مصطفی کمال آتاترک: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Aybeg (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵۷:
| laterwork =
}}
'''مصطفی کمال پاشا''' (معروف به '''آتاتورک''' به‌معنای ''پدر تُرکهاتُرک‌ها'') ([[ترکی]]:Mustafa Kemal Atatürk زاده ۱۸ مه ۱۸۸۱ – درگذشت ۱۰ نوامر ۱۹۳۸) رزمنده [[جنگ استقلال ترکیه]] و دولت‌مرد, نویسنده و بنیان‌گذار [[جمهوری ترکیه]] بود. او از طرفداران [[سکولاریسم]] و [[ناسیونالیسم]] بود. وی استعداد شگرفی در امور نظامی داشت، چنان‌که در نبرد [[چناق‌قلعه]] ([[۱۹۱۴ (میلادی)|۱۹۱۴]]) با [[شعار]] "Çanakkale geçilmez" یعنی «چناق‌قلعه غیرقابل عبور است»، با سپاهی کوچک در برابر تهاجم سنگین نیروهای دریاییِ کشورهای [[بریتانیا]] و [[فرانسه]] ایستادگی نمود و مانع تصرف و سقوط [[استانبول]] شد. در سال ۱۹۳۴ میلادی نام خانوادگی آتاتورک "Atatürk" به‌معنای «پدر ترکها» توسط مجلس ترکیه به وی اهدا گردید و از آن پس داشتن این نام خانوادگی برای هر فرد دیگری ممنوع اعلام شد.
 
== زندگی‌نامه ==
خط ۹۸:
 
[[نلسون ماندلا]]، قهرمان مبارزه با نژادپرستی، در سال ۱۹۹۲ به‌دلیل ظلم و ستم دولت ترکیه بر [[کرد]]ها، از پذیرش «جایزهٔ صلح آتاتورک» امتناع کرد.<ref>[http://www.anc.org.za/show.php?id=8472 Statement on the Ataturk Award given to Nelson Mandela; AFRICAN NATIONAL CONGRESS]</ref><ref>[http://www.sahistory.org.za/dated-event/turkish-newspapers-criticise-anc-leader-nelson-mandela-refusing-accept-turkey039s-peace- Turkish newspapers criticise of ANC leader Nelson Mandela for refusing to accept Turkey's peace award; South African History Online]</ref><ref>[http://www.atour.com/~aahgn/news/20010107c.html Double Standard: The Turkish State And Racist Violence]</ref>
 
==آثار==
===ترجمه‌شده به فارسی==
* آتاترک، مصطفی‌کمال. ''نطق (۱۹۲۷ - ۱۹۱۹)''‬، ترجمۀ محمد‌‌رضا هیئت، مورد تأیید مرسل اوزتورک، آنکارا: نهاد عالی فرهنگ، زبان و تاریخ آتا‌ترک، مرکز تحقیقات آتاترک‏‫، ۲۰۰۴‬‏‫= ۱۳۸۳، ۵۵۱ ص. (این سخنرانی در روزهای ۲۰ - ۱۵ اکتبر ۱۹۲۷ در دومین کنگره بزرگ حزب جمهوری خلق ایراد گردیده‌است.)
 
===دربارۀ آتاترک به فارسی===
* م‍ح‍م‍د ت‍وف‍ی‍ق‌، م‍ح‍م‍د. ''کمال آتاتورک''، ترجمۀ اسمعیل فردوسی‌فراهانی، اراک: نامه عراق‏‫‏‏، ۱۳۱۸، ‏‫‏‏۲۱۸ ص.
* جنانی، جعفر. ''آتاتورک ناجی ترکیه''، تبریز: انتشارات آذر تورک‏‫، ۱۳۹۶، ۲۷۳ص.
* کین‌راس، کین‌راس. ''زندگینامه مصطفی‌کمال آتاتورک پدر ترکیه مدرن''، ترجمۀ اسماعیل‌نوری‌علا، کلن: انتشارات فروغ‏‫، ۲۰۰۹ = ۱۳۸۸، ‏‫۵۹۷ ص.
* مانگو، آندرو. ''آتاتورک''، ترجمۀ هوشمند دهقان، تهران: پیام امروز، چاپ دوم: ۱۳۹۵، ۹۸۸ ص.
* دع‍وت‍ی‌،‌ اب‍وال‍ف‍ت‍ح‌. ''آت‍ات‍ورک‌ و ش‍ری‍ف‌ ح‍س‍ی‍ن‌ ع‍ام‍لان‌ ت‍ج‍زی‍ۀ ام‍ت‌ اس‍لام‌''، ق‍م‌: ای‍ام‌، ۱۳۸۴، ۱۰۲ ص.
* ای‍گ‍دم‍ی‍ر، اولوغ، و دیگران. ''آت‍ات‍ورک‌''، ت‍رج‍م‍ه‌ ح‍م‍ی‍د ن‍طق‍ی‌، ت‍ه‍ران‌: م‍ؤس‍س‍ۀ ف‍ره‍ن‍گ‍ی‌ م‍ن‍طق‍ه‌ای‌، ن‍ش‍ری‍ۀ ش‍م‍اره‌ ۱۲، ۲۱۰ ص‌.
* خاتمی، جعفر. ''آتاتورک عامل انگلیس در تجزیه جهان اسلام: دولت عثمانی به کجا رفت؟، در ایران چه باید کرد؟''، قم: بهار آزادی (چاپخانه)، ۱۳۵۹، ۱۶۰ ص.
* ات‍اب‍ک‍ی‌، ت‍ورج‌. ''ت‍ج‍دد آم‍ران‍ه‌: ج‍ام‍ع‍ه‌ و دول‍ت‌ در ع‍ص‍ر رض‍اش‍اه‌''، ت‍رج‍م‍ۀ م‍ه‍دی‌ ح‍ق‍ی‍ق‍ت‌‌خ‍واه‌، ت‍ه‍ران‌‬‏‫: ق‍ق‍ن‍وس‌ ‬‏‫، ۱۳۸۷‬، ‏‫۲۸۶ ص.
* اروج زاده، لیلا، ''دین و سیاست در ترکیه معاصر از آتاتورک به بعد''، اردبیل: انتشارات محقق اردبیلی، ‏‫‬‏۱۳۹۷، ‏‫‬‏۱۴۰ ص.
* هانی‌اوغلو، شکرو، ''سقوط امپراطوری و تولد جمهوری: نگاهی به نقش آتاتورک در پیدایش ترکیه''، ترجمۀ رضا جوادی، تهران: لوح فکر، ‏‫۱۳۹۵، ۲۶۷ ص.
 
== پانویس ==