فریدون آدمیت: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
اصلاح نویسنده مقاله، نویسنده امانت است و کتاب توسط اتابکی جمع آوری شده است، |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۵۵:
}}
'''فریدون آدمیت''' (۱۲۹۹، تهران – ۱۰ فروردین ۱۳۸۷، تهران)، نویسنده، تاریخنگار و همچنین از مقامات عالیرتبه [[وزارت امور خارجه ایران]] بود. آثار وی عمدتاً دربارهٔ تاریخ [[مشروطیت]] و شخصیتهای مرتبط با آن بود. روش او در تاریخنگاری به گفتهٔ خودش، تاریخنگاری تحلیلی-انتقادی بود.<ref name="zamaneh.info">[http://www.zamaneh.info/articles/272.doc تقی صوفی<span title="خیارکی" class="CheckDictation-marked CheckDictation-marked-نیارکی" id="tool-.D9.86.DB.8C.D8.A7.D8.B1.DA.A9.DB.8C" style="background-color: rgb(255, 200, 145);"> نیارکی،</span> نگاهی منتقدانه به زندگی، تاریخنگاری و اندیشهٔ سیاسی فریدون آدمیت - ماهنامهٔ زمانه]</ref>
== زندگینامه ==
خط ۶۹:
آدمیت برای مدتی از بیماری [[آمفیزم]] رنج میبرد.<ref name="autogenerated2">[http://www.shahbazi.org/blog/Archive/8302.htm یادداشتهای پراکندهٔ عبدالله شهبازی]</ref> وی بر اثر شدت یافتن بیماری گوارشی و تنفسی که مدتها به آن ابتلا داشت از چند هفته قبل از مرگ در بیمارستان تهران کلینیک بستری بود و در نهایت در بعدازظهر دهم فروردین سال ۱۳۸۷ در ۸۸ سالگی در این بیمارستان درگذشت و در مقبره خانوادگیاش در بهشت زهرای تهران دفن شد.<ref>[http://www.bbc.co.uk/persian/arts/story/2008/03/080329_mf_adamiat.shtml BBCPersian.com<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref><ref>[http://www.mehrnews.com/fa/newsdetail.aspx?NewsID=647084 MehrNews.com - Iran, Iranian, Nuclear, political, world, sport, Cultural, economic, SocialAndOccations news and headlines<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref><ref>[http://isna.ir/ISNA/NewsView.aspx?ID=News-1096192&Lang=P فریدون آمدیت در بیمارستان بستری شد - ایسنا]</ref><ref name="autogenerated1">[http://www.bbc.co.uk/persian/arts/story/2008/03/080304_an-aa-adamiyat.shtml فریدون آدمیت؛ مورخ خانهنشین - بیبیسی فارسی]</ref><ref>http://www.hamshahrionline.ir/details/47299</ref>
دکتر هما ناطق نوشته است که فریدون آدمیت مدت کوتاهی قبل از مرگ توسط دوستی به انگلستان دعوت شد. اما همینکه پاى او به لندن رسید، دولت انگلیس پاسپورت و اسناد او را ضبط کرد. فریدون از جان گرنى استاد ایرانشناسى یارى خواست. آقاى گرنى هر روز وعده سرخرمن داد که فلان روز پاسپورت را پس خواهند داد، که هرگز ندادند. فریدون سرگشته و سرگردان در لندن بماند. من همه روزه با او در تماس تلفنى بودم. تا اینکه پس از دو سه هفته بعد زنگ زد و گفت: «گرفتار برونشیت شدهام». رفته رفته این برونشیت تبدیل به «آمفیزم» شد. تا اینکه از ایران آقاى عطاالله مهاجرانى دستور داد فریدون را بدون پاسپورت و بدون بلیط سوار هواپیما کنند و به ایران برگردانند. فریدون «آمفیزم» را نیز با خود برد. <ref>[http://bukharamag.com/1387.03.2951.html به یاد فریدون آدمیت/<span class="CheckDictation-marked CheckDictation-marked-دکتر" id="tool-.D8.AF.DA.A9.D8.AA.D8.B1" style="background-color: rgb(145, 145, 255);"> دکتر </span>هما ناطق]</ref>
== استخدام در وزارت خارجه ==
خط ۸۹:
*سفیر ایران در [[هند]] (حدوداً ۲ سال)
او حدود بیست سال هم مقام داور بینالملل را در دیوان حکمیت لاهه داشت. آدمیت در کنار انجام مأموریت اداری در [[بریتانیا]]، وارد [[مدرسه اقتصاد لندن]] شد و پس از پنج سال تحصیل در رشتهٔ تاریخ و فلسفهٔ سیاسی در سال [[۱۹۵۱ (میلادی)]] به درجهٔ دکتری دست یافت.<ref>[http://www.zamaneh.info/articles/272.doc زندگی و اندیشهٔ فریدون آدمیت، تقی صوفی<span title="خیارکی" class="CheckDictation-marked CheckDictation-marked-نیارکی" id="tool-.D9.86.DB.8C.D8.A7.D8.B1.DA.A9.DB.8C" style="background-color: rgb(255, 200, 145);"> نیارکی،</span> ماهنامهٔ زمانه]</ref>
آدمیت در سال ۱۳۳۰ به عنوان جوانترین سفیر ایران در سازمان ملل معرفی شد.<ref>[http://isna.ir/ISNA/NewsView.aspx?ID=News-1096192&Lang=P فریدون آدمیت در بیمارستان بستری شد - ایسنا]</ref> وی در سال ۱۳۵۷ که برخی نویسندگان برای بار دوم [[کانون نویسندگان]] را به منزله یک کانون صنفی راه انداختند ریاست نخستین جلسه عمومی کانون را برعهده گرفت ولی چندی بعد از آن کنارهگیری کرد.
