کومله سازمان کردستان حزب کمونیست ایران: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز جایگزینی با اشتباه‌یاب: مساحانه⟸مسلحانه
مطالب بدون منبع فله ای
خط ۱:
{{بهبود منبع|تاریخ=آوریل ۲۰۱۲}}
{{Infobox political party
{{جعبه اطلاعات حزب سیاسی
| party_name = Komala
| نام = حزب کومله کردستان ایران
| name_native = کۆمه ڵه{{سخ}}Komele
| نام بومی = كۆمه‌ڵه‌ی شۆڕشگێڕی زه‌حمه‌تكێشانی كوردستانی ئێران
| colorcode = Red
| آرم party_logo = The Official Logo Of Komala.png
| شماره رنگ = Red
| leader = [[ابراهیم علیزاده]]، [[عبدالله مهتدی]]، [[عمر ایلخانی زاده]]
| رهبر =
| foundation = ۱۹۶۹ (۱۳۴۸ خورشیدی)
| رئیس =
| ideology = [[سوسیالیستی]][[کمونیستی]]
| رئیس‌جمهور =
| position = [[چپ (گرایش سیاسی)|چپ]]
| دبیرکل = [[عبدالله مهتدی]]
| colors = قرمز
| سخنگوی = [[ابراهیم علیزاده]]
| headquarters = کردستان عراق
| بنیانگذار =
| website = [http://www.payaam.org/ Komala]
| رهبر ۱ عنوان =
| flag = [[پرونده:Flag Of Komala.jpg|border|200px]]
| رهبر ۱ نام =
| country =ایران
| آرمان =
|دین=آتئیست}}
| تأسیس = پاییز ۱۳۴۸ شمسی
'''کومله''' (در کردی: '''کۆمهڵه''' = انجمن و گروه، EN: '''Komala''') سازمانی چپگرا در کردستان ایران است.<ref name="knm">[http://books.google.com/books?hl=en&lr=&id=9edug343oJMC&oi=fnd&pg=PA1&dq=%22Society+for+the+Rise+of+Kurdistan%22&ots=Z3memqPvAI&sig=RWetjW5OTjgA-pHFNRUzVGxfsJE#v=onepage&q=Komala&f=false ''The Kurdish nationalist movement: opportunity, mobilization, and identity''], by David Romano, p.224/5.</ref> این سازمان از مخالفان [[جمهوری اسلامی]] است و پس از [[انقلاب ۱۳۵۷ ایران]] با نیروهای [[جمهوری اسلامی]] وارد مبارزهٔ مسلحانه شده و حوزهی فعالیت آنها در کردستان ایران است. بعدها پس از شکل‌گیری حزب کمونیست ایران فعالیت‌هایی را نیز در بقیه استان‌ها سازمان داد. ۷<ref>http://komalainternational.org/ Website English About Komala</ref>
| انحلال =
| ادغام =
| انشعاب =
| سابق =
| روزنامه =
| شاخه دانشجویی =
| شاخه جوانان =
| ایدئولوژی = [[ملی‌گرایی کردی]]{{سرخط}}[[کمونیسم]]{{سرخط}}[[مائوئیسم]]
| مذهب =
| کرسی ۱ عنوان =
| نماد =
| پرچم =
| وب‌گاه =
| کشور = ایران
| مرکز فرماندهی =[[سلیمانیه]]، [[کردستان عراق]]
| ملی =
| بین‌المللی = [[انترناسیونال سوسیالیست]]
| دولت =
| پانوشت =
| وب‌گاه = [http://www.komala.org/farsy]
| رنگ = {{color box|#E70A0A}} Red
| پرچم = [[File:Flag of Komala.png|200px]]
}}
 
جریان‌های زیر با نام کومله فعالیت می‌کنند:
'''حزب کومه‌له کردستان ایران''' یا '''کومه‌له انقلابی زحمتکشان کردستان ایران''' ([[کردی]]:كۆمه‌ڵه‌ی شۆڕشگێڕی زه‌حمه‌تكێشانی كوردستانی ئێران) یک حزب چپ‌گرای مسلح کرد در [[کردستان ایران]] است.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=|وبگاه=|نشانی=http://payaam.org/|عنوان=سایت سیاسی - خبری پیام}}</ref><ref>http://www.kurdistan24.net/en/news/ce3ea0dd-11a3-479b-af20-9dc796289e96</ref> این سازمان از مخالفان جمهوری اسلامی است و پس از انقلاب ۱۳۵۷ ایران با نیروهای جمهوری اسلامی وارد مبارزهٔ مسلحانه شد و بیشترین فعالیت آنها در استان کردستان ایران است. بعدها پس از شکل گیری حزب کمونیست ایران فعالیت هایی را نیز در بقیه استان ها سازمان داد. مرکز فرماندهی این گروه در حال حاضر در شهر [[سلیمانیه]] در [[کردستان عراق]] قرار دارد. کومه‌له کلمه‌ای کردی است و به معنای انجمن و گروه است.
* کومله - سازمان کردستان حزب کمونیست ایران - دبیراول [[ابراهیم علیزاده]]
* کومله - حزب کومهڵه کردستان ایران - دبیرکل [[عبدالله مهتدی]]
 
