سپتامبر سیاه در اردن: تفاوت میان نسخه‌ها

پس از[[جنگ شش‌روزه]] اعراب و اسرائیل در ژوئن ۱۹۶۷ بسیاری از مردم [[کرانه باختری رود اردن]] به اردن فرار کرده بودند. پیش از آن، ۶۵۰ هزار فلسطینی‌ها در این کشور زندگی می‌کردند. پادشاهی [[فرااردن]] که در سال ۱۹۴۶ تأسیس شده بود را بریتانیاییها از زمان [[جنگ اول جهانی]] فلسطین شرقی می‌نامیدند. پس ازاشغالاز اشغال کرانه باختری در جنگ سال ۱۹۴۸ از سوی دولت تازه تشکیل یافته اسرائیل، این کشور اردن نامیده شد. با پیوستن بیش از ۲۰۰ هزار پناهجوی جدید از کرانه غربی رود اردن، [[مردم فلسطینی|فلسطینی‌ها]] به یک گروه بزرگ در اردن تبدیل شدند. بسیاری از فلسطینها در جنبشهای مختلف فلسطینی شرکت کرند و [[۲۸ ژوئن]] [[۱۹۶۷ (میلادی)|سال ۱۹۶۷]] در عملیات نظامی علیه نیروهای اسرائیلی در طرف دیگر [[رود اردن]] شرکت کردند. ''[[فتح (سازمان)|فتح]]'' از خاک اردن حملات متعددی را علیه کرانه اشغالی انجام داد. پس از انفجار یک اتوبوس مدرسه با یک [[مین]]، (که در آن یک فرد بزرگسال کشته شد و چندین دانش آموزان زخمی شدند) در [[۱۸ مارس]] ۱۹۶۸ اسرائیل تصمیم به حمله متقابل گرفت.

پس از [[نبرد کرامه]]، بسیاری از فلسطینی‌ها و سایر اعراب به گروه‌های مختلف زیرمجموعه [[سازمان آزادی‌بخش فلسطین|ساف]] پیوستند. این گروه‌ها به حمله به کرانه باختری رود اردن که اسرائیل اشغال کرده بود ادامه دادند که با برخورد شدید اسرائیل روبرو شد. در اردوگاه‌های پناهندگان که سازمان ملل ساخته بود، پلیس اردن نفوذ نداشت و هنگامی که مبارزان فلسطینی به شهرهای بزرگ اردن می‌رفتند، مختل نظم موجود می‌شدند. آنها با لباسهای نظامی و مسلح به [[کلاشنیکف]] در شهرها می‌گشتند و از مردم «کمکهای داوطلبانه» به مبارزه مسلحانه درخواست می‌کردند و در شهرها ایستگاه‌های ایست بازرسی ایجاد می‌کردند. [[ملک حسین]] از این رفتار ناراضی بود. او همچنین اعتقاد داشت که حملات مسلحانه به کرانه باختری رود اردن باعث دشوارترشدندشوارتر شدن مذاکره با اسرائیل به منظور بازگرداندن کرانه باختری به اردن می‌شود، اما فلسطینیها مخالف این عقیده بودند.

در [[۱ سپتامبر]] [[۱۹۷۰]] تلاش دیگری برای ترور شاه حسین در حین عزیمت او به فرودگاه امان رخ داد. در [[۶ سپتامبر]] گروه مارکسیستی [[جبهه مردمی برای آزادی فلسطین]] توجه جهانیان را با ربایش سه هواپیما و فرود آورنآوردن آنها در باندی صحرایی به نام داوسونز ایرفیلد در نزدیکی [[زرقاء]] اردن جلب کرد. (این باند صحرایی قبلاً مورد استفاده [[نیروی هوایی سلطنتی بریتانیا]] بود). همزمان در امان و دیگر شهرهای اردن، در میان گروه‌های رقیب فلسطینی تبادل آتش درگرفت. شاه حسین تا زمانیکه هواپیماربایان گروگانها را در اختیار خود داشتند مانع دخالت ارتش برای خاتمه گروگانگیری شد. نخست‌وزیر اردن هم شروع به مذاکره با عرفات برای ترک شهرها شد اما روشن بود که عرفات نفوذ کافی برای پیاده‌سازی وعده‌هایش را ندارد.

در [[۱۶ سپتامبر]] پادشاه اردن دولت نظامی جدیدی تشکیل داد و ارتش شهرامان و چند شهر دیگر را به محاصره درآورد. روز بعد، هنگ یکم پیاده‌نظام ولشکرو لشکر چهارم مکانیزه با حمایت تیپ شصتم زرهی وارد امان شد. شورشیان با اسلحه سبک و راکت اندازهای ضد تانک ([[آرپی‌جی]]) به دفاع از خود پرداختند. ارتش همچنین به گروه‌های فلسطینی در شهرهای دیگر مانند [[اربد]] [[جرش]] و [[زرقاء]] نیز حمله کرد.