| [[نامنامه پادشاهان سومری|شاه سومر]] و [[اکد#شاهان|اکد]]
| شاه چهارگوشهٔ جهان <ref name = "tctgc">{{cite web |url=http://www.iranchamber.com/history/cyrus/cyrus_charter.php |title=The Cyrus the Great Cylinder |last=Ghasemi |first=Shapour |publisher=Iran Chamber Society |accessdate=2009-02-22}}</ref>
}}|image=Pasargades winged man1.jpg|caption=سنگنگارهٔ ''مرد بالدار''احتمالا تصویر کوروش در [[پاسارگاد]]|succession=[[فهرست شاهان ایران|شاه پارس]]|reign=۵۵۹–۵۳۰ پ.م.|coronation=|predecessor=[[کمبوجیه یکم]]|successor=[[کمبوجیه دوم]]|birth_date=۵۹۸ –۶۰۰ پ.م.<ref>{{cite book|title=The Cambridge history of Iran: The Median and Achaemenian periods, Volume 2|editor= Ilya Gershevitch|publisher=Cambridge University Press|year=1985|pages=404|url=https://books.google.com/?id=kMLKgzj5afMC&pg=PA392&dq=four+winged+cyrus+the+great#v=onepage&q=four%20winged%20cyrus%20the%20great&f=false|isbn=978-0-521-20091-2}}</ref>|birth_place=[[انشان]]، [[فارس (سرزمین)|پارس]]|death_date=۴ دسامبر ۵۳۰ پ.م.<ref name="iranicaonline">{{cite web|author=Dandamayev, Muhammad A. | url=http://www.iranicaonline.org/articles/cyrus-iiI|title=CYRUS iii. Cyrus II The Great|work=iranicaonline.org | publisher= Encyclopædia Iranica}}</ref> (۶۷–۷۰ سال)|death_place=در کنار [[سیردریا]]|burial_place=[[پاسارگاد]]|spouse=[[کاساندان]]|spouse-type=شهبانو|issue={{hlist |[[کمبوجیه دوم]] |[[بردیا]] |[[آرتیستون]] |[[آتوسا]] |[[رکسانا (دختر کوروش)|رکسانا]]<ref name="iranicaonline"/>}}|full name=|house=[[دودمان هخامنشی]] [[پرونده:Standard of Cyrus the Great (Achaemenid Empire).svg|25px]]|father=[[کمبوجیه یکم]]|mother=[[ماندانا]]|religion=|succession1=[[فهرست شاهان ایران#ماد ۷۲۶ تا ۵۵۰ پیش از میلاد|شاه ماد]]|reign1=۵۴۹–۵۳۰ پ.م.|predecessor1=[[ایشتوویگو]]|successor1=[[کمبوجیه دوم]]|succession2=[[لیدیه#شاهان لیدی|شاه لیدیه]]|reign2=۵۴۷–۵۳۰ پ.م.|predecessor2=[[کرزوس]]|successor2=[[کمبوجیه دوم]]|succession3=[[فهرست شاهان بابل|شاه بابل]]|reign3=۵۳۹–۵۳۰ پ.م.|predecessor3=[[بلشاصر]]|successor3=[[کمبوجیه دوم]]|succession4=پادشاه چهارگوشهٔ جهان|reign4=۵۵۹–۵۳۰ پ.م.|predecessor4=''عنوان جدید''|successor4=[[کمبوجیه دوم]]}}'''کوروش دوم''' (به [[پارسی باستان]]: {{میخی هخ|KU}}{{میخی هخ|U}}{{میخی هخ|RU}}{{میخی هخ|U}}{{میخی هخ|SHA}})، '''کوروش بزرگ''' یا '''کوروش کبیر'''، که '''کورش''' هم نوشته میشود، بنیانگذار و نخستین شاه [[هخامنشیان|شاهنشاهی هخامنشی]] بود که به مدت سی سال، در بین سالهای ۵۵۹ تا ۵۲۹ پیش از میلاد، بر نواحی گستردهای از [[آسیا]] حکومت میکرد. کوروش در [[استوانه کوروش بزرگ|استوانهٔ خود]] که در [[بابل (دولتشهر)|بابل]] کشف شده، خودش را «فرزند [[کمبوجیه یکم|کمبوجیه]]، شاه بزرگ [[انشان]]، نوادهٔ [[کوروش یکم|کوروش]]، شاه بزرگ انشان، نوادهٔ [[چیشپیش]]، شاه بزرگ انشان، از خانوادهای که همیشه پادشاه بودهاست» معرفی میکند. به گفتهٔ [[هرودوت]]، کوروش نسب شاهانه داشتهاست و بهجز [[کتسیاس]]، دیگر نویسندگان یونانی، [[ماندانا]] دختر [[آستیاگ]] را مادر کوروش دانستهاند و گزارش دادهاند که کوروش حاصل ازدواج کمبوجیه یکم و ماندانا بودهاست. برخی از مورخان امروزی این روایت را معتبر میدانند اما برخی دیگر اعتقاد دارند که رواج این روایت ریشههای سیاسی داشتهاست و هدفش این بوده که از بنیانگذار شاهنشاهی هخامنشی، مردی نیمهمادی بسازد تا [[ماد]]ها را با فرمانروایی پارسها آشتی دهد و اصولاً رابطهای بین ماندانا دختر آستیاگ و کوروش قائل نیستند و آن را افسانه میدانند.
دربارهٔ کودکی و جوانی کوروش و سالهای نخستین زندگی او، روایتهای گوناگونی، وجود دارد؛ اگرچه هر یک، سرگذشت زاده شدن وی را به شرح خاصی نقل کردهاند؛ اما شرحی که آنها دربارهٔ ماجرای زایش کوروش ارائه دادهاند، بیشتر، شبیه افسانه است. هرودوت در مورد دستیابی کوروش به قدرت، چهار داستان نقل میکند؛ ولی فقط یکی از آنها را معتبر میداند. طبق نظر [[کسنوفون]] از سده پنجم تا سده چهارم پیش از میلاد مسیح، سلسله داستانهای متفاوتی دربارهٔ کوروش، نقل میشده است.