== تاریخچه ==
در سال ۱۳۵۷، سه گروه چپگرا در هم ادغام شدند و کومله (سازمان انقلابی زحمتکشان کردستان ایران) را بنیانگذاری کردند:
===پایه‌گذاری===
* [[گروه انقلابی زحمتکشان کردستان ایران]].
حزب کومه‌له در پاییز سال ۱۳۴۸ توسط گروهی از دانشجویان کرد چپ‌گرا و شماری از فعالین سیاسی در شهر تهران و دیگر شهرهای کرد نشین، پایه‌گذاری شد.<ref>http://www.komalainternational.org/2018/02/19/komala-party-of-iranian-kurdistan-an-introduction</ref> [[فؤاد مصطفی سلطانی]]، [[عبدالله مهتدی]]، محمد حسین کریمی، مصلح شیخ الاسلامی، [[صدیق کمانگر]]، ساعد وطندوست، ایرج فرزاد، شعیب زکریایی، فاتح شیخ الاسلامی، یدالله بیگلری و حسین مرادبیگی نخستین بنیانگذاران حزب کومه‌له بودند.
* گروه [[چاوه]]: که [[شیرین بهاره]] (فرزند امام جمعه [[مریوان]])، [[فؤاد مصطفی سلطانی]] (مهندس الکترونیک و فرزند خان روستای آلمانه)، [[صدیق کمانگر]] (قاضی دادگستری و فرزند یک خان [[کامیاران]]ی) از مهمترین و مشهورترین اعضای این گروه بودند که تا سال ۱۳۵۶ خورشیدی تعداد اعضای آن در [[مریوان]] به ۴۸ و در [[سنندج]] به ۱۰۰ نفر می‌رسید. این گروه پیرو اندیشه [[مائویسم]] بودند.
{{سرخط}}پس از کشته شدن فؤاد مصطفی سلطانی، رهبر حزب، در سال ۱۳۵۸، عبدالله مهتدی به‌عنوان رهبر کومه‌له انتخاب شد و تا سال ۱۳۶۲ در این سمت قرار داشت.
* اتحادیه کشاورزان: در [[سقز]]، [[محمد حسین کریمی]]، که رابطه خوبی با شیوخ و خانواده‌های آیینی داشت، این اتحادیه را تأسیس کرد. پس از مرگ وی در ۲۶ بهمن ۱۳۵۷، شیخ [[عزالدین حسینی]] (امام جمعه [[مهاباد]]) رهبری این اتحاد را بر عهده گرفت.
==== اعلام موجودیت ====
کومه‌له پیش از [[انقلاب ۱۳۵۷ ایران]] به صورت زیرزمینی علیه دولت وقت فعالیت می‌کرد. این حزب در ۲۶ بهمن ۱۳۵۷ و پس از کشته‌شدن یکی از بنیانگذارانش به نام محمد‌حسین کریمی در جریان تصرف شهربانی سقز، فعالیت خود را علنی کرد و در اولین شماره نشریه خود به نام ''شورش'' که در آبان ۱۳۵۸ منتشر شد، تاریخچه خود را این چنین بیان کرد:
{{گفتاورد|۱۰ سال پیش توسط رفقا، گروهی پایه ریزی شد که پس از طی فراز و نشیب ها و رونق و رکودها سرانجام در بهمن ۵۷ با نام سازمان زحمتکشان کردستان ایران اعلام موجودیت کرد.}}
 
