حمله اعراب به ایران: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Mehrdad 12 (بحث | مشارکت‌ها)
برچسب‌ها: متن دارای ویکی‌متن نامتناظر ویرایشگر دیداری
خط ۱۸۰:
با کشته‌شدنِ [[عمر]] به دست یکی از اسیران به بردگی گرفته‌شدهٔ ایرانی به نام [[ابولؤلؤ|پیروز]]، وقفه‌ای چندساله در فتوحات اعراب پدید آمد. سرانجام پارس به سال ۶۵۰ میلادی گشوده شد. یزدگرد که نتوانسته بود کاری از پیش برد به ولایت شرقی‌تر [[خراسان]] گریخت. مرزبان [[مرو]] حضور یزدگرد را گرامی نداشت و در صدد جانش برآمد. یزدگرد متواری شد. عاقبت، چنان‌که در تاریخ معروف است پادشاه درماندهٔ ساسانی، به‌نشناس، بر دست آسیابانی در مرو کشته شد؛ به سال ۶۵۱ میلادی.<ref name="Daryayi5657">تورج دریایی، ''شاهنشاهی ساسانی'' ۵۶–۵۷</ref> کشته شدن یزدگرد به معنی سقوط کامل ساسانیان بود.<ref>Andrew Petersen, ''Dictionary of Islamic architecture'', p. 120</ref>
 
فتوحات اعراب به سمت شرق ادامه یافت. ولایت‌های شرقی ایران شامل [[سیستان]] و خراسان هم سقوط کردند. با این حال نواحی غربی طبرستان تا یکی دو سده و نیز کل ولایت گیلان تحت سلطه اعراب در نیامد و افرادی از اشراف ایران در آنجا حکومت می‌کردند. باقی‌ماندهٔ خاندان یزدگرد به چین گریختند. امپراتور چین مرگائوژونگ ایشان را گرامی داشت و دولت در تبعید را به رسمیت شناخت. کوشش‌های پسران یزدگرد در بازپس‌گیری ملکِ پدری راه به جایی نبرد. جملگی در چین ماندگار شدند، آتشکده‌ها برآوردند و عاقبت در غربت بمردند. گورهای شماری از ایشان و دیگر ایرانیانی که مهاجرت کرده بودند امروز در چین باقی‌است.<ref>تورج دریایی، ''شاهنشاهی ساسانی'' ۵۸–۵۷</ref>
 
در زمان امویان اعراب از [[آمودریا]] فراتر رفته و وارد کوه‌های افغانستان شدند.<ref name="Frye72">Richard Frye, ''The Golden Age of Persia'', p. 72</ref>