مجموعه نیروهایی که با وحدت کلمه در برابر محمدرضا شاه انقلاب کرده بودند بتدریج از جهات مختلف دچار اختلاف شدند و آرایش سیاسی جدیدی شکل گرفت. یک جناح [[اسلام گرا]] موسوم به خط امام پیروان آیت الله خمینی بودند که عبارت بودند از [[حزب جمهوری اسلامی]]، [[سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی]]، [[دانشجویان پیرو خط امام]]، [[جامعه روحانیت مبارز]]، [[حزب مؤتلفه اسلامی]] و چند دسته دیگر بود که البته در درون خود دو جناح طرفدار سوسیالیسم و طرفدار بازار داشتند. جناح لیبرالملی گرا و دموکرات متشکل از [[نهضت آزادی]]، [[جبهه ملی ایران (چهارم)|جبهه ملی ایران]]، [[جبهه دموکراتیک ملی ایران]]، [[حزب ملت ایران]]، [[جنبش مسلمانان مبارز]]، [[جاما|جنبش آزادیبخش ملی ایران (جاما)]] و [[حزب جمهوری خلق مسلمان]] و برخی گروه های کوچک دیگر بودند که اینها نیز به دو دسته طرفدار لیبرالیسم و سوسیالیسم تقسیم می شدند. جناح مارکسیستاسلام یاگرای چپرادیکال شامل [[سازمان مجاهدین خلق]]، [[سازمان رزمندگان پیشگام مستضعفین ایران|سازمان آرمان مستضعفین]]، [[جنبش مسلمانان مبارز]]، [[جنبش انقلابی مردم مسلمان]] و برخی گروه های دیگر می شد. جناح مارکسیست شامل [[سازمان پیکار در راه آزادی طبقه کارگر|سازمان پیکار]]، [[سازمان توفان]]، [[سازمان چریک‌های فدایی خلق ایران]]، [[سازمان فدائیان (اقلیت)]]، [[سازمان فداییان خلق ایران (اکثریت)]]، [[حزب توده]]، [[اتحادیه کمونیست‌های ایران]] و چند گروه و دسته کوچک دیگر بود و بر اساس گرایش به [[مائویسم]]، [[استالینیسم]] و دیگر اشکال مارکسیسم تقسیم می شدند.<ref>[http://ensani.ir/fa/article/11047/%D9%81%D8%B6%D8%A7%DB%8C-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D8%AF%D9%87%D9%87-%D8%A7%D9%88%D9%84-%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8 فضای سیاسی دهه اول انقلاب]</ref><ref>[http://ensani.ir/file/download/article/20120329103458-2077-36.pdf نقش احزاب در سياست پس از انقلاب اسلامي]</ref>
===درگیری میان انقلابیون و تمرکز قدرت با محوریت حزب جمهوری اسلامی===