در تاریخ ۱۱/۶/۱۳۶۲ کومله با محفل سهند به رهبری [[منصور حکمت]] متحد شده و [[حزب کمونیست ایران]] را تشکیل داد، در این میان کومله بخش اصلی و مؤثر در تشکیل این حزب بود و از آن پس کومله بعنوان سازمان کردستان حزب کمونیست ایران سازمان یافت. از سال ۱۳۷۰ یک زنجیر انشعاب در [[حزب کمونیست ایران]] رخ داده‌است.
==== نخستین گروه پیشمرگه زنان ====
* نخستین انشعاب توسط [[منصور حکمت]] رخ داد. گروه انشعابی حزب کمونیست کارگری ایران را تشکیل دادند. بقیه افراد تحت عنوان حزب کمونیست به فعالیت خود ادامه دادند. بعدها حزب کمونیست کارگری نیز دچار انشعابات دیگری شد و از دل آن احزاب زیر بوجود آمد: [[حزب کمونیست کارگری]]، [[اتحاد سوسیالیستی کارگری]]، [[حزب کمونیست کارگری ایران-حکمتیست]]، [[حزب اتحاد کمونیسم کارگری]].
نخستین گروه زنان پیشمرگه ۳ سال پس از اعلام موجودیت حزب، تشکیل شد. گروه‌های پیشمرگه زنان در جنگ‌های چریکی این سازمان شرکت می‌کنند.
* گروهی که با منصور حکمت همرا نشده و تحت عنوان [[حزب کمونیست ایران]] فعالیت می‌کردند خود دچار انشعابات دیگری شدند. (سازمان کردستان [[حزب کمونیست ایران]] (کومله)، دبیرکل آن ابراهیم علیزاده نام دارد.
کنگره پانزدهم (سازمان کردستان [[حزب کمونیست ایران]] (کومله) نیمه اول مرداد ماه ۱۳۹۱ برابر با ژوئیه ۲۰۱۲ برگزار گردید. در این کنگره ۱۹ نفر بعنوان عضو اصلی کمیته مرکزی و سه نفر به عنوان اعضای علی‌البدل انتخاب شدند.
* انشعاب دوم به رهبری عبدالله مهتدی صورت گرفت که فعالیت‌های سیاسی خود را زیر عنوان «کومله- [[سازمان انقلابی زحمتکشان کردستان ایران]]» و نهایتاً «حزب کومله کردستان ایران» ادامه دادند: دبیرکل آن [[عبدالله مهتدی]] می‌باشد.
 
== جستارهای وابسته ==
===انحلال کومه‌له و پایه‌گذاری حزب کمونیست ایران===
* [[زندان دوله تو]]
[[File:Komalacpi.jpg|thumb|یکی از نمادهای این حزب]]
حزب کمونیست ایران موسوم به حکا در شهریور ماه ۱۳۶۲ پس از یک سال بحث‌های علنی و درونی که اعضا کومه‌له در آن مشارکت داشتند، و با به هم پیوستن چندین سازمان چپ و کمونیستی ایرانی، در یک کنگره مؤسس، تأسیس شد و عبدالله مهتدی سمت دبیر کلی حزب کمونیست ایران را بر عهده گرفت؛ و نام حزب کومه‌له به حزب کمونیست ایران تغییر یافت.
{{سرخط}}پس از کنگره هشتم کومه‌له بحثی انتقادی از عبدالله مهتدی و همفکرانش در مورد شکست تجربه حزب کمونست ایران و لازمه الغای آن به میان آمد که صفوف کومه‌له را به دو جریان تبدیل کرد که بخش اکثریت اعضا و همچنین اکثریت رهبران و کادرهای شناخته شده کومه‌له در کردستان ایران با او همفکر بودند.
در سال ۲۰۰۰ میلادی عبدالله مهتدی به همراه شمار زیادی از اعضای حزب کمونیست ایران، از این حزب جدا شدند و دوباره حزب مستقل کومه‌له را بازسازی کردند.
 
==فعالیت‌ها==
کومه‌له بارها با دولت ایران وارد جنگ چریکی شده‌است، به ویژه در دوران [[شورش ۱۳۵۷ کردها در ایران]] و [[جنگ ایران و عراق]]. این حزب همچنین در بین سال‌های ۱۳۶۳ تا ۱۳۶۷ وارد درگیری مسلحانه با [[حزب دموکرات کردستان ایران]] شد.
 
== منابع ==
{{پانویس}}
<references responsive="" />
{{سازمان‌های کرد}}
 
{{کشتار زندانیان سیاسی در تابستان ۱۳۶۷}}
{{گروه‌های سیاسی ایران با خط مشی مسلحانه}}
 
[[رده:احزاب کردستان عراق]]
سطر ۸۸ ⟵ ۶۵:
[[رده:سکولاریسم در ایران]]
[[رده:سکولاریسم در عراق]]
[[رده:کومله]]
[[رده:گروه‌های شورشی در ایران]]
[[رده:گروه‌های مسلح ایران]]
{{سازمان‌های کرد}}
{{کشتار زندانیان سیاسی در تابستان ۱۳۶۷}}
{{گروه‌های سیاسی ایران با خط مشی مسلحانه}}
[[رده:کومله]]
 
{{ترتیب‌پیش‌فرض:کومله -کۆمه‌ڵه}}