''برای مبانی ریاضی نظریه، [[نظریه اختلال]] را ببینید''{{سخ}}
در [[مکانیک کوانتومی،کوانتومی]]،''' نظریهٔ اختلال''' {{انگلیسی|Perturbation theory}}، مجموعه‌ای از طرح‌های تقریبی است که مستقیماً مربوط به اختلال وابسته به ریاضی است که برای توصیف یک مجموعهٔ کوانتمی پیچیده بر حسب یک مجموعهٔ ساده‌تر بکار می‌رود. ایدهٔ ما این است که با یک سیستم ساده شروع نمائیم که در آن یک روش ریاضی شناخته شده‌است و افزودن [[هامیلتونی (مکانیک کوانتومی)|هامیلتون]]، آشفته، نشان دهندهٔ اختلال ضعیف در سیستم خواهد بود. اگر اختلال زیاد نباشد، کمیت‌های مختلف فیزیکی توأم با سیستم آشفته (برای مثال سطح انرژی و حالت انرژی)، طبق الزامات پیوستگی، به صورت اصطلاحات سیستم ساده تعریف می‌شوند. این اصطلاحات، اگرچه در مقایسه با مقدار کمیت‌ها کوچک هستند، می‌توانند با استفاده از روش‌های تقربی مانند مجموعه‌های مجانب محاسبه شوند؛ بنابراین سیستم پیچیده را می‌توان بر مبنای دانش سیستم ساده‌تر مورد مطالعه قرار داد.<ref>{{Citation | last1=Cropper | first1=William H. | title=Great Physicists: The Life and Times of Leading Physicists from Galileo to Hawking | publisher=[[انتشارات دانشگاه آکسفورد|Oxford University Press]] | isbn=978-0-19-517324-6 | year=2004 | page=34}}.</ref>
