فر کیانی (نماد فروهر): تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱:
[[پرونده:Farre Kiyǎni Gold plated.jpg|بندانگشتی|300px|چپ|طرح فر کیانی زرکوب]]
[[پرونده:KINGS of PERSIS. Vādfradād (Autophradates) I. 3rd century BC.jpg|بندانگشتی|300px|چپ|سکه مربوط به سده ۳۰۰ پیش از میلاد مسیح ]]
[[پرونده:Farvahar.JPG|بندانگشتی|200px|چپ|نماد فر کیانی کنده‌کاری شده در [[تخت جمشید]] پارس]]
[[پرونده:Iran Border Ahoora Mazda.jpg|بندانگشتی|200px|نماد ملی [[تخت‌جمشید|تخت پادشاهی ایران]]. این نماد پس از [[حمله اعراب به ایران|شکست پادشاهی ساسانی از اعراب]]، در سنگ‌نبشته‌ای بکار نرفت.]]
سطر ۵ ⟵ ۶:
[[پرونده:Faravahar at Behistun.jpg|بندانگشتی|200px|فر کیانی بیستون و کنده‌کاری خط میخی در کرمانشاه به سال ۵۲۰ پیش از میلاد مسیح ]]
 
'''نماد فر کیانی''' (که اشتباهاً به ''نماد [[فَرَوَهر]]'' مشهور است)<ref name="ReferenceA">{{یادکرد |فصل=|کتاب=راهنمای مستند تخت جمشید|نویسنده = علیرضا شاهپور شهبازی|ترجمه=|ناشر =انتشارات سفیران و انتشارات فرهنگسرای میردشتی|چاپ=۱۳۸۴|شهر=تهران |کوشش=بنیاد پژوهشی پارسه-پاسارگاد |ویرایش= |صفحه=187|سال=۱۳۸۴|شابک=۴-۶-۹۱۹۶۰-۹۶۴}}</ref> نشان پیکر بالداری است. این پیکر در دیدگاه بعضی باستان‌شناسان و ایران‌شناسان به اشتباه نماد اهورامزدا معرفی شده‌است. نماد [[خورشید بالدار]] در فرهنگ خاورمیانه و در تمدن [[مصر]]، [[سوریه]]، و [[آشور]] تاریخی طولانی دارد و نماد فر کیانی اقتباسی از آن است. نامیدن این نماد به عنوان نماد فَرَوَهَر به قرن نوزدهم میلادی برمی‌گردد و مدرکی دال بر این که این نماد وابسته به دین زرتشتی باشد وجود ندارد. دانشمندان همواره در مورد نماد فر کیانی اختلاف نظر داشته‌اند. بعضی انگشت‌شمار از نوشته‌های علمی، این نماد را اهورامزدا می‌دانند که اشتباه به نظر می‌رسد. زیرا [[اهورامزدا]] نه مذکر است و نه مؤنث. دراصل خداوند موجود زمینی نیست که جنسیت داشته باشد. مدرکی دال بر این‌که تصویر [[زرتشت|پیامبر زرتشت]] باشد هم وجود ندارد.<ref>{{یادکرد|نویسنده=زرین پوش، فرزانه|مقاله=فروهر نگارهٔ بالدار زرتشتیان|ترجمه=|ژورنال=|نشریه=مجلهٔ رشد آموزش تاریخ|تاریخ=پاییز ۱۳۸۴|دوره=|شماره=۲۰|صفحه=۲۱–۲۲}}</ref> از آنجایی که [[زرتشت|پیامبر زرتشت]] پارچه‌ای به سر می‌بسته و تاج پادشاهی بر سر نداشت این احتمال کمرنگ می‌شود. زیرا پیکری که در میان بالهای شاهین مشاهده می‌شود، تاج پادشاهی بر سر دارد؛ بنابراین می‌توان به این نتیجه رسید که این پیکر، پیامبر زرتشت نیست. بسیاری دیگر آن را نماد '''فر پادشاهی''' می‌دانند که مستند و معقول است. تصویر انسان در میان بالهای شاهین، هویت بخصوصی ندارد و به تمام پادشاهان ایران اطلاق می‌شود که این نماد را برای بیان هویت ایرانی خود بکار برده و در سنگ‌نبشته‌ها کنده‌کاری کرده‌اند؛ بنابراین می‌توان به این نتیجه رسید که این پیکر، درواقع نماد فر پادشاهی ایران است. اما زرتشتیان زمان هخامنشی این نماد را بر بالای آتشکده‌های خود نصب می‌کردند و آن را مقدس و سمبل نژاد خود می‌دانستند. در سکه‌ی یافت شده مربوط به پیش از دوره اشکانیان و سده سوم پیش از میلاد مسیح، '''وادفَرَداد یکم'''، [[فرترکه]] پارس درحالی در مقابل آتشکده زرتشتی و [[درفش کاویانی]] درحال نیایش است که در بالای آتشکده، نماد فر کیانی به وضوح مشخص است.
 
[[علیرضا شاهپور شهبازی]] [[باستان‌شناس]] ایرانی در کتاب [[راهنمای مستند تخت جمشید (کتاب)|راهنمای مستند تخت جمشید]] این نماد را '''فر کیانی''' (شکوه خسروانی) معرفی می‌کند و نام فَرَوَهَر را نامی غلط برمی‌شمرد که به اشتباه رایج شده‌است.<ref name="ReferenceA" />