فر کیانی (نماد فروهر): تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
ابرابزار، اصلاح املا، اصلاح ارقام
ابرابزار، اصلاح املا، اصلاح ارقام
خط ۱:
[[پرونده:Farre Kiyǎni Gold plated.jpg|بندانگشتی|300px|چپ|طرح فر کیانی زرکوب]]
[[پرونده:Farvahar.JPG|بندانگشتی|200px|چپ|نماد فر کیانی حکاکیکنده‌کاری شده در [[تخت جمشید]] فارسپارس]]
[[پرونده:Iran Border Ahoora Mazda.jpg|بندانگشتی|200px|نماد ملی [[تخت‌جمشید|تخت پادشاهی ایران]]. این نماد پس از [[حمله اعراب به ایران|شکست پادشاهی ساسانی از اعراب]]، در سنگ‌نبشته‌ای بکار نرفت.]]
[[پرونده:Darius I the Great's inscription.jpg|بندانگشتی|200px|کنده کاری نماد فر کیانی داریوش هخامنشی در بیستون، کرمانشاه]]
 
'''نماد فر کیانی''' (که اشتباهاً به ''نماد [[فروهرفَرَوَهر]]'' مشهور است)<ref name="ReferenceA">{{یادکرد |فصل=|کتاب=راهنمای مستند تخت جمشید|نویسنده = علیرضا شاهپور شهبازی|ترجمه=|ناشر =انتشارات سفیران و انتشارات فرهنگسرای میردشتی|چاپ=۱۳۸۴|شهر=تهران |کوشش=بنیاد پژوهشی پارسه-پاسارگاد |ویرایش= |صفحه=187|سال=۱۳۸۴|شابک=۴-۶-۹۱۹۶۰-۹۶۴}}</ref> نشان پیکر بالداری است. این پیکرهپیکر در دیدگاه بعضی باستان‌شناسان و ایران‌شناسان به اشتباه نماد اهورامزدا معرفی شده‌است. نماد [[خورشید بالدار]] در فرهنگ خاورمیانه و در تمدن [[مصر]]، [[سوریه]]، و [[آشور]] تاریخی طولانی دارد و نماد فر کیانی اقتباسی از آن است. نامیدن این نماد به عنوان نماد فَرَوَهَر به قرن نوزدهم میلادی برمی‌گردد و مدرکی دال بر این که این نماد وابسته به دین زرتشتی باشد وجود ندارد. دانشمندان همواره در مورد نماد فروهرفر کیانی اختلاف نظر داشته‌اند. بعضی انگشت‌شمار از نوشته‌های علمی، این نماد را اهورامزدا می‌دانند که اشتباه به نظر می‌رسد. بسیاریزیرا دیگر[[اهورامزدا]] همنه آنمذکر را نماد '''فر پادشاهی''' می‌دانند که مستنداست و معقول‌ترنه استمؤنث. تصویردراصل انسانخداوند درموجود میانزمینی بالهاینیست شاهین،که هویتجنسیت بخصوصیداشته ندارد و تمام پادشاهان این نماد را برای بیان هویت ایرانی خود بکار برده و در سنگ‌نبشته‌ها کنده‌کاری می‌کردندباشد. مدرکی دال بر این‌که تصویر [[زرتشت|پیامبر زرتشت]] باشد،باشد هم وجود ندارد.<ref>{{یادکرد|نویسنده=زرین پوش، فرزانه|مقاله=فروهر نگارهٔ بالدار زرتشتیان|ترجمه=|ژورنال=|نشریه=مجلهٔ رشد آموزش تاریخ|تاریخ=پاییز ۱۳۸۴|دوره=|شماره=۲۰|صفحه=۲۱–۲۲}}</ref> از آنجایی که [[زرتشت|پیامبر زرتشت]] پارچه‌ای به سر می‌بسته و تاج پادشاهی بر سر نداشت ولیاین احتمال کمرنگ می‌شود. زیرا پیکری که در میان بالهای شاهین پیکرهمشاهده مذکورمی‌شود، تاج پادشاهی بر سر دارد،دارد؛ بنابراین می‌توان به این نتیجه رسید که پیکراین پیکر، پیامبر زرتشت نیست. بسیاری دیگر آن را نماد '''فر پادشاهی''' می‌دانند که مستند و معقول است. تصویر انسان در میان بالهای شاهین، درواقعهویت پادشاهبخصوصی ندارد و به تمام پادشاهان ایران استاطلاق می‌شود که این نماد را برای بیان هویت ایرانی خود بکار برده و نهدر پیامبرسنگ‌نبشته‌ها زرتشتکنده‌کاری کرده‌اند؛ بنابراین می‌توان به این نتیجه رسید که این پیکر، درواقع نماد فر پادشاهی ایران است.
 
[[علیرضا شاهپور شهبازی]] [[باستان‌شناس]] ایرانی در کتاب [[راهنمای مستند تخت جمشید (کتاب)|راهنمای مستند تخت جمشید]] این نماد را '''فر کیانی''' (منششکوه پادشاهیخسروانی) معرفی می‌کند و نام فَرَوَهَر را نامی غلط برمی‌شمرد که به اشتباه رایج شده‌است.<ref name="ReferenceA" />
 
== ریشه‌شناسی ==
خط ۲۴:
== نگارخانه ==
<gallery>
پرونده:Persepolis - carved Faravahar.JPG|نشاننماد پیکرفر بالدارکیانی حکاکیکنده‌کاری شده در تخت‌جمشید فارس.
پرونده:Frouharflag.png|نسخه اصل نماد فر کیانی، کشف شده از شوش، خوزستان.
پرونده:Zoroastrian temple of Yazd.jpg|نماد فر کیانی سر درسردر آتشکده زرتشتیان در یزد
پرونده:Nationalbankofiranshowingfarohar1946.jpg|بانک ملی ایران در سال ۱۹۴۶ میلادی.
پرونده:Persepolis old logo.svg|[[نشان‌واره|نشان‌واره (لوگو)]] [[باشگاه فوتبال پرسپولیس تهران|باشگاه فوتبال پرسپولیس]] پیش از [[انقلاب ۱۳۵۷ ایران|انقلاب اسلامی ۱۳۵۷]]
پرونده:Imperial Coat of Arms of Iran.svg|نشان دربار شاهنشاهی ایران با نماد فر کیانی پیش از انقلاب اسلامی ۵۷.
پرونده:Brockhaus and Efron Jewish Encyclopedia e1 219-0.jpg|نقاشی شده توسط یهودیان در کتاب دانشنامه یهودی پیش از اسلام.
پرونده:Faravahar-BW.svg|فروهرفر کیانی به رنگ مشکی
پرونده:Iran 2007 Zoroastrian temple.jpg|سردر یک آتشکده زرتشتی در یزد ایران
پرونده:Faravahar-Gold.svg|'''پیکرفر بالدارکیانی'''، نشان شاهنشاهی [[هخامنشیان|هخامنشی]]
</gallery>