گنو: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
FarbodVand (بحث | مشارکت‌ها) تغییرات کلی در بخش‌های مختلف، اضافه شدن تصاویر، اضافه شدن بخش‌های مختلف. |
FARHAAD 1992 (بحث | مشارکت‌ها) خنثی‌سازی ویرایش Pharbod-جعبه اطلاعات را بهم نریزید و پارامترهای آن را سرهم نکنید! پاراگراف‌ها را هم *طوری ویرایش کنید که برای سایرین قابل ردگیری و فهم باشد* که چه کار کرید: با زدن دکمه *نمایش تغییرات* قبل از ذخیره ویرایش برچسب: خنثی‌سازی |
||
خط ۱:
{{جعبه اطلاعات سیستم‌عامل
|نام = گنو
|نشان = Heckert GNU white.svg
|اندازه نشان = 128px
|تصویر =
|اندازه تصویر =
|توضیح تصویر =
|توسعه‌دهنده = جامعهٔ کاربری
|زبان‌های برنامه‌نویسی = به‌طور عمده [[سی (زبان برنامه‌نویسی)|سی]] و [[اسمبلی]]
|شرکت سازنده =
|خانواده = [[شبه-یونیکس]]
|نوع هسته = [[ریزهسته]] در [[گنو هرد]]، [[هسته یکپارچه|یکپارچه]] در [[لینوکس-لیبره]]
|نوع منبع = [[نرم‌افزار آزاد]]
|پلاتفرم = [[IA-32]] (با هستهٔ [[گنو هرد]]) و [[دک آلفا]]، [[Synopsys ARC|ARC]], [[معماری آرم]]، [[AVR32]], [[Blackfin]], C6x , [[ETRAX CRIS]], [[FR-V]], H8/300 , [[Qualcomm Hexagon|Hexagon]], [[ایتانیوم]]، [[M32R]], [[m68k]], [[Imagination META|META]], [[Microblaze]], [[معماری میپس]]، [[MN103]], [[OpenRISC]], [[PA-RISC]], [[پاورپی‌سی]]، [[s390]], [[S+core]], [[SuperH]], [[اسپارک]]، [[TILE64]], [[Unicore32]], [[اکس۸۶]], [[Xtensa]] (با هستهٔ [[لینوکس-لیبره]])
|تاریخ اولین انتشار =
|آخرین نسخه پایدار =
|تاریخ آخرین نسخه پایدار =
|آخرین نسخه آزمایشی =
|تاریخ آخرین نسخه آزمایشی =
|روش بروزرسانی = [[مدیر بسته]]
|برنامه مدیریت بسته‌ها = [[گیکس]]
|واسط کاربری پیش‌فرض = [[گنوم]] و واسط‌های دیگر
|پروانه = [[جی‌پی‌ال]] و [[پروانه نرم‌افزار آزاد|پروانه‌های آزاد]] دیگر
|وضعیت = فعال
|وضعیت پشتیبانی = مبتنی بر جامعهٔ کاربری
|وبگاه = {{URL|http://gnu.org}}
}}
{{دیگر کاربردها}}
سیستم‌عامل '''گنو'''
[[پروژه گنو]] در سال [[۱۹۸۴ (میلادی)|۱۹۸۴]] با هدف پشتیبانی و تولید [[نرم‌افزار آزاد]] برای سیستم‌عامل گنو تأسیس شد.
امروزه مهم‌ترین و رایج‌ترین سیستم‌عاملی که از نرمافزارهای پروژه گنو و پروانه [[GNU GPL]] استفاده میکند، [[لینوکس]] است که از [[کرنل لینوکس]] استفاده میکند و به شکل [[توزیع لینوکس]] عرضه میشود که بعضی اشخاص به آن «گنو/لینوکس» می‌گویند. ([[بحث نامگذاری لینوکس]])▼
[[بنیاد نرم‌افزار آزاد]] در سال [[۱۹۸۵ (میلادی)|۱۹۸۵]] با هدف حمایت از جنبش [[نرم‌افزار آزاد]] و به ویژه پروژهٔ گنو شروع به کار کرد.
▲امروزه مهم‌ترین و رایج‌ترین سیستم‌عاملی که از نرمافزارهای پروژه گنو و پروانه [[GNU GPL]] استفاده میکند، [[لینوکس]] است که از [[کرنل لینوکس]] استفاده میکند و به شکل [[توزیع لینوکس]] عرضه میشود که بعضی اشخاص به آن «گنو/لینوکس» می‌گویند. ([[بحث نامگذاری لینوکس]])
کرنل اصلی سیستم‌عامل گنو، [[گنو هرد]] است که هنوز در حال توسعه تا رسیدن به سطح پایدار است و کاربر و کاربرد زیادی ندارد.
سطر ۱۵ ⟵ ۴۱:
== تاریخچه ==
در دههٔ ۱۹۷۰ و اوایل دههٔ ۱۹۸۰، [[برنامه‌نویس|برنامه‌نویسان]] رایانه تمامی کدهایی را که می‌نوشتند با دیگران به اشتراک می‌گذاشتند. هر شخصی متن برنامهٔ خود را در اختیار دیگر برنامه‌نویسان می‌گذاشت و به اشتراک‌گذاری نرم‌افزار امری عادی بود.
