واحد است. ([[اصل نسبیت]]).
# [[سرعت نور]] در [[خلأ]] برای همه ناظران، صرفنظر از حرکت نسبیشان یا حرکت منبع تولیدکننده [[نور]]، ثابت است.
چنین نگره‌ای همخوانی بهتری با آزمایش‌های تجربی نشان می‌دهد. برای نمونه، [[آزمایش مایکلسون-مورلی]] نه تنها فرض دوم را تاییدتأیید می‌نمود که نتایج جالب دیگری را نیز به همراه داشت:
* [[نسبیت همزمانی]]: دو رویداد که برای یک ناظر هم‌زمان هستند، ممکن است برای ناظر دیگری که نسبت به ناظر نخست در حال حرکت است هم‌زمان نباشند.
* [[اتساع زمانی]]: [[ساعت]]‌های در حال حرکت گذر زمان کمتری را نسبت به ساعت‌های ساکن تجربه می‌کنند و نشان می‌دهند.
خط ۲۱:
== نسبیت عام ==
{{اصلی|نسبیت عام}}
نسبیت عام ،عام، نظریه‌ای هندسی برای گرانش است که در سال ۱۹۱۶ توسط آلبرت اینشتین مطرح گردید و تصویر کنونی فیزیک جدید از گرانش را تشکیل می‌دهد. نسبیت عام ،عام، نظریه نسبیت خاص و قانون جهانی گرانش نیوتن را تعمیم می‌دهد و توصیفی یکتا از گرانش به عنوان یک ویژگی هندسی فضا و زمان ،زمان، یا فضازمان ارائه می‌کند. به خصوص در این نظریه ،نظریه، [[انحنا]]ی فضازمان ،فضازمان، به‌طور مستقیم به [[انرژی]] و [[تکانه]] هر ماده و تابشی که موجود باشد مربوط است. این رابطه توسط [[معادلات میدان اینشتین]] مشخص می‌گردد ٬که یک دستگاه معادلات مشتقات پاره‌ای را تشکیل می‌دهند.
 
برخی از پیش‌بینی‌های نظریه نسبیت عام ٬به خصوص موارد مرتبط با گذشت زمان، هندسهٔ فضا٬حرکت اجسام هنگام سقوط آزاد و انتشار نور ،نور، با پیش‌بینی‌های نظریه‌های فیزیک کلاسیک تفاوت بسیاری دارند. برای نمونه از چنین تفاوت‌هایی ،تفاوت‌هایی، می‌توان به اتساع گرانشی زمان ،زمان، [[همگرایی گرانشی]] ، [[انتقال به سرخ گرانشی]] نور و [[تأخیر شاپیرو|تاخیر زمانی گرانشی]] اشاره کرد. پیش‌بینی‌های نظریه نسبیت عام در همه [[آزمون‌های نظریه نسبیت عام|آزمون‌ها]] تا به امروز تأیید شده‌اند. هرچند نسبیت عام تنها نظریه نسبیتی نور [[جایگزین‌های نظریه نسبیت عام|نیست]] ، [[تیغ اوکام|ساده‌ترین]] نظریه‌ای است که با آزمایش‌ها مطابقت دارد. البته پرسش‌های بدون پاسخی باقی مانده‌اند ،مانده‌اند، که بنیادی‌ترین آن‌ها چگونگی آشتی دادن نسبیت عام با فیزیک کوانتومی برای ایجاد یک نظریه خود-سازگار و کامل از [[گرانش کوانتومی]] می‌باشد.
 
نظریه اینشتین نتایج اخترفیزیکی مهمی به دنبال دارد. برای مثال، وجود سیاه‌چاله‌ها را نشان می‌دهد (مکان‌هایی در فضا که در آن فضا و زمان طوری ناهموار شده‌اند که هیچ چیز، حتی نور نمی‌تواند از آن فرار کند)، حالتی که در پایان عمر برای [[ستاره]]‌های پرجرم ایجاد می‌گردد. شواهد فراوانی وجود دارد که نشان می‌دهد تابش‌های شدید گسیل شده از برخی اجسام نجومی، مربوط به سیاه‌چاله‌ها است. برای مثال، [[دوتایی پرتو ایکس|ریزاختروش‌ها]] یا [[هسته کهکشانی فعال]] نتیجه حضور [[سیاه‌چاله ی ستاره‌وار|سیاه‌چاله‌های ستاره‌وار]] و سیاه‌چاله‌هایی با [[سیاه‌چاله کلان‌جرم|جرم‌های بسیار بسیار بیشتر]] هستند. خم‌شدن نور توسط گرانش می‌تواند منجر به پدیده‌ای موسوم به [[همگرایی گرانشی]] گردد که موجب دیده شدن چند تصویر از یک شئ نجومی دور، در آسمان می‌شود. نسبیت عام همچنین وجود [[موج گرانشی|امواج گرانشی]] را پیش‌بینی می‌کند. مشاهده و اندازه‌گیری مستقیم آن‌ها هدف پروژه‌هایی نظیر [[لیگو]]، آنتن فضایی تداخل‌سنج لیزری ناسا/اسا و [[آرایه‌های زمان‌سنجی تپ‌اختر|آرایه‌های گوناگون زمان‌سنجی تپ‌اختر]] است. در ۱۱ فوریه ۲۰۱۶ پژوهشگران در LIGO موفق به مشاهده مستقیم امواج گرانشی برای نخستین بار شدند. همچنین، نسبیت عام اساس مدل‌های کنونی کیهان‌شناختی از یک [[انبساط جهان|جهان در حال انبساط]] است.