واکسن: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
کمنتارزط
جز دلیل حذف؟
خط ۱:
[[پرونده:The cow pock.jpg|بندانگشتی|چپ|200px|واکسن آبله گاوی]]
'''واکسن''' {{به فرانسوی|vaccin}} [[سوسپانسیون|سوسپانسیونی]] است از [[ریزاندامواره|ریزاندامگان‌های]] کشته یا ضعیف‌شدهٔ [[ویروس]] یا [[باکتری]] یا [[پروتئین|پروتئین‌های]] [[آنتی‌ژن|آنتی‌ژنیک]] به‌دست‌آمده از آن‌ها که برای پیشگیری یا بهبود یا درمان بیماری‌های [[عفونی]] تجویز می‌شود.
واکسن معمولاً برای پیشگیری از بیبیماری‌ها استفاده می‌شود.
 
== نحوه استفاده ==
واکسن‌ها اغلب تزریقی هستند (عضلانی یا زیرجلدی و داخل جلدی) و گاه حتی خوراکی (مانند فلج اطفال). اغلب برای ایمنی کامل و دائم در برابر بیماری نیاز به چندبار تزریق یک واکسن می‌باشد. گاه بربرخی از واکسنها را می‌توان همراه هم تزریق کرد مانند واکسن سه‌گانه ، دوگانه و MMR .
 
== تاریخچهپیشینه ==
[[ادوارد جنر]] (Edward Jenner){{رچ}} (تولد ۱۷ مه ۱۷۴۹ - مرگ ۲۶ ژانویه ۱۸۲۳) پزشک انگلیسی اولین کسی بود که کاربرد واقعی [[واکسیناسیون]] را کشف کرد. او را پدر ایمنی‌شناسی می دانند و گفته می‌شود کار او بیش از هر کس دیگری جان انسان‌ها را نجات داده است. وی پسری را در برابر [[بیماری]] آبلهٔ گاوی واکسینه کرد. این بیماری مانند بیماری [[آبله]] ولی کم‌خطرتر از آن است. پس از آنکه جنر [[میکروب]] بیماری آبله را به آن پسر تزریق کرد؛ چون واکسن آبلهٔ گاوی در وی مصونیت ایجاد نموده بود، به بیماری آبله مبتلا نگردید.
[[ادوارد جنر]] (Edward Jenner){{رچ}} (تولد ۱۷ مه ۱۷۴۹ - مر
 
== بیماری‌های قابل پیشگیری ==
معروفترین بیماری‌هایی که واکسن مؤثر دارند عبارتند از [[آبله]] ، سه‌گانه ([[دیفتری]] ، [[کزاز]] ، [[سیاه سرفه]]) ، [[فلج اطفال]] ، [[سل]] ، MMR ([[سرخک]]، [[اوریون]] و [[سرخجه]]) ، [[هپاتیت بی]] ،مننژیت مننگوکوکی ، [[آنفلوآنزا]] ، [[تب زرد]] ، [[تیفوس]] و [[هاری]].
 
== رابطه بین نوع واکسن با ایمنی حاصل ==
واکسن‌های با اجرام زنده که از قدرت بیماریزایی آن‌ها کاسته شده‌استتشده‌است، تزریقمعمولاً گردندبا دوز واحد می‌توانند ایمنی مؤثر و برایطولانی جلوگیرینسبت ازبه کاهشواکسن‌های سطحکشته آنتیشده بادیایجاد وکنند. ادامهاین واکسن‌ها علاوه بر سیستم ایمنی اغلبهومورال، لازمسیستم استایمنی کهسلولی تزریقرا واکسننیز تحریک می نمایند، این نوع واکسنها تمایل دارند واکنش‌های مشابه شکل طبیعی بیماری به خصوص درافراد با نقص ایمنی دررا آینده یادآوریایجاد شودکنند.
برای اینکه با واکسن‌های کشته شده ایمنی کافی و بمدت طولانی بدست آید، بایستی این واکسن‌ها ابتدا در چند نوبت تزریق گردند و برای جلوگیری از کاهش سطح آنتی بادی و ادامه ایمنی اغلب لازم است که تزریق واکسن در آینده یادآوری شود.
 
== منابع ==