خط ۱۴۱:
هوشنگ چهابی نمونه هایی از نگرش خصمانه آدمیت را نسبت به بهائیان و یهودیان ارائه کرده است؛ نتیجه ملی گرایی شدید او باعث می شود او تمام اقلیت های مذهبی غیر از زرتشتیان را با قدرت های خارجی مرتبط بداند. چابهی موارد متعددی را نشان داده است که آدمیت منابع اولیه را به گونهای تحریف کرده که با توطئهباوری خود سازگار باشد. سوءظن آدمیت به یهودیان و بهائیان، در ارزیابی او از سایر مورخان هم بازتاب مییابد. او در پاراگراف ابتدایی کتابشناسیِ اثرِ خود دربارهی امتیاز تجارت توتون و تنباکو ۲-۱۸۹۰، نوشتههای تعدادی از محققان یهودی را بیارزش دانسته و رد میکند. یکی از این پژوهشگران نیکی کدی است که «با کمک هزینهی سازمانی یهودی به مطالعهی سید جمالالدین اسدآبادی (همان افغانی) پرداخت و رسالهای دربارهی قیام تنباکو نوشت».<ref name=":02">{{یادکرد کتاب|نشانی=https://books.google.com/books/about/Iran_in_the_20th_Century.html?id=5qr3AgAAQBAJ|عنوان=Iran in the 20th Century: Historiography and Political Culture|نام خانوادگی=Atabaki|نام=Touraj|نام خانوادگی۲=Chehabi|نام۲=Houchang|تاریخ=2009-06-17|ناشر=I.B.Tauris|سال=2009|شابک=9780857731876|مکان=|صفحات=162|زبان=English|فصل=Paranoid style in Iranian historiography}}</ref> در جایی دیگر اعلام میکند که یهودی بودن کدی باعث شد تا او دربارهی نقش علمای شیعه در انقلاب مشروطه ۹-۱۹۰۵ مبالغه کند. وی همچنین فیروز کاظمزاده، مورّخی که از قضا بهائی نیز هست، را به «عداوت مفرط» نسبت به ایران و ایرانیان متهم میکند و این احساسات را ناشی از تعلقات دینی او میداند. در واقع، کاظمزاده در اوایل دههی ۱۹۵۰ به علت مذهبش از تدریس در ایران محروم شد، و پس از آن تصدی کرسی تاریخ روسیه را در دانشگاه یِیل بر عهده گرفت.<ref name=":0">{{یادکرد کتاب|نشانی=https://books.google.com/books/about/Iran_in_the_20th_Century.html?id=5qr3AgAAQBAJ|عنوان=Iran in the 20th Century: Historiography and Political Culture|نام خانوادگی=Atabaki|نام=Touraj|تاریخ=2009-06-17|ناشر=I.B.Tauris|سال=|شابک=9780857731876|مکان=|صفحات=49-50|زبان=English}}</ref>
عباس امانت، استاد تاریخ و مطالعات بینالمللی و صاحب کرسی مطالعات خاورمیانه در دانشگاه ییل، معتقد است که احمد کسروی و متفکران سکولار نسلهای بعد از او مانند جلال آل احمد و فریدون آدمیت اغلب تحتِ پوشش تجددخواهی عُرفی دست به ایجاد نفرت نسبت به گروههای دینی تجّددخواه و ناسازگار با جریان اصلی مذهب بخصوص بهائیان میزدند.<ref name=":04">{{یادکرد کتاب|نشانی=https://books.google.com/books/about/Iran_in_the_20th_Century.html?id=5qr3AgAAQBAJ|عنوان=“Memory and Amnesia in the Historiography of the Constitutional Revolution,” in Iran in the 20th Century: Historiography and Political Culture|نام خانوادگی=Amanat|نام=Abbas|تاریخ=2009-06-17|ناشر=I.B.Tauris|سال=2009|شابک=9780857731876|نام خانوادگی ویراستار=Atabaki|نام ویراستار=Touraj|مکان=London, UK|صفحات=49-50|زبان=English}}</ref> آنها با بیاعتمادی به هر جنبش تجّددخواه دینی که ارزشهای اسلام و خاتمیت آن را زیر سؤال میبرد مینگریستند. نگرش آنها با عدم تحمل تکثرگرایی دینی، علاقهمندی وافر و شرم آور به نظریات توطئه و اتهامات خیانت و بیوطنی علیه بهائیان همراه بود. آنها در موارد اذیت و
عباس امانت همچنین کارهای آدمیت را در رابطه با تاریخ جنبش بابی در کتاب «امیر کبیر و ایران» دارای اشکال میداند.<ref name=":33">Amanat, Abbas. Resurrection and Renewal: The Making of the Babi Movement in Iran. Cornell University Press, 1989. 349</ref> در مقدمه کتاب، آدمیت وعده میدهد که روشی تحلیلی و بدور از تعصب پیش خواهد گرفت و مدعی میشود تحلیلهای تاریخی او واقعگرایانه و منطقی هستند. امانت معتقد است که او این ارزشها را به هیچ وجه رعایت نمی کند. امانت فصل «داستان باب» از کتاب «امیر کبیر و ایران» را دارای خطاهای واضح تاریخی که از بیدقتی در متدولوژی و اطلاعات ناکافی آدمیت نشئت میگیرد میداند و زبان آدمیت در توصیف تاریخ و عقاید آئین بابی را با ذکر چند نمونه بسیار جدلی و توهینآمیز توصیف میکند.<ref name=":33" /> آدمیت تصویری مشوش از مکتب نوین و به اصطلاح مترقی تاریخ نگاری ایران به نمایش می گذارد، مکتبی که خود او از پیشگامان آن است. <ref name=":33" />
|