هر یک از انواع آمینها در واکنش با نیترواسید، HNO<sub>2</sub>، محصول متفاوتی به دست میدهد. آمینهای نوع اول با نیترواسید (HNO<sub>2</sub>) واکنش میدهند و نمکهای دیآزونیوم تولید میکنند. واکنش آمینها با نیترواسید از طریق حمله نوکلئوفیلی بر روی (یا حمله الکتروفیلی به وسیله) یک کاتیون نیتروزیل NO'''<sup>+</sup>''' واسطه به پیش میرود. محصول چنین تبدیلی بسیار متنوع است و بسته به اینکه واکنشدهنده یک آلکانآمین یا یک آنیلین باشد، نوع سوم، دوم یا اول باشد، تغییر خواهد کرد. بدین منظور نمیتوان از اسیدنیترو بهطور مستقیم استفاده کرد، زیرا بسیار ناپایدار است. بدین جهت از نمک سدیمنیتریت در حضور یک هالواسید مانند [[هیدروکلریک اسید،اسید]]، در محیط واکنش استفاده میشود. در چنین محیط اسیدی ساخته شد، اسیدنیترو حاصل ناپایدار بوده و با توجه به اسیدی بودن محیط، پروتون جذب کرده و با حذف مولکول آب، کاتیون نیتروزیل تولید میشود. کاتیون نیتروزیل خصلت الکتروفیلی دارد و به راحتی مورد حمله آمینها قرار میگیرد. بسته به این که نیتروژن آمین فاقد هیدروژن یا دارای یک یا دو هیدروژن باشد در مرحله بعد واکنش دوره ویژهای را طی میکند. نمکهای –N نیتروزآمونیوم نوع سوم در دمای پایین پایدارند ولی در گرما تجزیه میشوند و مخلوطی از ترکیبهای مختلف را به دست میدهند. از طرف دیگر نمکهای –Nنیتروزآمونیوم نوع دوم به سادگی پروتونزدایی شده و به عنوان محصولهای اصلی،Nنیتروزآمینهای نسبتاً پایدار را به دست میدهند. واکنش مشابه با آمینهای نوع اول ابتدا منوآلکیل –Nنیتروزآمینهای مربوطه را بدست میدهد؛ ولی این ترکیبها ناپایدارند و به سرعت به مخلوطی پیچیده تبدیل میشوند. ناپایداری –Nنیتروزآمینهای نوع اول به پروتون باقیمانده روی نیتروژن مربوط است. به وسیله یک سری از انتقالهای هیدروژن، این ترکیبها ابتدا به دیآزوهیدروکسیدها نوآرایی میکنند. سپس پروتوناسیون و در پی آن از دست رفتن آب، یونهای دیآزونیوم بسیار واکنشپذیر را ایجاد میکنند. دلیل واکنشپذیری این نمکها تمایل آنها به از دست دادن نیتروژن برای ایجاد کربوکاتیونهای مربوطه است. این کربوکاتیونها ممکن است نوآرایی شوند، پروتونزدایی شوند، یا بدام نوکلئوفیلها بیافتند. همانگونه که در بالا به این موضوع اشاره شد، اگر آمین مورد استفاده آلیفاتیک باشد نمکدیآزونیوم حاصل بسیار فعال است و قابل جداسازی نیست اما اگر از ترکیبهای آروماتیک استفاده کنیم نمکدیآزونیوم حاصل پایدار خواهد بود. آمینهای آروماتیک نوع اول با نیترواسید ترکیب میشوند و نمکهای دیآزونیوم تشکیل میدهند. بطور کلی نمکهای دی آزونیوم آمینهای آروماتیک در دو دسته مهم از واکنشها شرکت میکنند. دسته اول، واکنشهای جانشینی هستند که در جریان این واکنشها نیتروژن آزاد میشود و گروه دیگری بجای آن جانشین میگردد. دسته دوم واکنشهای زوج شدن هستند که طی آن، نمک دیآزونیوم از طریق نیتروژن به یک گروه آروماتیک یا هتروآروماتیک متصل میشود. هر دو دسته واکنش از نظر سنتزی بسیار با اهمیت هستند. با استفاده از آریل دی آزونیومها میتوان ترکیبهای متنوعی سنتز کرد.