شب یلدا: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
تصویر در ویکی‌انبار حذف شده |
برچسب‌ها: دارای ادبیات عامیانه متن دارای ویکی‌متن نامتناظر ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
خط ۱۰۲:
== بردن هدایا و خمچه برای عروس ==
خمچه(خُنچه) عروس یکی از سنتهای واجب شب چله در تمام خراسان بزرگ است. خمچه به
یکی دیگر از جشنهای ایرانی [[چله تموز]] است که عکس چله زمستان است و آن طولانی‌ترین روز سال است که هنوز هم در خراسان جنوبی گرامی داشته می‌شود.<ref name="parssea.org" />
خط ۱۱۰:
=== اصفهان ===
شب یلدا (شب چله) در [[شهرستان دهاقان]] اصفهان:
مانند سایر مناطق ایران فامیل و بستگان به خانهٔ
آجیل شب یلدا، کشمش، گردو، بادام، قیسی، برگه زردآلو یا برگه گلابی، جوزقند و انجیر و خرما است. میوه شب یلدا هم انار، هندوانه، سیب، گلابی انباری (سیبری) است. همچنین نوشیدنی شب یلدا بطور معمول چای و شربت و چنانچه برف باشد مخلوط برف و شیره انگور هستند. غذای شب چله (یلدا) چنانچه مقدور باشد پلو ماهی و در غیر اینصورت یکی از غذاهای محلی: مانند کوفته، گندی، دلمه، چرب و شیرین یا غیره است.
=== آذربایجان (شرقی و غربی) ===
خط ۱۲۳:
=== دشت گرگان ===
در استان گلستان شب یلدا بسیار
=== فارس ===
سفرهٔ مردم [[شیراز]] مثل سفرهٔ نوروز رنگین است. مرکبات و هندوانه برای
=== همدان ===
[[همدان]]ی‌ها فالی می‌گیرند با نام ''فال سوزن''. در گلپایگان قدیم هم شب یلدا این رسم بود. همه دور تا دور اتاق می‌نشینند و پیرزنی به‌طور پیاپی شعر می‌خواند. دختر بچه‌ای پس از اتمام هر شعر بر یکپارچه نبریده و آب ندیده سوزن می‌زند و مهمانها بنا به ترتیبی که نشسته‌اند شعرهای پیرزن را فال خود می‌دانند. همچنین در مناطق دیگر همدان تنقلاتی که مناسب با
=== استان اردبیل ===
در [[اردبیل]] رسم است که خانواده‌ها شب یلدا دور هم جمع می‌شوند و تا پاسی از شب با هم
=== گیلان ===
در [[گیلان]] هندوانه را حتماً فراهم می‌کنند و معتقدند که
ازگیل سفت و خام، پس از مدتی پخته و آبدار و خوشمزه می‌شود. آوکونوس در اغلب خانه‌های گیلان تا بهار آینده یافت می‌شود و هر وقت هوس کنند ازگیل تر و تازه و پخته و رسیده و خوشمزه را از خم بیرون می‌آورند و آن را با گلپر و نمک در سینه‌کش آفتاب می‌خورند. در [[گیلان]] در خانواده‌هایی که در همان سال پسرشان را داماد یا نامزد کرده‌اند رسم است که طبقی برای خانواده نوعروس می‌فرستند. در این طبق میوه‌ها و خوراکی‌ها و تنقلات ویژه شب چله به زیبایی در اطراف آراسته می‌شود و در وسط طبق هم یک ماهی بزرگ (معمولاً [[ماهی سفید]]) تازه و خام همراه با تزیین سبزیجات قرار می‌گیرد که معتقدند باعث خیر و برکت و فراوانی روزی زوج جدید و همچنین سلامت و باروری نوعروس می‌گردد.{{مدرک}}
=== خوزستان ===
مردم [[خوزستان]] تا سحر انتظار می‌کشند تا از قارون افسانه‌ای استقبال کنند. قارون در لباس هیزم‌شکن برای خانواده‌های فقیر تکه‌های چوب می‌آورد. این چوب‌ها به طلا تبدیل می‌شوند و برای آن خانواده، ثروت و برکت به همراه می‌آورند.{{مدرک}} به خانه بزرگترها رفته و دور هم جمع شده به شوخی خنده گذرانده، آجیل هندوانه انار شیرینی و خرما و لبو و
=== قزوین ===
خط ۱۴۶:
=== لرستان و لکستان ===
شب چله در میان مردم مناطق لر و
در این شب همچنین مردم با استفاده از گندم، شاهدانه، کنجد و گردو، تنقلاتی خاص تهیه می‌کنند و با جمع شدن افراد خانواده کنار هم از آن استفاده می‌کنند. در لرستان یلدا را مرکب از یل + دا می‌دانند یل یعنی بزرگ و پهلوان و دا یعنی مادر.
خط ۱۵۶:
امشب اول یلدا یا اول زمستان است خیر از خانه ات ببارد.
«نون و پنیر و شیره _ کیخا هونت
نان و پنیر و شیره کدخدا (صاحب خانه) خانه ات نمیرد.
خط ۱۶۴:
صاحب خانه کمی آجیل گندم برشته با میوه و شیرینی در شال بچه‌ها می‌گذارد و بچه‌ها ضمن بالا کشیدن شال و محتویاتش به عنوان تشکر از صاحب خانه، تکرار می‌کنند:
«
(امشب اول یلدا یا اول زمستان است نان و پنیر و شیره کدخدا خانه ات نمیرد)
سپس، شال را برمی‌دارند و به روی پشت بامهای دیگر می‌روند و دوباره ترانه فوق را می‌خوانند.<ref>[http://www.hamneshinbahar.net/article.php?text_id=214 همنشین بهار: شب یلدا و انقلاب زمستانی]</ref>
| |||