اما در اوایل دههٔ ۱۹۸۰ همه چیز به آرامی دگرگون شد. شرکت‌های نرم‌افزاری دیگر متن برنامه‌های خود را در اختیار دیگران قرار نمی‌دادند. برنامه‌نویسان نمی‌توانستند برنامه‌های دیگران را تغییر داده و آن را بهبود بخشند. از این پس به اشتراک گذاریِ نرم‌افزار جرم محسوب میشد.
در همین سالها [[ریچارد استالمن]] در آزمایشگاه هوش مصنوعیِ مؤسّسهٔ تکنولوژیِ ماساچوست ([[ام‌آی‌تی]]) مشغول به کار بود
نخستین گام برای داشتن یک رایانهٔ آزاد، وجود یک سیستم‌عامل آزاد و [[نرم‌افزار آزاد|نرمافزارهای آزاد]] بر روی آن بود؛ بنابراین ریچارد استالمن [[پروژه گنو]] را آغاز کرد. در طی سال‌های ۱۹۸۴ تا ۱۹۸۵ او کامپایلر [[جی‌سی‌سی]] و ویرایشگر متن [[ایمکس]] را نوشت و منتشر کرد. به این ترتیب ابزارهای نخستین مورد نیاز برای طراحی و ساخت یک سیستم‌عامل فراهم شد. در سال ۱۹۸۵ [[بنیاد نرمافزارهای آزاد]] پایه‌گذاری شد، مفهوم [[کپی‌لفت]] به وجود آمد و اجازه‌نامهٔ جامع و عمومی گنو ([[جی‌پی‌ال]]) برای حمایت نرمافزارهای آزاد و تضمین آزادی کابران نوشته شد.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://www.gnu.org/gnu/gnu-history.fa.html|عنوان=تاریخچه پروژه گنو|بازدید=۱۵ می ۲۰۰۹|زبان=فارسی}}</ref>▼
از آن زمان تاکنون افراد بسیاری به صورت داوطلبانه برای توسعه بخش‌های مختلف این سیستم‌عامل همکاری کرده و بخش‌های مختلف آن را توسعه دادند.
تا سال ۱۹۹۰ تمامی اجزای یک سیستم‌عامل به غیر از
▲نخستین گام برای داشتن یک رایانهٔ آزاد، وجود یک سیستم‌عامل آزاد و [[نرم‌افزار آزاد|نرمافزارهای آزاد]] بر روی آن بود؛ بنابراین ریچارد استالمن [[پروژه گنو]] را آغاز کرد. در طی سال‌های ۱۹۸۴ تا ۱۹۸۵ او کامپایلر [[جی‌سی‌سی]] و ویرایشگر متن [[ایمکس]] را نوشت و منتشر کرد. به این ترتیب ابزارهای نخستین مورد نیاز برای طراحی و ساخت یک سیستم‌عامل فراهم شد.
▲تا سال ۱۹۹۰ تمامی اجزای یک سیستم‌عامل به غیر از کرنل آن آماده بود. در سال ۱۹۹۱ [[لینوس توروالدز]] کرنلی با نام [[لینوکس]] را پدیدآورد. ترکیب نرمافزارهای گنو با لینوکس یک سیستم‌عامل کامل شد.
هر چند [[لینوکس]] کاملاً آزاد است، اما می‌توان اجزای غیر آزاد را نیز بر روی آن اجرا کرد. به این ترتیب [[توزیع لینوکس|توزیع‌های لینوکسی]] پدیدآمده‌اند که کاملاً آزاد نیستند. البته بنیاد نرمافزارهای آزاد [http://www.gnu.org/links/links.html#FreeGNULinuxDistributions فهرستی از توزیع‌های کاملاً آزاد لینوکس] تهیه کرده‌است.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://www.gnu.org/gnu/linux-and-gnu.fa.html|عنوان=لینوکس و پروژه گنو|نویسنده=ریچارد استالمن|زبان=فارسی|بازدید=۱۵ می ۲۰۰۹}}</ref>
== سیستم‌عامل گنو ==
هدف اصلی در [[پروژه گنو]] ایجاد مجموعه‌ای از نرم‌افزارها شامل [[کرنل]]، ابزارهای مدیریتی، ابزارهای توسعهٔ نرم‌افزارها (همانند مجموعهٔ [[همگردان]]های [[جی‌سی‌سی]])
== نام و نشان گنو ==
سطر ۷۶ ⟵ ۶۱:
نشان گنو، با طرحی از سر [[گاو وحشی]]، توسط Etienne Suvasa طراحی شده‌است و در وب‌سایت گنو یا مقاله‌های بنیاد نرمافزارهای آزاد به کار می‌رود.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://www.gnu.org/graphics/agnuhead.html|عنوان=A GNU Head|بازدید=۱۵ می ۲۰۰۹}}</ref>
== جستارهای وابسته ==
| |||