مسجد گوهرشاد: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۳۹:
'''مسجد گوهرشاد''' در مشهد در جنوب [[حرم علی بن موسی الرضا]] به دستور [[گوهرشادبیگم]] همسر [[شاهرخ]] ساخته شد. به دلیل ظرافت و زیبایی کاشی‌کاری و [[خوشنویسی|خط]] و اسلوب [[معماری]] مسجد گوهرشاد، این مسجد از شاهکارهای [[معماری ایرانی]] در دوره تیموری؛ و به دلیل موقوفات بسیار و مجاورت با [[حرم علی بن موسی الرضا|آرامگاه علی بن موسی الرضا]] از مهم‌ترین و شلوغ‌ترین مسجدهای ایران به‌شمار می‌رود، به‌طوری‌که برخی آن را پُربازدیدترین [[مسجدها در ایران|مسجد در ایران]] می‌دانند.
بارها و در زمان‌های مختلف، بر اثر عوامل طبیعی و انسانی صدمات فراوانی متوجه مسجد گوهرشاد شده‌است؛ از جمله در [[زمین‌لرزه|زمین لرزه]] سال ۱۰۸۴، ایوان مقصوره صدماتی دید که بازسازی گشت و همچنین از جمله مرمت‌های دیگر مسجد پس از گلوله‌باران روس‌ها در سال ۱۳۳۰ هـ. ق بود که به صدمه دیدن گنبد و ایوان‌های مسجد منجر گردید که در سال ۱۳۳۹
گنبد ایوان مقصوره، در سال ۱۳۳۹ش برای مرمت اساسی تخریب گشت و ساخت مجدد آن توسط معماران ایرانی وزیر نظر مهندس عباس آفرنده و با رعایت همان ویژگی‌های گذشته و حفظ مشخصات اصلی آغاز گردید و در سال ۱۳۴۱ش خاتمه یافت که در همان زمان نیز سنگ‌های ازاره داخل ایوان مقصوره تعویض گردید و کف ایوان با سنگ‌های مرمر مفروش گشت و در سال ۱۳۴۵ش دور ساقه گنبد با کاشی معرق کتیبه‌ای مزین گردید.<ref>{{یادکرد وب|نشانی = http://www.shefanews.com/fa/pages/?cid=25906|عنوان = مسجد گوهرشاد مشهد پس از ششصد سال، شفانیوز}}</ref>
خط ۴۶:
== بنیان‌گذاری و جایگاه ==
این مسجد در جنوب [[آرامگاه علی بن موسی الرضا|آرامگاه رضوی]] جای دارد و به رواق‌های دارالسیاده و دارالحفاظِ آن پیوسته‌است. یک صحن به گستردگی ۲۸۰۰ متر مربع دارد و زیربنای آن ۹۴۰۰ متر مربع است. بنای مسجد دربرگیرندهٔ ۴ ایوان بزرگ و ۷ شبستان است. گنبدخانهٔ پشتِ ایوان مقصوره، با شبستان‌های یک طبقه، بخش‌های مختلف مسجد را به هم پیوند می‌دهد. ایوان جنوبی، ایوان ''مقصوره'' نام دارد و ایوان شمالی، معروف به ایوان ''دارالسیاده'' است. ایوان شرقی، ایوان ''اعتکاف'' نامیده می‌شود و ایوان غربی، ایوان ''شیخ بهاء الدین'' نامگذاری شده‌است.<ref>{{یادکرد وب | عنوان = صحن‌ها، صحن مسجد گوهرشاد | ناشر = آستان قدس رضوی | نشانی = http://news.aqr.ir/Portal/Home/ShowPage.aspx?Object=News&ID=4c469864-eaa9-425e-835f-f5cdf7e4c871&LayoutID=abfb4d28-4d74-4034-8e74-473712232cfb&CategoryID=9b9a5aef-43ac-4239-86fb-18915873eb1f&SearchKey= | تاریخ بازدید = آگوست - ۲۰۱۳}}</ref>{{سخ}}
بر اساس متن کتیبهٔ به خط [[ثلث]] در [[ایوان]] جنوبی، این مسجد در سال [[۸۲۱ (قمری)|۸۲۱ ق]] /[[۱۴۱۸ (میلادی)|۱۴۱۸ م]] به دستور و کمک [[گوهرشاد خاتون|گوهرشاد]]، همسر [[شاهرخ تیموری]] ساخته شده‌است و در طیّ قرون، خرابی‌های زیادی بر آن وارد شده است.
بنای مسجد گوهرشاد - که به خاطر نام بانی آن به این نام خوانده می‌شود - تقریباً ۱۲ سال به‌طول انجامیده و معمار اصلی بنا به احتمال قوی [[قوام‌الدین شیرازی]] یکی از معروف‌ترین معماران [[دوره تیموری]] بوده‌است.<ref>شهبازی شیران، (دکتر حبیب)، ۱۳۸۶: ۱۷ و ۱۸</ref>
| |||